Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kistik Fibrozis Merkezinde yenidoğan tarama programı ile tanı alan kistik fibrozis hastalarının değerlendirilmesi
Evaluationof cystic fibrosis patients diagnosed by neonatal screening program at the cystic fibrosis of Dicle University Medical Faculty
- Tez No: 534651
- Danışmanlar: DOÇ. DR. VELAT ŞEN, DR. ÖĞR. ÜYESİ KAMİL YILMAZ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Giriş: Kistik fibrozis hastalığı, sıklıkla beyaz ırkta görülen, otozomal resesif kalıtım gösteren genetik bir hastalıktır. Görülme sıklığı populasyonlar arasında farklılık gösterir ve ortalama 2000-3500 canlı doğumda bir görülür. Ülkemizde görülme sıklığı ile ilgili kesin bir veri bulunmamaktadır. Tahmini olarak 1/3000 canlı doğumda bir görüldüğü düşünülmektedir. Fakat özellikle akraba evliliğinin ülkemizde yaygın olması nedeniyle KF insidansının tahmin edilenden yüksek çıkması beklenmektedir. Kistik fibrozis epitel hücre zarında bulunan Kistik Fibrozis Transmembran Regülatör (KFTR) adlı klor kanal defekti sonucu oluşmakta ve tüm ekzokrin bezleri etkilemektedir. Amaç: Diyarbakır için 3 yıllık KF insidansını, Hastaların cinsiyetlerini, tanı yaşlarını, tanı anındaki vücüt ağırlıkları (VA) ve boy uzunluklarını, vücut kitle indekslerini (VKİ), tanı anındaki VA ve boy Z skorlarını, genetik mutasyon sonuçlarını, başvuru anındaki şikayetlerini, çocuk göğüs hastalıkları servisi ve çocuk yoğun bakım servisine yatış sayılarını, fekal elastaz sonuçlarını, bronkoalveolar lavaj (BAL) ve balgam kültürlerinde üreyen mikroorganizmaları, bu mikroorganizmaların hangi antimikrobiyal ajanlara duyarlı ya da dirençli olduklarını, aldıkları tedavileri, anne ve baba arasındaki akrabalık durumunu, ailede kistik fibrozisli başka hasta varlığını, hangi şehirden geldiklerini ve laboratuvar parametrelerini saptamayı amaçladık. Yöntem: Bu çalışmamızda 1 Ocak 2015 ile 1 Ocak 2018 tarihleri arasında yenidoğan tarama programı (YTP) kapsamında topuk kanında immün reaktif tripsinojen (İRT) yüksekliği saptanması üzerine Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı, Kistik Fibrozis merkezine, Diyarbakır ve çevre illerden başvuran ve kistik fibrozis tanısı alan 59 hasta retrospektif olarak değerlendirildi. Bulgular: Diyarbakır için yıllık kistik fibrozis insidansı 1/4205 olarak saptandı. Hastaların %55.9'u erkek, %44.1'i kız, E/K oranı 1,26 bulundu. En erken tanı yaşı 1 ay en geç tanı yaşı 12 ay, en sık tanı yaşı %83.1 oranında ilk 6 ay içinde saptandı. Hastaların %44.1'ini Diyarbakır geri kalanını Batman, Siirt, Şırnak, Mardin gibi çevre illerden gelen hastalar oluşturmaktaydı. Hastaların ebeveynleri arasındaki akrabalık oranı %83.1 bulundu. Hastalarımızın %39.1'i tanı anında asemptomatikti. %22.1'inde büyüme gelişme geriliği, %18.7'sinde ise solunum sistemine ait şikayetler mevcuttu. Hastaların %18'inde hipoalbuminemi, %37.2'sinde KCFT yüksekliği, %16.9'unda elektrolit bozukluğu, %15.2'sinde D vitamin eksikliği, %23'ünde anemi ve %28.8'inde kan gazı değerlerinde bozukluk saptandı. Hastalarımızda en sık %21.7 oranında F508del mutasyonu saptandı. Hastalarımızın %64.4'ü dornaz alfa, %55.9'u pankreatik enzim replasmanı, %62.7'si multivitamin desteği, %33.9'u inhaler kortikosteroid ve/veya inhaler beta 2 agonisti, %18.6'sı tuz, %47.5'i enteral beslenme tedavisi (formül mama) aldığı saptandı. Balgam ve boğaz kültürlerinde sıklık sırasına göre S.aureus (%16.9), P.aeuroginosa (%11.9) ve K.pneumonia (%5.1) üredi. Hastalarımızın çocuk göğüs hastalıkları servisine ortalama yatış sayısı 4.67 ± 4.36 kez, yoğunbakım ünitesine yatış sayısı ise 0.1 ± 0.4 kez olarak saptandı. Sonuç: Hastanemiz kistik fibrozis merkezi bölgemizde bulunan tek merkez olması sebebiyle çevre illerden İRT yüksekliği saptanan hastalar da merkezimize geldiğinden hasta sayımız gün geçtikçe artmaktadır. Çalışmamıza sadece yenidoğan tarama programı kapsamında İRT pozitifliği saptanan hastaları dahil ettiğimizden dolayı hastalarımızın tamamı 1 yaş altında tanı almıştı. Çok büyük kısmı (%83.1) da ilk 6 ay içinde tanı almıştı. Bundan dolayı da hastalarımızın önemli bir kısmı henüz herhangi bir bulgu vermeden tanı almış oldu. Hastaların yenidoğan tarama