Orhon Türkçesinde Söz Yapımı: Birleştirme
Word Formation in Orhon Turkish: Compounding
- Tez No: 534026
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM TAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
Birleştirme, iki veya daha fazla unsurun anlamsal ve dil bilgisel bir disiplin ile birleşerek tek bir kavramı karşılamasını sağlayan bir yöntemdir. Sözcük türetiminde sık kullanılan yöntemlerden biri olmasına rağmen Türkçede birleştirme üzerine ayrıntılı bir tasnif çalışması yapılmamıştır. Konu üzerine yapılan çalışmalarda ise birleşiklerin tanımı, yazımı ya da türlerine göre yapılan genel sınıflandırmalar üzerine durulmuştur. Türkçenin farklı dönemlerinde de birleşiklere örnek teşkil eden yapıların olması bu yöntemin ekleme yolu ile türetim kadar eski bir türetim yöntemi olduğunun göstergesidir. Bu nedenle biz bu çalışmamızda Orhon Türkçesi söz varlığından elde ettiğimiz verilerden yararlanarak bir tasnif çalışması yapmayı, birleştirme üzerine fark edilen bu eksikliği gidermeyi amaçladık. Bu amaç doğrultusunda öncelikle Türkiye Türkçesi ve Orhon Türkçesi gramerleri üzerine yapılan birleştirme ile ilgili tasnif çalışmalarının değerlendirilmesi ile birlikte birleşik yapıların anlamları, oluşum ve birleşim süreçlerindeki ayırt edici ölçütler, dil bilgisel kurallar göz önünde bulundurularak ilaveten yapılan çalışmalar ile desteklenerek daha nitelikli ve bütünsel bir tasnif çalışması ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
Compounding is a method that allows two or more constituent to correspond a single meaning in combination of a semantic and linguistic discipline. Although compounding one of the methods commonly used in word derivation, no detailed classification study has been executed on compounding in Turkish. The studies about the topic emphasizes the definition, spelling and classification of compounds. There are structures that set example for the compounds in different periods of Turkish which shows that compounding is as ancient as derivation. This study aimed to make a classification on compounding by making use of data the data obtained from Orkhon Turkic and thus to contribute to the literatüre. For this purpose, a more qualified and holistic classification study related to the compounding has been introduced. Primarily, classification studies related to compounding of Turkey Turkish and Orkhon Turkic grammar were evaluated. Then, the distinguishing criteria of the meaning of compound structures, formation and combination processes were examined. Finally, this study was supported with additional studies by considering grammatical rules.
Benzer Tezler
- Eski Türkçe ve Kırgızca'daki yapım ekleri
The Affixes used in old Turkic and Kirghiz language
MAYRAMBEK OROZOBAYEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YILMAZ
- Orhan Mithat Barbaros'un hayatı eserleri sanatı
Orhan Mithat Barbaros' life works art, master thesis
SÜMEYYE AYDİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAYLAN ABİÇ
- Orhun Türkçesi söz varlığının Oğuz grubu lehçeleriyle ses ve şekil bilgisi bakımından karşılaştırılması
Comparison of Orkhon Turkic vocabulary with Oghuz dialects in terms of phonetics and morphology
MUHAMMET OLGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRÜ HALUK AKALIN
- Orhon Türkçesi ile Yakutçanın sözvarlığı ve sözyapımı bakımından karşılaştırılması
A comperative study of Orkhon Turkic vocabularies and their derivations
HÜLYA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıAnadolu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MEHMET ÖLMEZ
- Kitāb-ı mevāʿiz - almatı nüshası (Dil özellikleri-metin-dizin)
Ki̇tāb-i mevāʿi̇z - almati nüshasi (Language features-text-index)
ORHAN TÜRKMEN
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CAHİT BAŞDAŞ