Osmanlı dönemi İznik çini ve seramiklerinde görülen stilize çiçek motiflerinin incelenmesi, seramik form ve yüzeylerde yorumlanması
Observation of stylized floral motifs in İznik tiles and ceramics from the Ottoman period, interpretations on ceramic forms and surfaces
- Tez No: 545498
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ GÖKÇE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Seramik, çini, stilize, çiçek, tasarım, Ceramic, tile, stylized, flower, design
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uşak Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Seramik Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Tez çalışmasının ilk bölümünü kısaca özetlersek, Osmanlı Dönemi İznik seramiklerinin tanımı ve tarihçesinde, İznik çinisinin kendine özgü olan karakteristik özellikleri ile yeri ve öneminden bahsedilmiştir.İznik' de başlayarak Kütahya'ya kadar yayılan serüvenin en güzel örnekleri Türk çini ve seramik sanatında Osmanlı Döneminde görülmektedir. Osmanlı Döneminde seramik sanatı en çok İznik ile anılmıştır. 16. yüzyıldan sonra saray Nakkaş Hanesinin çinilerindeki desenlerin katkısı ile dekorlarda değişiklik yapılmaya başlanmış ve bu değişim gül, karanfil, sümbül, lale gibi çiçekler; hatai ve rozet çiçekler, natüralist eğilimin ağır olduğu dekorlama üslubunu göstermiştir. Bu şekilde gelişmeye başlayan bitkisel motifler İznik seramiklerinde teknik ve üslup açısından seçeneklerinin ileri bir seviyeye geldiği söylenilebilir. İkinci bölümde ise; stilizasyonun tanımı ve Osmanlı Dönemi İznik çinilerinde görülen stilize çiçek motifleri konusuna değinilmiştir. Gerek zamanın geçerli üslubu, gerek sanatçının bireysel anlatımı doğrultusunda biçim bulan stilizasyon; alışılagelmiş görüntünün dışında olduğu için daha çarpıcı bir etki meydana getirmiştir. Stilizasyonun yapım aşamasına giren nesne gözlemleme sonucunda karakteristik özellikleri bozulmadan girinti ve çıkıntıları çizgisel bir hal alarak biçimlenmektedir. Böylece tasarımı hazırlayan kişinin duygu ve düşüncelerine uygun bir şekilde yalınlaşıp biçimlenerek yeni bir görünüme bürünmektedir. Örnek vermek gerekirse Türk Çini motiflerinde lale, karanfil, yaprak gibi motifler stilize edilmiş motiflerdir. Bitkisel motiflerin bir diğer türleri olan, stilize edilmiş; gül, lale, karanfil, sümbül, menekşe, küpe çiçeği, meryem ana kandili, sarıpapatya (aynısefa), süsen, zambak, ağlayan gelin, manisa lalesi, nergis, peygamber çiçeği, çiğdem, afyon, asma ve üzüm, selvi, meyvalı ağaç ve bahar açmış meyve ağacına bu çalışmada yer verilmiştir. Üçüncü bölümde ise; Yapılan araştırmalar sonucu, 16 yüzyıldan itibaren en çok kullanılmış olan penç motifinden esinlenildiği örneklere dayanarak, çamur tornasında çekilen silindirlerin yapım aşamalarına değinilmektedir. Çekilen formlar belli aşamalardan geçirilerek birleştirilmiş ve yeni çağdaş seramik formlar ortaya koyulmak amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
The definition and historical background of the Iznik ceramics and specific characteristics and importance of Iznik tiles from the Ottoman period were mentioned in the first chapter of the thesis study. The most magnificent examples of this journey rising from İznik and spreading to Kütahya are seen in Turkish tile and ceramic art during the Ottoman period. Ceramic art in this period is mostly identified with İznik. There were attempts to change decorations with the contribution of the patterns in Naqqash tiles after the 16th century and this development inspired a decoration style of a naturalistic approach with hatai and rosette patterns of the flowers as roses, carnations, hyacinths and tulips. It can be concluded through these floral motifs that stylistic options were improved in terms of the technique and style of the Iznik ceramics. The definition of stylization and stylized floral motifs of Iznik tiles from Ottoman period were discussed in the second chapter. The stylization, which was formed in accordance with the current style of that time and personal interpretation of the artists, created more stunning impressions in consequence of its authenticity. Intrusions and extrusions of the object on which the construction phase of stylization is performed takes form by taking a linear shape without losing their characteristics as a result of the observation. Accordingly, it gains a new appearance through a simplification and formation process in accordance with the thoughts and feelings of the person who prepares the design. Motifs as tulips, carnations and leaves in Turkish tile motifs are the stylized ones, for instance. The other types of floral motifs as stylized roses, tulips, carnations, hyacinths, violets, fuchsias, cyclamens, calendulas, freesia flowers, lilies, reverse tulips, Manisa tulips, narcissusses, Centaurea kilaea flowers, crocus flowers, opium poppies, vine and grapes, cypress trees and blooming fruit trees are included in this study. Construction phases of the cylinders made on turning lathe are mentioned in the third chapter based on the examples inspired from penc motifs which were the most appreciated motifs beginning from the 16th century. Obtained forms were combined through certain stages and it was aimed to create modern and elegant ceramic forms.
Benzer Tezler
- Topkapı Sarayı'ndaki Avrupa çinilerinin üretim merkezleri ışığında değerlendirilmesi
Evaluation of European tiles in Topkapı Palace in the light of production centers
HATİCE ADIGÜZEL
- XVI. ve XVII. yy. Osmanlı tekstil ve çini sanatında sümbül motifi
Hyacinth motive in XVI. and XVII. c. Ottoman textile and ceramic art
ZERRİN KÜÇÜKKARAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. AYLA SALMAN GÖRÜNEY
- Konya Karatay Medresesi Çini Eserler Müzesi'ndeki Kütahya seramikleri
Kutahya ceramics in the Konya Karatay Madrasah Tile Works Museum
AYŞE SANEM İNAN
- Geleneksel Türk seramik sanatında çicek: Bir tasarım ögesi olarak ele alınışı ve kişisel yorumlar
The flower in Turkish traditional ceramics art: it?s treatment as a design element and personal interpretations
CANAN GÜREL AK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Güzel SanatlarAfyon Kocatepe ÜniversitesiSeramik Ana Sanat Dalı
PROF. AYŞEGÜL TÜREDİ ÖZEN
- 15.- 17. yy İznik seramiklerinde lale motifinin tasarım özellikleri
Desing features of tulip in 15th- 17th century İznik ceramics
EMİN EMRE ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıSelçuk ÜniversitesiTasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKÇE UYSAL BAŞER