Geri Dön

Derleme sözlüğü'ne göre görevli kelimeler

The functional words according to the collation dictionary

  1. Tez No: 546743
  2. Yazar: İNCİ BİRATLI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. İLHAN ERDEM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İnönü Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 184

Özet

Dil, insanlar arasında iletişimi sağlayan, bir milletin kültürünün temellerini oluşturan en önemli unsurdur. Dil, konuşma dili ve yazı dilinden oluşur. Resmî dil, bir ağza dayanırken konuşma dilinde birçok ağız mevcuttur. Yazı dilinde gramer önemli bir yer tutmaktadır. Türk dili ile ilgili yapılan gramer çalışmalarının içinde, görevli kelimelerle ilgili yapılan çalışmaların sayısı azdır. Sayının az olması Derleme Sözlüğü'ndeki görevli kelimelerin araştırılmasını sağlamıştır. Çalışmada, Derleme Sözlüğü'nde görevli kelimelerin tamamı tespit edilmiş, tespit edilen kelimelerin sözlükteki transkripti dikkate alınarak aynen aktarılmıştır. Çalışmanın teorik bölümünde, ağız tanımları verilmiş, Anadolu ağızları ile ilgili yapılan çalışmalar listelenmiş, bu çalışmalarda bulunan Anadolu ağızları sınıflandırmaları verilmiştir. Daha sonra görevli kelimeler hakkında teorik bilgilere kısaca değinilmiştir. Çalışmanın bulgular kısmında ise Derleme Sözlüğü'nde tespit edilen görevli kelimelerin ses unsurları tespit edilmiştir. Bu kelimelerde, yazı dilinde olmayıp konuşma dilinde yaşayan uzun ünlülerin olduğu kelimeler, ünlü değişimleri, ünlü düşmeleri, ünsüz değişimleri, görevli kelimelerdeki harf değişiklikleri, konuşma dilinde görevli kelime olarak kullanılan fakat yazı dilinde kullanılmayan görevli kelimeler, tespit edilmiş ve listelenmiştir. Ayrıca bu kelimelerin sayısal verileri de eklenmiştir. Anadolu ağızlarında kullanılan dört binden fazla görevli kelime çalışmanın sonuna sözlük olarak eklenmiştir. Aynı kelimenin birden çok anlamda kullanıldığı bölümlerde Romen rakamları ile numara verilmiştir. Oluşturulan sözlük, çalışmanın sonuna ek olarak dâhil edilmiştir. Çalışmanın sonunda yazı dilinde kullanılmayan fakat ağızlarda yaşayan pek çok bağlaç, edat, ünlem tespit edilmiştir. Yapılan bu çalışma, Türkçenin ne kadar zengin ve köklü bir dil olduğunu bir kez daha gözler önüne sermiştir.

Özet (Çeviri)

Language is the most important element that enables communication between people and forms the basis of a nation's culture. It is composed of language, speaking language and writing language. The official language is based on a dialect, while there are many dialects in the speech language. Grammar is an important place in the written language. In the grammar studies of Turkish language, the number of studies related to the words assigned is small. The lack of numbers allowed the study of the words in the Collation Dictionary. In this study, all of the words in the Collation Dictionary were identified and all of the words in the Collation Dictionary were transferred exactly by taking into consideration the transcripts. In the theoretical part of the study, dialect definitions were given and studies related to Anatolian dialects were listed and Anatolian dialects classified in these studies were given. Later, theoretical information about the words in charge was briefly mentioned. In the results section of the study, sound elements of the words identified in the Collation Dictionary were determined. In these words, the words that are not written in the language of the speech language, vowels changes, vocal falls, consonant changes, letter changes arising from the differences of the words in the speech language, the words that are not used as spoken words in the language of the speech language, are identified and listed. In addition, the numerical data of these words has been added. More than four thousand functional words used in Anatolian dialects were added as a dictionary to the end of the study. If the same word is used in more than one sense, it is numbered with Roman numerals. The generated dictionary is included in addition to the end of the study. At the end of the study, many conjunctions, prepositions, exclamation and exclamation were found that were not used in the written language but lived in the dialects. This study has once again revealed how rich and deep-rooted Turkish is.

Benzer Tezler

  1. Çeviri dersinde yapılaşma (uygulama sorunları-yöntem önerileri)

    Strukturierung im übersetzungsunterricht (probleme der praxis-vorschlage zur methodik)

    A. TURGAY KURULTAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi

    Alman Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı

    PROF.DR. ŞARA SAYIN

  2. Derleme sözlüğüne göre araç-gereç isimlerinin yapıları

    According to collecting dictionary thetrructures of material and instrumential names

    ŞÜKRAN AVŞAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜRER GÜLSEVİN

  3. Anadilden Derlemeler adlı eserde, Derleme Sözlüğü'nde yer almayan kelimeler

    The words that are not included in the Compilation Dictionary in the work called 'Compilations from the Mother Tongue'

    BERATİYE ÖKSÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimBayburt Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERDİ GÜZEL

  4. Muş merkez ağzı söz varlığı

    Muş central mouth vocabulary

    SAVAŞ DEMİREL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıMuş Alparslan Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NURCİHAN GÜNEŞ

  5. Alanya yöresi söz varlığı

    The vocabulary of Alanya region's

    OĞUZHAN KABA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimAkdeniz Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE ATMACA