Derleme sözlüğü veri tabanında organ adları
Organ names in the 'Derleme sözlüğü' database
- Tez No: 914559
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZGÜR AY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Sözlük, organ adları, veri tabanı, halk ağızları, Dictionary, organ names, database, folk dialects
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uşak Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
ÖZET DERLEME SÖZLÜĞÜ VERİ TABANINDA ORGAN ADLARI Fatih SUNAL Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Uşak Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Kasım 2024 Danışman: Doç. Dr. Özgür AY“Derleme Sözlüğü Veri Tabanında Organ Adları”çalışmasında, organ adlarının ve buna bağlı olarak organ adları ile ilintili sözcüklerin tespiti ve sınıflandırılması yer almaktadır. Türk dili ağız araştırmalarının baş ucu kitabı olan Derleme Sözlüğü de birincil kaynak olarak kullanılmıştır. Anadolu sahasının zengin kültürünün kâğıda işlendiği bu eser, sadece dil bilimcilere ilham kaynağı olmamış, aynı zamanda geçmiş ile bugün, bugün ile gelecek arasında kültürel bir bağ kurmuştur. Her ne kadar yazı dilinde pek fazla yer almasa da konuşma dilinde canlılığını koruyan kavramlar, bu sözlük sayesinde günümüze kadar ulaşmıştır. Bu sebeple Derleme Sözlüğü ve benzeri çalışmaların en önemli yanı, yazı dilinin temsilcisi olan aydın insan ile konuşma dilinin temsilcisi olan Anadolu insanını buluşturmasıdır. Derlenen her sözcüğün yaşadığı coğrafyadan ve kültüründen izler taşıdığını unutmamak gerekir. Bir yöreden derlenmiş her sözcük aslında bizi, aradan yıllar geçse bile, oradaki günlük yaşama ulaştırmaktadır. Sözcükleri incelerken bu bilinçle hareket etmek gerekir. Halk içinde yaşayan renk adları, alet-eşya adları, bitki adları, hayvan adları, gelenek- görenek adları gibi birçok söz varlığı yaşamaktadır. Çalışmanın kapsamı ise organ adları ile sınırlanmıştır. Derleme Sözlüğü'nün veri tabanı esas alınarak organ adları tespit edilmiş olup tespit edilen kavramlar konu başlıklarına göre sınıflandırılmıştır. Sınıflandırma yapılırken sözcükler alfabetik sıraya uygun bir şekilde sıralanmıştır. Sonuç kısmında ise elde edilen verilerin değerlendirilmesine yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT ORGAN NAMES IN THE“DERLEME SÖZLÜĞÜ”DATABASE Fatih SUNAL Department of Turkish Language and Literature Uşak University Graduate Education Institute, November 2024 Advisor: Assoc. Prof. Dr. Özgür AY The study“Organ Names in Derleme Sözlüğü Database”includes the determination and classification of organ names and, accordingly, the words related to organ names. The Derleme Dictionary, which is the bedside book of Turkish language dialect research, was also used as a primary source. This work, in which the rich culture of the Anatolian region was put on paper, was not only a source of inspiration for linguists, but also established a cultural link between the past and the present, the present and the future. Although they are not very common in written language, the concepts that preserve their vitality in spoken language have survived to the present day thanks to this dictionary. For this reason, the most important aspect of the“Derleme Sözlüğü”and similar works is that it brings together the intellectual people who are the representatives of the written language and the Anatolian people who are the representatives of the spoken language. It is important to keep in mind that every collected word bears traces of its geography and culture. Every word compiled from a region actually takes us to the daily life there, even after many years. It is necessary to act with this awareness when analyzing words. There are many words such as color names, tool-item names, plant names, animal names, tradition and custom names that live in the people. The scope of the study is limited to organ names. Based on the database of the Derleme Sözlüğü, organ names were identified and the identified concepts were classified according to the subject headings. During the classification, the words were sorted in alphabetical order. In the conclusion part, the evaluation of the data obtained is given.
Benzer Tezler
- Derleme Sözlüğü veri tabanında meslek ve ünvan adları
Occupation and title names in the 'Derleme Sözlüğü' database
TUĞBA TOSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DilbilimUşak ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR AY
- Derleme Sözlüğü'nde deyimlerin tematik sınıflandırılması ve haritalandırılması
Thematic classification and mapping of idioms in the Compilation Dictionary
AYSUN KANMAZ
Doktora
Türkçe
2023
DilbilimKaradeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASİYE MEVHİBE COŞAR
- Bilgisayar destekli sözlük bilimi çalışmalarında derleme sözlüğü veri tabanı örneği
A sample of derleme sözlüğü (compilation dictionary) database in computer-assisted lexicography studies
BEKİR TAHİR TAHİROĞLU
- Derleme Sözlüğü'ndeki tek veriler
Hapax legomena in the Compilation Dictionary
MURAT BALCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimBayburt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERDİ GÜZEL
- Derleme sözlüğü'nde biliş fiilleri
Cognition verbs in compilation dictionary
İREM KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANİFE YAMAN