Akademik örgütlerde üstlenilen informal roller üzerine nitel bir çalışma
A qualitative study on the informal role in academic organizations
- Tez No: 537916
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN ERDEM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Akademisyenler, Akademik Örgütler, İnformal Roller, Nitel Araştırma, Fenomenoloji, Academicians, Academic Organizations, Informal Role, Qualitative Research, Phenomenology
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 263
Özet
Genel anlamda rol kavramı; bireyin sosyal hayattaki konumudur. Örgütsel manada rol ise bireyin örgüt içerisindeki statüsü gereği kendisinden göstermesi beklenen, kalıplaşmış davranış örüntüsüdür. İnformal rol ise gerçekleşmesi beklenen görev ve sorumlulukların aksine, bir ekibin birlikte çalıştıkça oluşturdukları izlenimlere dayanarak takım üyesinden beklediği kişilerarası davranış modelidir. Bu çalışmada, Benne ve Sheats (1948)'ın örgütlerde informal rol sınıflandırmasından yola çıkılarak akademik örgütlerdeki informal roller belirlenmeye çalışılmıştır. Akademisyenlerin akademik örgütlerde üstlendikleri ve sergiledikleri informal rolleri tespit etmek, akademik örgütlerde informal rollerin ortaya çıktığı durumları belirlemek, informal rol belirleyicileri ve informal rollerin sonuçlarını akademisyen, öğrenci, çalışılan kurum ve toplum açısından değerlendirmek bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Akademik örgütlerde sergilenen informal rollerin belirlenmesine yönelik bu çalışma nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik analiz ile dizayn edilmiştir. Araştırmaya katkı sağlayan katılımcılar amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme ve kartopu örnekleme yöntemleriyle belirlenmişlerdir. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak Süleyman Demirel Üniversitesinde çalışan 23 akademisyen ile yapılan derinlemesine görüşmeler neticesinde elde edilmiştir. Görüşmeler yorumlayıcı fenomenolojik yaklaşım kullanılarak kodlanmıştır. Elde edilen veriler NVivo 10 Pro nitel veri analiz programı aracılığıyla çözümlenmiştir. Çalışmanın sonucunda, çalışmaya katılan akademisyenlerin deneyimlerinden yararlanarak öğrencilere, çalışılan kurumdakilere ve topluma karşı sergilenen informal rollerin neler olduğu; hangi durumlarda informal rollerin sergilendiği, akademisyenleri informal rolleri sergilemeye yönelten sebeplerin neler olduğu ve informal rolleri sergilemenin sonuçları hakkında detaylı bulgular elde edilmiştir. Akademisyenlerin informal rollerinin kişilik özellikleri, değerler, demografik özellikler, statü, çalışılan alan gibi mikro perspektiften belirleyicilerle desteklendiği tespit edilmiştir. Bununla birlikte toplumsal ve kurumsal olmak üzere iki makro belirleyici de informal rollerin altyapısını güçlendirmektedir. Bu çalışmada informal rolleri üstlenmenin mentörlük yapma, aile gibi olma, ilham kaynağı olma, akademik ve sosyal anlamda çalışılan kurumdakilere destek olma, bilgiyi paylaşma, kanaat önderi olma, topluma katkı sağlama, toplumu aydınlatma gibi birtakım olumlu; umursamazlık, istismar etme, etik dışı davranma, bencillik, kibirli olma gibi de birtakım olumsuz sonuçlarının olduğu ortaya çıkmıştır. İnformal rollerin ortaya çıkışına kurumsal ilişkiler, akademik ilişkiler, sosyo-kültürel faaliyetler, mensubiyet ve kitle iletişim araçları gibi durumların zemin hazırladığı tespit edilmiştir. Akademik örgütlerde üstlenilen informal roller akademisyene manevi haz, bireysel verimlilik, itibar görme, informal güç elde etme gibi olumlu geri dönüş sağlamaktadır. Akademisyenlerin öğrencilerine karşı olumlu informal rol üstlenmeleri, öğrencide başarı artışı, kazanım elde etme, akademisyenle iletişim kurma imkânı sağlamaktadır. Üstlenilen bu informal roller çalışılan kurumda ise paylaşım kültürünün oluşmasında, birlik beraberlik hissinin doğmasında ve huzurlu ortam oluşmasında rol oynamaktadır. Son olarak topluma karşı üstlenilen olumlu informal roller, akademisyenin toplumla kaynaşmasına vesile olan imkanlar yaratmaktadır. Akademisyenlerin olumsuz informal rolleri sergilemesinin bireysel verimsizlik, iç huzursuzluk, itibar kaybı, öğrencide motivasyon kaybı, akademisyene dair olumsuz algı, örgütsel verimsizlik, liyakatsizlik, örgütte huzursuz ortam oluşması gibi durumlar olduğu sonucuna varılmıştır. Çalışmanın sonucundan çıkarılacak en genel öneri akademik örgütlerde sergilenen informal rollerin farkına varılması, akademisyenlerin informal alanda kendilerini geliştirecekleri ve çevrelerine karşı faydalı olabilecekleri bir hareket alanının oluşturulmasıdır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT In general terms, the concept of role is the position of the individual in social life. The role in the organizational sense is the stereotyped behaviour pattern, which is expected to be acted in a particular manner from the individual's status in the organization. In contrast to the