Geri Dön

Aile sağlığı merkezlerinde bebeklerde hemoglobin hasta başı tanı testi uygulamasının hasta yakını ve uygulayıcı memnuniyeti açısından değerlendirilmesi

Evaluation of hemoglobin point-of-care testing in terms of patient relatives and practitioner satisfaction in family health centers

PDF İndir

  1. Tez No: 548049
  2. Yazar: OKTAY SAĞLAM
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ARZU UZUNER
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 130

Özet

Giriş Ülkemizde 2008 yılında başlatılan Bebek ve Çocuk İzlem Protokolü kapsamında 9. ay sağlıklı bebek izleminde bebeklerde anemi taraması amacıyla hemoglobin ölçülmektedir. Bu amaçla birinci basamak aile sağlığı merkezlerinde bebeklerden venöz kan alınması yoluyla tam kan sayımı tetkiki ya da kapiller kan alınması yoluyla hemoglobinometre(Hbmetre) hasta başı tanı testi(HBTT) kullanılmaktadır. Bazı merkezlerde Hbmetre kullanılırken, bazı merkezlerde bebeklerde tam kan sayımı yapılmakta ya da dış merkeze tam kan sayımı yapılmak üzere yönlendirilmektedir. Amaç: Aile Sağlığı Merkezlerinde hemoglobin hasta başı ölçüm testinin(HBTT) 9.ay bebek izlemi kapsamında anemi taramasında kullanımının venöz kanla yapılan tam kan sayımı yöntemine göre uygulamadaki farklılıklarını, sağlık çalışanlarının ve bebek ebeveynlerinin memnuniyetine etkilerini değerlendirmektir. Bunun yanında HBTT'lerin ASM'lerde kullanım durumunu, HBTT'lerin hasta memnuniyetine etkilerini, HBTT'lerin ASM'lerde kullanımı konusundaki sağlık çalışanlarının düşüncelerini öğrenmektir. Yöntem Araştırmamız; gözleme dayalı, tanımlayıcı tipte olup araştırma öncesinde Hbmetre HBTT kullanılan ve kullanılmayan 19 ASM belirlenerek araştırma bu ASM'lerde 01.01.2019-01.03.2019 tarihleri arasında yürütülmüştür. Katılımcılar, araştırmanın yapıldığı tarihler arasında ASM'ye 9. ay sağlıklı bebek izlemi kapsamında başvuran ve katılmayı kabul eden bebek ebeveynlerinden ve sağlık çalışanlarından oluşmaktadır. Araştırmaya toplam 240 ebeveyn ve 196 sağlık çalışanı katılmıştır. Ebeveynlere uygulanan anket formları yüz yüze görüşme yöntemiyle uygulanmıştır. Sağlık çalışanları için açık uçlu sorular yüz yüze görüşme yöntemiyle uygulanmıştır. İstatistiksel analizlerde sıklık dağılımları, ortalama ve ortanca değerleri hesaplanmış, sürekli değişkenler için t testi ve mann whitney u testi, kategorik değişkenler için ki-kare testi ve fisher's exact test kullanılmıştır. Açık uçlu sorulara verilen cevaplar ortak başlıklarda toplanmıştır. Bulgular Araştırmaya toplam 196 sağlık çalışanı(%49 aile hekimi, %51'i ebe/hemşire), 240 bebek ebeveyni dahil edilmiştir. Araştırmaya katılan sağlık çalışanlarının %76'sı kadın, yaş ortalaması 40,0 yıl olup, %49,4'ü aile hekimi, %50,4'ü ebe/hemşiredir; sağlık çalışanlarının %66'sı Hbmetre kullanılan, %34'ü kullanılmayan ASM'lerden katılmaktadır. Araştırmaya katılan ebeveynlerin %96'sı kadın, yaş ortalaması 30,6 yıl; ortalama aylık gelir 3739 TL; eğitim süresi 11,0 yıl; çocuk sayısı 1,7'dir. Araştırmaya dahil olan ebeveynlerin %58'i Hbmetre kullanılan ASM'lerden katılmıştır. Araştırmanın yürütüldüğü 19 ASM'den 13 ASM'de Hbmetre kullanılmaktadır. Araştırmamızda sağlık çalışanlarına göre en sık kullanılan HBTT'lerin“glukometre”(%88,8),“hızlı streptokok