Spinal kord yaralanmalı hastalarda stresle başa çıkma, algıladığı sosyal destek ve ilişkili faktörler
Coping with stress, perceived social support and related factors in patients with spinal cord injury
- Tez No: 536751
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HALİM YILMAZ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, Physical Medicine and Rehabilitation
- Anahtar Kelimeler: Spinal kord yaralanması, algıladığı sosyal destek, stresle başa çıkma
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
AMAÇ: Spinal kord yaralanması (SKY); omuriliğin normal motor, duyusal veya otonomik fonksiyonlarını geçici veya kalıcı olarak bozulmasına neden olabilen yıkıcı bir hastalıktır. SKY kişinin kendine bakım, mobilite, bağırsak ve mesane bakımı gibi günlük yaşam aktvitelerinde zorluğa neden olarak kişinin hayatını olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu hastalar başta fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanları olmak üzere birçok branş hekimi tarafından mobilizasyonu artırmak ve eşlik eden komplikasyonları önlemek için hayatı boyunca yakından takip edilmektedir. Ancak genellikle mobilizasyon ve komplikasyonlara yönelik artmış dikkate rağmen, SKY'li hastalar evlerinde veya hastaneden ayrılınca zorlu yaşamları ile baş başa kalmaktadır. Bu andan itibaren hasta yoğun sosyal desteğe gereksinim duymaktadır. Eşlik eden sorunlar kompleksi ile uğraşabilmek için etkin stres ile başetme yöntemlerine gereksinim duymaktadır. Bu çalışmanın amacı SKY'li hastaların algıladığı sosyal destek ve etkin stres ile başetme yöntemleri geliştirip ve geliştiremediğinin sorgulanması ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon polikliniğine başvuran, klinik ve radyolojik SKY tanısı konulan 18-65 yaş arası 76 hasta ve 74 sağlıklı birey çalışmaya dahil edildi. Hasta ve kontrol grubunun yaş, cinsiyet, boy, kilo, gelir düzeyi, eğitim durumu, evlilik durumu, aile yapısı, sosyal güvencesi, çalışma durumu, kiminle yaşadığı gibi sorularla sosyodemografik durumu belirlendi. Hastaların detaylı fizik muayeneleri yapıldı ve klinik özellikleri belirlendi. Hasta grubunda, SKY'yi sınıflandırmak için ASIA Bozukluk Skalası, engellilik durumunu değerlendirmek için CHART-SF (The Craig Handicap Assessmentand Reporting Technique - Short Form) ve günlük yaşam aktivitelerini değerlendirmek için Barthel Günlük Yaşam Aktiviteleri İndeksi (BGYAİ) kullanıldı. Hasta ve kontrol grubunda algıladığı sosyal destek Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ), stresle başa çıkma tarzları Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBTÖ), depresyon düzeyi Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), anksiyete düzeyi Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ), yaşam kalitesi WHOQOL-BREF-TR (The World Health Organization Quality of Life-BREF) skalası ve genel vücut ağrısı Vizüel Analog Skala (VAS) (0-10 cm) ile değerlendirildi. BULGULAR: Hasta grubunda kontrol grubuna göre yaralanma seviyesinden bağımsız olarak yaşam kalitesinin her alanda azaldığını, depresyon, ağrı, anksiyete düzeyinin arttığını tespit ettik. Hasta grubunda stesle başa çıkma tarzlarından sosyal destek arama yaklaşımı ve algıladığı sosyal destek aile, arkadaş, özel insan bakımından azaldığını bulundu. İlaveten hasta grubunda SBTÖ sosyal destek arama yaklaşımı ile ÇBASDÖ aile, özel insan ve toplam puanları arasında pozitif yönde anlamlı ilişki saptandı. Depresyonu olan SKY hastalarında SBTÖ kendine güvenli yaklaşım, iyimser yaklaşım azalırken; çaresiz yaklaşımının arttığı bulundu. SONUÇ: SKY hastalarında kontrollere göre stresle başa çıkma tarzlarından sosyal destek arama yaklaşımı ile algıladığı sosyal destek aile, arkadaş, özel insan bakımından azaldığını tespit ettik. Bu nedenle bu hastaların takipleri ve tedavileri sırasında stresle başa çıkma tarzları ve algılanan sosyal destek üzerinde daha fazla durulması gerektiğini düşünmekteyiz.