expected tasks and responsibilities, the informal role is the model of interpersonal behaviour that a team expects from the team member, based on the impressions they create as they work together. In this study, informal roles in academic organizations were tried to be determined based on informal role classification in organizations of Benne and Sheats (1948). The aim of this study is to determine the informal roles of academicians in academic organizations and to determine the situations in which informal roles arise in academic organizations, to evaluate the results of informal roles and informal roles in terms of academicians, students, institutions and society. The phenomenological approach which is one of the qualitative research designs is used to determine the informal roles exhibited in academic organizations in this study. The participants who contributed to the research were determined by criterion sampling and snowball sampling methods. The data of the study were obtained as a result of in-depth interviews with 23 academicians working at Suleyman Demirel University using a semi-structured interview form. Interviews were coded using the interpretive phenomenological approach. The obtained data were analysed by NVivo 10 Pro qualitative data analysis software. The academicians who participated in the study explained their experiences and as a result of the study, detailed findings about the following subjects were obtained. What are the informal roles that academicians assume against to students, employee in the same institution and the society and in what situations these roles are exhibited, what are the reasons that lead academicians to show informal roles, and what the implications of exhibiting the informal roles on themselves? It is determined that informal roles of academicians are supported with determinants from micro perspectives such as personality traits, ethical values, demographic characteristics, status and working area. At the same time two macro determinants, social and institutional, strengthen the infrastructure of informal roles. In this study, there are some positive attitudes, such as mentoring, being family, being an inspiring source, supporting the academic and social institutions, sharing information, sharing opinion, contributing to the society, illuminating the society. The negative consequences found such as indifference, abuse, unethical behaviour, selfishness, and arrogance. It has been found out that institutional relations, academic relations, socio-cultural activities, social relations and mass media are the basis of the emergence of informal roles. Informal roles undertaken in academic organizations provide the academician with positive return such as spiritual pleasure, individual productivity, reputation, and obtaining informal power. The fact that academicians take a positive informal role towards their students provides the opportunity to increase the success, gain the gain and communicate with the academician. These informal roles play a role in the formation of a culture of sharing, the emergence of a sense of unity and a peaceful environment. Finally, the positive informal roles that are taken against society create opportunities for academians to fuse with society. The result of academicians exhibiting negative informal roles as follows: individual inefficiency, internal unrest, loss of reputation, loss of motivation in the student, negative perception of academics, organizational inefficiency, injustice, an uneasy atmosphere in the organization. The most general recommendation to be drawn from the outcome of the study is the awareness of the informal roles exhibited in academic organizations is the creation of a space of action where academics can develop themselves in the informal field and be beneficial to their environment.
Benzer Tezler
- The influence of Ghana's social welfare system on the vulnerabilities
Gana'daki sosyal refah sisteminin kırılganlıklar üzerine etkileri
JAMAL APPIAH-KUBI
Doktora
İngilizce
2022
Sosyal HizmetAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULKADİR DEVELİ
- Melez örgütlerde kurumsal karmaşaya verilen yanıtlar: Üniversite hastanelerinde bir araştırma
Organizational responses to institutional complexity in hybrid organizations: A study on university hospitals
ABDULLAH KIRAY
Doktora
Türkçe
2018
İşletmeÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYTEN AKATAY
- İfade özgürlüğünde caydırıcı etki
The chilling effect on freedom of expression
DİDEM TOMBUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZEN ÜLGEN ADADAĞ
- Hava Harp Okulu öğretim elemanlarının iş doyumu
The Level of job satisfaction of the instructors working at the air force academy
MEHMET MUŞTU
- Akademik örgütlerde dalkavukluk olgusu üzerine nitel bir çalışma
A qualitative study on the phenomenon of flattery in academic organizations
MUHAMMED MASUM GÜLCEMAL