programı ile bu kadar erken tanı alması, uygulanacak destek tedavileri ve solunum fizyoterapileri ile yaşam kalitelerinde artış, morbidite ve mortalitelerinde azalmaya yol açacaktır. Hastaların hastaneye yatış sayılarını azaltacak, yaşam sürelerini artıracaktır. Ülkemizde akraba evliliği oranı fazla, bölgemizde ise Türkiye ortalamasının da üzerinde bir akraba evliliği durumu mevcuttur. Bundan dolayı genetik geçişli kistik fibrozis hastalığını daha sık beklemekteyiz. Kendi çalışmamızda kistik fibrozis insidansını 1/4205 olarak tahmin edilen değerin altında saptadık. Bunun sebebi olarak 2015 yılı verilerimizin eksik alınmış olmasına ve henüz yenidoğan tarama programına yeterli önemin verilmemesine ya da ailelerin bu konuda henüz yeterli düzeyde bilinçlendirilmediğine bağlı olduğunu düşünmekteyiz. Bizim hastalarımızda da Türkiye ortalamasına uyumlu olarak en sık (%21.7) F508del mutasyonu saptadık. Fakat bu değer batı toplumlarına göre düşük düzeydedir. Sonuç olarak yenidoğan tarama programı, kistik fibrozis hastalarının erken tanı almasını kolaylaştırmakta ve hastaların yaşam kalitesi ve yaşam sürelerinin artması açısından çok büyük önem arz etmektedir.
Özet (Çeviri)
Introduction: Cystic fibrosis is an autosomal recessive genetic disorder that is commonly found in Caucasians. Its incidence may vary between populations and was detected approximately in 1 out of 2000-3,500 live births. No proven data associated with its incidence in our country is available. Its incidence was estimated 1/3000 live births in our country. However, actual incidence of CF may be higher than estimated levels since especially consanguineous marriage is very prevalent in our country. Cystic fibrosis is caused by malfunctioning of a small chloride channel, the cystic fibrosis transmembrane conductance regulator (CFTR) that is found in the apical membrane of epithelial cells lining exocrine glands therefore it may affect all exocrine glands. Purpose: We have aimed to determine 3-year incidence of CF in Diyarbakır, the parameters of the patients such as genders, ages at diagnosis, body weights (BW) and heights at the time of diagnosis, Body Mass Index (BMI), Z scores of body weight (BW) and heights, results of genetic mutations, baseline complaints, number of admissions in the Clinic of Pediatric Pulmonary Diseases and Pediatric Intensive Care Unit, fecal elastase results, microbial growth at bronchoalveolar lavage (BAL) and sputum culture tests, antimicrobial susceptibility / resistance profiles of these microorganisms, administered medications, inbreeding status between mother and father, presence of another patient with cystic fibrosis, places of residence for the patients from from the neighboring provicens and laboratory parameters. Method: We have performed 59 patients who applied to The Department of Pediatric Health and Diseases, Cystic Fibrosis Center, The Department of Pediatric Pulmonary Diseases from Diyarbakır and neighboring provinces, and diagnosed with cystic fibrosis due to detected elevated levels of immunoreactive trypsinogen (IRT) by heel prick test applied in the context of Neonatal Screening Program (NSP) between 1st January 2015 and 1st 2018. Results: Annual incidence of cystic fibrosis for Diyarbakir was found 1/4205. Of the patients; 55.9% were male and 44.1% were female while M/F was 1.26. The least and greatest ages at the time of diagnosis were respectively one month and 12 months of age while 6 months of age was the most common age by 83.1% at the time of diagnosis. Of the patients, 44.1% were from Diyarbakır while rest of the patients were from the neighboring provinces such as Batman, Siirt, Şırnak and Mardin. The rate of consanguineous marriage was 83.1% between the parents of the patients. Thirty-nine point one percent of the patients were asymptomatic at the time of diagnosis. %39.1 yazıyla mı yazıyor. The complaints of growth and developmental retardation and respiratory systems were present in 22.1% and 18.7% of the patients, respectively. Hypoalbuminemia, elevated levels of LFT, electrolyte imbalance, D-vitamin deficiency, anemia and impaired levels of blood gases were encountered in 18%, 37,2%, 16.9%, 