Özet (Çeviri)
AIM: Spinal cord injury (SCI); It is a destructive disease that can cause temporary or permanent impairment of normal motor, sensory or autonomic functions of the spinal cord. SCI can cause difficulties in daily life activities such as self-care, mobility, bowel and bladder care. These patients are followed closely by many physicians, especially physical medicine and rehabilitation specialists, to improve mobilization and prevent comorbid complications. However, in spite of the increased consideration for mobilization and complications, patients with SCI remain alone with their difficult life at their home or when they leave their hospital. From this moment onwards, the patient needs intensive social support. In order to deal with accompanying problems complex, it is necessary to effective ways of cope with stress. The aim of this study was to investigate whether the patients with SCI developed perceived social suppor and effective methods coping stress and to determine the related factors. MATERIALS AND METHODS: 76 patients aged between 18-65 years who were admitted to the Konya Education Research Hospital Physical Medicine and Rehabilitation outpatient clinic with clinical and radiological diagnosis of SCI and 74 healthy individuals were included in the study. Sociodemographic status of the patient and control groups were determined by questions such as age, sex, height, weight, income level, educational status, marital status, family structure, social security status, working status, with whom lives. Detailed physical examination was performed and clinical features were determined. In the patient group, ASIA Impairment Scale was used to classify SCI, CHART-SF (The Craig Handicap Assessmentand Reporting Technique - Short Form) was used to evaluate the disability status, and Barthel Index of Activities of Daily Living (ADL) was used to evaluate the activities of daily living. In the patient and control groups; Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS) to assess perceived social support, Scale of Ways of Coping with Stress to assess ways of coping with stress, Beck Depression Inventory (BDI) to assess depression level, Beck Anxiety Inventory (BAI) to assess anxiety level, WHOQOL-BREF-TR (The World Health Organization Quality of Life-BREF) to assess quality of life, Visual Analog Scale (VAS) (0-10 cm) to assess body pain was used. RESULTS: In the patient group, regardless of the level of injury we found that the quality of life decreased in all areas, the level of depression, pain, and anxiety increased compared to the control group. In the patient group, the ways of coping with stress-in terms of social support search approach-and the perceived social support-in terms of family, friends, special person-found to be reduced. In addition, there was a positive correlation between SBTÖ social support search approach and MSPSS family, special person and total scores in the patient group. In SCI patients with depression, while the self-confident approach and the optimistic approach were decreasing; helpless approach increased. CONCLUSION: We found that the ways of coping with stress in terms of social support search approach-and perceived social support in terms of family, friend and special person decreased compared to controls inpatients with SCI. Therefore, we think that should be more focus on ways of coping with stress and perceived social support during follow up and treatment of these patients. KEYWORDS: Spinal cord injury, perceived social support, coping with stress
Benzer Tezler
- Spinal kord yaralanmalı bireye bakım verenlerin bakım verme yükü, stresle baş etme durumları ve algıladıkları sosyal desteğin belirlenmesi.
The caregiving responsibilities of the caregivers who take care of the people with the spinal cord injuries, their state of handling stress and determination of their social support that perceive
ELİF ATEŞ
- Spinal kord yaralanmalı hastalarda ürolojik durum
Urologic status of the patients with spinal cord injury
İLTER TÜFEK
- Spinal kord yaralanmalı hastalarda nöropatik ağrı ile serum lizofosfatidik asit ve S100 beta protein seviyeleri arasındaki ilişki
Correlation between neuropathic pain and serum lysophosphatidic acid and s100 beta protein levels in patients with spinal cord injury
SELİN SÖYLER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonAfyonkarahisar Sağlık Bilimleri ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN TOKTAŞ
- Spinal kord yaralanmalı hastalarda üst ekstremite progresif rezistif egzersizler ile endurans egzersizlerinin karşılaştırılması
Comparison of upper extremity progressive resistive exercises and endurance exercises in patients with spinal cord injury
GÜLSEREN DOST SÜRÜCÜ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2007
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonSağlık BakanlığıFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEŞE ÖZGİRGİN
- Spinal kord yaralanmalı hastalarda kemik yoğunluğu/ osteoporoz sıklığı ile ilişkili faktörler (demografik, klinik ve fonksiyonel parametrelerle ilişkisi)
Factors associated with bone mineral density / osteoporosis in spinal cord injury (relation to demographic, clinical and functional parameters)
FATIMA KUL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonSağlık Bilimleri ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADRİYE ÖNEŞ