Duygu düzenleme süreçleri, kadınsılık- erkeksilik algısı, beden memnuniyetsizliği ile yeme tutumları arasındaki ilişki: Bir model önerisi
The relationship between emotion regulation, femininity and masculinity norms, body dissatisfaction and eating attitudes: A model proposal
- Tez No: 538340
- Danışmanlar: PROF. DR. ELİF BARIŞKIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 241
Özet
Bu çalışmada yeme tutumlarındaki bozulmalarla ilişkili olduğu düşünülen olumlu ve olumsuz duyguların düzenlenme süreçleri, kadınlığa ve erkekliğe dair normlara bağlılık ve beden memnuniyetsizliği faktörlerinin birbiriyle ilişkisini açıklayan kuramsal modelin test edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda ön çalışmada, Kadınlığa Dair Düşünceler Ölçeği (KDDÖ), Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EBÖBTÖ) ve Ben-Tovim Walker Beden Tutum Ölçeği (BTWBTÖ)'nin psikometrik özellikleri incelenmiştir. Ön çalışmanın örneklemi (N= 1516) Akdeniz Üniversite'sinin farklı bölümlerinde okuyan kadın ve erkek katılımcılardan oluşmaktadır. Her üç ölçeğin de Türkçe formlarının kabul edilebilir düzeyde geçerli ve güvenilir olduğu bulunmuştur. Ana çalışmada ise ilgili alan yazın doğrultusunda oluşturulan kuramsal model, ön çalışma örneklemine benzer özelliklerdeki 430 kadın ve 414 erkek üzerinde test edilmiştir. Katılımcılara Duygu Düzenleme Süreçleri Ölçeği, Yeme Tutum Testi, Erkeklik Rol Normları Ölçeği, KDDÖ, BTWBTÖ ve EBÖBTÖ uygulanmıştır. Kadınlar arasında test edilen modele göre, kadınlığa dair düşüncelere bağlılığın, beden memnuniyetsizliğindeki artışı ve bozulmuş yeme tutumlarındaki azalmayı doğrudan yordadığı bulunmuştur. Kadınlarda duygu düzenleme süreçleri beden memnuniyetsizliğindeki azalmayı negatif yönde yordarken, yeme tutumlarındaki bozulmayı pozitif yönde doğrudan yordamaktadır. Kadınlarda değişkenler arasındaki dolaylı ilişkiler incelendiğinde duygu düzenleme süreçlerinin kullanımındaki artış dolaylı olarak yeme tutumlarındaki bozulmayı negatif yönde yordarken, kadınlığa dair düşüncelere bağlılık dolaylı olarak yeme tutumlarındaki bozulmayı pozitif yönde yordamaktadır. Ayrıca, kadınların erkeklik rol normlarına yönelik onaylarındaki artış, yeme tutumlarındaki bozulmaları pozitif yönde yordamaktadır. Erkeklerde ise duygu düzenleme süreçlerinin kullanımındaki artış, yeme tutumlarındaki bozulmaları pozitif yönde yordamaktadır. Bununla birlikte, erkeklik rol normlarına bağlılığın artması, beden memnuniyetsizliğini doğrudan, yeme tutumlarındaki bozulmaları ise dolaylı olarak pozitif yönde yordamaktadır. Ek olarak hem kadınlarda hem de erkeklerde beden memnuniyetsizliğindeki artış, yeme tutumlarındaki bozulmaları pozitif yönde yordamaktadır. Araştırmanın bulguları ve klinik doğurguları ilgili alan yazın ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to test the theoretical models explaining the relationship between regulation of positive and negative emotions, femininity and masculinity norms, body dissatisfaction and deterioration in eating attitudes. For this aim, the psychometric properties of Feminity Ideology Scale (FIS), Male Body Attitude Scale (MBAS) and Ben-Tovim Walker Body Attitude Scale (BTWBTO) were examined in the preliminary study. The sample of the preliminary study (N= 1516) consisted of male and female participants studyi4ng in different departments of Akdeniz University. The results of the preliminary study indicated that Turkish versions of all three scales were valid and reliable with acceptable ranges. In the main study, the theoretical models based on the literature were tested on 430 women and 414 men with the same characteristics of the preliminary study. In the main study, Emotion Regulation Processes Scale, Eating Attitude Test, Male Role Norms Scale, FIS, MBAS and BTWBTÖ were filled out by the participants. The model tested for women showed that adherence to the ideas of femininity directly predicted the increase in body dissatisfaction and the decrease in impaired eating attitudes. In women, emotion regulation processes positively affected the decrease in body dissatisfaction while predicting deterioration of eating attitudes in a positive direction. When the indirect relationships between the variables were examined in women, the increase in the use of emotion regulation processes indirectly predicted the decrease in eating attitudes, while adherence to thoughts on femininity indirectly predicted deterioration in eating attitudes in a positive way. In addition, the increase in women's approvals for masculine role norms positively predicted deterioration in eating attitudes. In men, the increase in the use of emotion regulation processes positively predicted the deterioration in eating attitudes. However, increase in adherence to masculinity role norms positively predicted body dissatisfaction and indirectly impaired eating attitudes. In addition, the increase in body dissatisfaction in both men and women positively predicted deterioration in eating attitudes. The findings and clinical implications of the study were discussed in the light of the literature.
Benzer Tezler
- Duygu düzenleme süreçleri ve boyutsal kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin araştırılması
Investigation of the relationship between emotion regulation processes and dimensional personality traits
KÜBRA SEZER KATAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL ÖRSEL
- 7-11 yaş grubu çocuklar ve ebeveynlerinin duygu düzenleme süreçleri ile temel duygu düzenleme beceri programının etkililiği
Emotion regulatory processes of children aged 7-11 and their parents and the effectiveness of the online basic emotion regulatory skills program
KÜBRA SAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE REZAN ÇEÇEN EROĞUL
- Anaokulunda duygu düzenleme süreçleri ve dil becerileri üzerine nitel bir araştırma
A qualitative research on emotion regulation processes and language skills in kindergarten
SENA NUR OĞUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUNUS PINAR
- Türkiye'de 2023 depreminden doğrudan etkilenen bir anaokulu çocuğunun duygu düzenleme süreçleri ve sosyal etkileşimdeneyimlerinin incelenmesi
Investigation of emotion regulation processes and social interaction experiences of a kindergarten child directly affected by the 2023 eartquake in Turkey
ASLIHAN ERTUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUNUS PINAR