15.2%, 23% and 28.8% of the patients, respectively. F508del mutation in the CFTR gene was the most frequently encountered genetic defect by 21.7% in the patients. Dornase alfa, pancreatic enzyme replacement therapy, multivitamin supplementation, inhaled corticosteroid and/or inhaled beta 2 agonist, salt supplementation and enteral nutrition therapy (Formula) were administered in 64.4%, 55.9%, 62.7%, 33.9%, 18.6% and 47.5% of the patients, respectively. The microorganisms that grew in the sputum and throat cultures were respectively S. aureus(16.9%), P. aeuroginosa(11.9%) and K. pneumonia(5.1%) based on the frequencies. Mean numbers of admission numbers in the Pediatric Pulmonary Diseases ward and Pediatric Intensive Care unit were 4.67(±4.36) and 0.1(±-0.4) in the patients, respectively. Conclusion: Since The Cystic Fibrosis Center of our hospital is the unique center in our region and all the patients diagnosed with elevated IRT from the neighboring provinces also come to our center, consequently the number of the patients is progressively increasing. All the patients were diagnosed before 1 year of age because we included only the patients encounterded with positive IRT in the context of neonatal screening program. Most of the patients (83.1%) were diagnosed within the first 6 month of age. As a consequence of this condition, our patients were predominantly diagnosed without revealing a symptom. Erly diagnosis of the patients by neonatal screening program will provide elevation in their life quality and reduction in morbidity and mortality rates. This advantage will contribute to the reduced numbers of hospital stays and prolong their lifetime. While the rate of consanguineous marriages is high in Turkey, this rate extremely increases. Therefore we estimate a higher frequency for genetically inherited cystic fibrosis. We have found an incidence of cystic fibrosis by 1/4205 below the estimated level in our study. We have interpreted that lower incidence than estimated level may be resulting from lack of data on 2015 year in the present study, insufficient awareness about neonatal screening program currently or insufficent education of the families on this topic. We have detected F508del mutation in the CFTR gene as the most common genetic defect (21.7%) in our patients compatibly with mean prevalence rates in Turkey. However, this incidence rate is lower than the western populations. As a consequence, neonatal screening program facilitates early diagnosis of the patients with cystic fibrosis and is crucially important for elevating life quality and lifetime of the patients.
Benzer Tezler
- Uyku bozuklukları merkezine başvuran uyku apneli ve overlap sendromlu hastaların karakterleri ve karşılaştırmaları
Characters and comparisons of sleep apnea and overlap syndrome patients whose admitted to the sleep disorders center
ÖMER FARUK ÖNDER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
Göğüs HastalıklarıDicle ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN KIRBAŞ
- Kistik fibrozis klinik ve laboratuvar özellikleri ile değerlendirilmesi
Evaluation of clinical and laboratory findings in children with cystic fibrosis
AHMET KAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1999
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDicle ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN HASPOLAT
- Kistik fibrozis hastalarının hava yolu mikrobiyolojik profilinin değerlendirilmesi
Evaluation of microbiological airway profile of cystic fibrosis patients
LEYLA ÇİFTÇİ BOZBOĞA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDicle ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VELAT ŞEN
- Kistik fibrozisli hastaların klinik ve laboratuvar özellikleri
The clinical and laboratory manifestations of patients with cystic fibrosis
LOKMAN TİMURAĞAOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDicle ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. VELAT ŞEN
- Çocukluk çağı bronşektazili hastaların değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
AKIN ÇAKMAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDicle ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. VELAT ŞEN