antijen testi”(%77,6)'dir. Sağlık çalışanları ASM'de aktif olarak kullanılmasa da temin edilmesi halinde kullanılmak istedikleri HBTT'ler arasında“Hbmetre”(%71,2),“glukometre”(%59,1), idrar strip testi(%35,9) bulunmaktadır. Sağlık çalışanlarının %94'ü HBTT kullanımının hasta memnuniyetini artırdığını düşünmektedir. Sağlıkçıların %80'i HBTT sonuçlarının başarılı olduğu düşünmektedir. ASM'de Hbmetre kullanımının memnuniyete etkisi, benzer araştırmalarda memnuniyeti değerlendirmek üzere kullanılan başlıklar altında yer alan önermeler yoluyla değerlendirilmiştir. Yöntemin kullanım kolaylığı,“kolaylık başlığı”altında,“Hbmetre hekimle ilk görüşmede sonuçları tartışma imkanı sunar”önermesiyle değerlendirilmiş, sağlık çalışanlarının %94'ü, ebeveynlerin %96'sı bu önermeye katılmıştır. Ayrıca ebeveynlere aynı başlık altında yöneltilen“Anemi için tekrarlayan ölçüm ve takiplerin Hbmetre ile yapılması ASM'yi tercih etmemi sağlar”önermesine ebeveynlerin %89'u katılmıştır.“Maliyet/zaman başlığı”altında“Hbmetre yerine tam kan sayımı yapılması daha fazla iş yükü, zaman ve maliyet gerektirir”önermesi kullanılmış, sağlık çalışanlarının %81'i, ebeveynlerin %85'i bu önermeye katılmıştır.“Kan alma süreci başlığı”altında,“Tam kan sayımına göre daha az stresli ve daha az endişe verici bir işlemdir”önermesi sadece ebeveynlerde sorgulanmış, ebeveynlerin %96'sı bu önermeye katılmıştır.“Uygulanabilirlik başlığı”“anemi taraması için dış merkeze gitmek, ASM'de Hbmetre ile yaptırmaktan daha uğraştırıcıdır”önermesiyle sadece ebeveynlerde sorgulanmış, %91'i bu önermeye katılmıştır.“Hasta yönetimi başlığı”“Hbmetre ailenin izleme uyumunu artırmasına ve izlemin zamanında yapılmasına katkı sağlar”önermesiyle sadece sağlık çalışanlarında sorgulanmış, %88 katılım saptanmıştır.“Güvenilirlik başlığı altında ”Hbmetre ve tam kan sayımı sonuçları aynı derecede doğru ve güvenilirdir“ önermesi de sadece sağlık çalışanlarına yöneltilmiş, ve çalışanların sadece %30'u bu önermeye katılmıştır. Aynı başlık altındaki ikinci önerme olan ”Hbmetre tanı ve tedavi kararı alınmasında tam kan sayımının alternatifidir" önermesine sağlık çalışanlarının sadece %45'i katılmıştır. Sonuç Hasta başı tanı testlerinden Hbmetre'nin ASM'lerde kullanımının memnuniyete etkisi konusunda yaptığımız bu araştırmanın sonuçları kolaylık, maliyet ve zaman, hastalık yönetimi başlıklarında sağlık çalışanlarının yöntem hakkında olumlu yönde fikir bildirdiğini ortaya koymaktadır. Hbmetre'nin güvenilirliği hakkında olumlu görüşlerin en düşük sıklıkta başlık olduğu saptanmıştır. Ebeveynler Hbmetre'nin kullanımı konusunda kan alma süreci, kolaylık, maliyet ve zaman, uygulanabilirlik gibi bütün alanlarda yüksek oranda olumlu yönde fikir bildirmektedir. Sağlık çalışanlarıyla ebeveynlerin ASM'de Hbmetre kullanılmasının venöz yönteme göre memnuniyeti artırdığı yönündeki görüşleri uyumludur. Araştırmamızda birinci basamakta HBTT'leri değişen sıklıklarda olmakla birlikte aktif olarak kullanılmakta olduğu görülmüştür. HBTT'lerin kullanılmasının hasta memnuniyetini artırmakta olduğu özellikle HBTT'leri uygulayan sağlık çalışanları tarafından bildirilmektedir. Ebeveynler de benzer şekilde HBTT'lerin ASM'lerde kullanılmasının memnuniyeti artırdığını bildirmektedir.

