Hakasya ile Türkiye arasında sosyo-kültürel devamlılık unsuru olarak Şamanlık
Shamanism as element of sociocultural continuity between Khakasia and Turkey
- Tez No: 537233
- Danışmanlar: PROF. DR. NEVİN GÜNGÖR ERGAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 546
Özet
İnanç toplumsal yaşamda önemli bir olgudur. Bu noktada tarihi Yukarı Paleolitik Döneme dek götürülebilen Şamanizm de dünya üzerinde pek çok halkta mevcuttur. Altay kültür çevresinden dünyaya yayılan bu inanç sistemi içerisinde eski Türkler de yer almışlardır. Sibirya yerlisi Türk halklarından Hakaslar, Altaylar, Şorlar, Tuvalar, Yakutlar ve diğer budunlar günümüzde de Şamanizm'i yaşatmaktalardır. Hakas Türkleri ile Türkiye Türkleri üzerinde duran bu çalışmada her iki coğrafyanın Şamanizm kökenli tören ve inanışlar boyutunda karşılaştırılması amaçlanmış, bu bağlamda Şamanizm'den Hakasya ile Türkiye arasında sosyo-kültürel devamlılığın bir unsuru olarak söz edilip edilemeyeceğinin irdelenmesi hedeflenmiştir. Hem Rusya Federasyonu'na bağlı Hakasya hem de Türkiye'de anket uygulanmış, elde edilen bulgular çözümlenmiştir. Pitirim Sorokin'in Sosyo-Kültürel Hareketlilik kuramına dayanılarak araştırma modeli geliştirilmiş ve Türk göçünün içyapısı ortaya konulmuştur. Hakasya ile Türkiye arasında sosyo-kültürel devamlılık sürecinin bir unsuru olarak ele alınan Şamanizm kültürel yayılma, kültürleşme, senkretizm ve kreolizasyon kavramları çerçevesinde irdelenmiştir. Araştırma kapsamında geliştirilen dört hipotezin test edilmesi sonucu her iki toplumda konu bağlamında farklılık ve benzerliklerin söz konusu olduğu anlaşılmıştır. Bununla birlikte Hakasya'da yaşayan Şamanizm, Türkiye'de zaman içerisinde anlam kayması ve dönüşüm geçirmişse dahi törenler ve inanışlar boyutunda sosyo-kültürel devamlık sürecinin unsuru olarak işlevini sürdürdüğü sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Religion is an important matter of fact in social life. At this juncture, it should be stated that Shamanism dating back to the Upper Paleolithic age, exists in numerous peoples. This belief system that took root from Altaic cultural circle, includes ancient Turkic peoples, too. Khakasians, Altaians, Shors, Tuvinians, Yakuts and other Siberian peoples perpetuate Shamanism at the present day. In this study that focuses on Khakasian Turks and Turks of Turkey, it is intended to compare both geographies in accordance with rituals and beliefs that grow out of Shamanism. In this context, it is aimed to investigate that if Shamanism can be regarded as an element of sociocultural continuity between Khakasia and Turkey. A survey has been conducted both in Turkey and Khakasia (Russian Federation), and then the findings have been analysed. A research model based on Pitirim Sorokin's theory of Sociocultural Mobility has been developed, and the contexture of Turkic migration has been revealed. Shamanism that has been discussed as an element of sociocultural continuity between Khakasia and Turkey, has been explicated in terms of cultural diffusion, acculturation, syncretism and creolization. By testing the four hypotheses that have been developed within the context of this study, it has been understood that there have been diversities and also similarities in both societies. Besides, it has been concluded that Shamanism existing in Khakasia, perpetuates its role as an element of sociocultural continuity in terms of rituals and beliefs in Turkey despite the semantic shift and transformation.
Benzer Tezler
- Hakasya, Tuva, Altay, Kazakistan ve Türkiye'de 18. yüzyıldan günümüze tırnak yaylı çalgılar
Stringed istruments played using fingernail in Khakassia, Tuva, Altai, Kazakshtan and Turkey 18th century to present day
ATAKAN DELİGÖZ
- Pallas'ın Zoographia Rosso-Asiatica'sında Türkçe ve Moğolca hayvan adları
The Turkish and Mongolian vocabulary of animal names in Pallas's Zoographia Rosso-Asiatica
BAŞAK PERÇİN BOSTAN
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT GÜL
- Stage I, II, III ve IV meme kanseri hastalarının kan değerleri arasında korelasyon ve anemi, eritrositoz, lökositoz, lökopeni, trombositoz ve trombopeni prevalansının değerlendirilmesi
Correlation between parameters of blood and I, II, III and IV stages of cancer for patients with breast cancer and an estimation of levels of anemia, eritrositosis, leucositosis, leucopenia, trombositosis and trombopenia
İNNA TOPOEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
BiyolojiGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüBiyoloji Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ASUMAN DEMİRCİOĞLU
- Кыргыздардын жана хакастардын ортосундагы этномаданий байланыштар
Kırgızlarla hakaslar arasındaki etno-kültürel ilişkiler
ADİLET İDRİSOV
Yüksek Lisans
Kırgızca
2015
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OLCOBAY KARATAEV
- Hakas Türkçesiyle yazılmış ilk roman 'Iraxxı Aalda' üzerinde dil ve üslup incelemesi (Giriş-inceleme-metin-dizin)
The first novel written Khakas 'Irahhi Aalda' on grammatical and style study (Introduction-study-text-index)
ŞİMA DOĞAN BALCI
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ KAYMAZ