Özet (Çeviri)

Evaluation Of Hemoglobin Point-Of-Care Testing In Terms Of Patient Relatives And Practitioner Satisfaction In Family Health Centers Background and Aim Within the scope of the Infant and Child Monitoring Protocol initiated in Turkey in 2008, hemoglobin is measured in the 9th month healthy infant follow-up in order to screen anemia in infants. For this purpose, complete blood count analysis is performed by taking venous blood from infants or hemoglobinometer point of care testing by capillary blood is used in primary healthcare centers. While some family health centers use hemoglobinometer, in some family health centers, complete blood counts are performed in infants, or they are directed to an external center for a complete blood count. Aim: The aim of this study is to evaluate the differences between the use of hemoglobin point of care testing in family health centers in the screening of anemia in the 9th month of baby follow-up according to the complete blood count method performed with venous blood, and the effects of the satisfaction of healthcare workers and baby parents. In addition, the use of point of care testings in family health centers, the effects of point of care testings on patient satisfaction, the use of point of care testings in family health centers to learn the opinions of health care workers. Method Our research; observational, descriptive type. Prior to the research, 19 family health centers with and without hemoglobinometer-point of care testing were determined and the research was conducted in these family health centers between 01.01.2019-01.03.2019. Participants consisted of infant parents and healthcare workers who applied to family health center within the 9th month of healthy infant follow-up visit between the dates of the study and agreed to participate. A total of 240 parents and 196 health workers agreed in the study. The questionnaires applied to the parents were applied by face-to-face interview. Open-ended questions were administered by face-to-face interviews. In statistical analysis, frequency distributions, mean and median values were calculated, t test and mann whitney u test used for continuous variables, chi-square test and fisher's exact test were used for differences between categorical variables. The answers given to open-ended questions were collected under common headings. Findings A total of 196 healthcare workers (49% family physicians, 51% midwives/nurses) and 240 infant parents were included in the study. 76% of the healthcare workers agreed in the study were women and the average age of the healthcare workers was 40.0 years, of them 49.4% were family physicians and 50.4% were midwives/nurses. 66% of healthcare workers are from family health centers using hemoglobinometers and 34% are from family health centers not using hemoglobinometers. 96% of the parents who agreed in the study were women. The mean age the parents, mean monthly income the parents, duration of education the parents and the number of children of the parents were respectively 30.6 years, 3739 TL, 11.0 years, and 1.7. 58% of the parents included in the study were from family health centers using hemoglobinometers and 42% from family health centers not using hemoglobinometers. Hemoglobinometer is used in 13 family health centers out of 19 family health centers where the research is conducted. In our study,“glucometer”(88.8%) and“rapid streptococcal antigen test”(77.6%) of the most commonly used point of care testings according to health workers. Although health workers are not actively used in family health center, the point of care testings they want to use if provided are“hemoglobinometer”(71.2%),“glucometer”(59.1%), urine strip test (35.9%). 80% of the healthcare workers agreed that the results of point of care testings are successful. 94% of health workers stated that the use of point of care testing in family health center increases patient satisfaction. The effect of hemoglobinometer usage on satisfaction in family health center was evaluated through the statements under the titles used to evaluate satisfaction in similar studies. The convenience of use of the method was evaluated with the statement that,“Hbmetre provides the opportunity to discuss the results in the first interview with the family physician”under the“convenience title”, 94% of health workers and 96% of parents agreed with this statement. In addition, under the same title, 89% of the parents agreed with another statement that“Repeating measurements and follow-up for anemia with using hemoglobinometer enables me to prefer family health center”. Under the“Cost/time title”, the statement that“performing a full blood count instead of the hemoglobinometer requires more workload, time and cost”was questioned health workers and parents, 81% of health workers and 85% of parents agreed with this statement. Under the“blood collection process title”,“hemoglobinometer is less stressful and less worrying than complete blood count”was questioned only in parents, 96% of the parents agreed with this statement. Under the“Applicability title”,“going to an external center for anemia screening is more challenging than having an Hbmeter in family health center”was questioned only parents, 91% of the parents agreed with this statement. Under the“patient management title”, the statement that“Hbmeter improves family monitoring compliance and helps to ensure timely monitoring”were questioned only health workers and 88% of them agreed with this statement. Under the“reliability title”, the statement that“Hbmeter and complete blood count results are equally accurate and reliable”was questioned only health workers and only 30% of health worker agreed with this statement. Under the same title, only 45% of the health workers agreed with another statement that“hemoglobinometer is an alternative to complete blood count for diagnosis and treatment decision making”. Conclusion The research is about the effect on the satisfaction of the use of hemoglobinometer one of the point of care testing, in the family health centers, and the results of this research revealed that health workers reported positive opinions about the method in titles of convenience, cost and time and patient management. Positive opinions about the reliability of hemoglobinometer were found to be the lowest frequency. Parents have highly positive opinion about the use of the hemoglobinometer in all titles such as blood collection process, convenience, cost and time, and applicability. The opinions of health workers and parents that using hemoglobinometer in family healt center increase satisfaction compared to venous method are consistent. In our study, it was observed that point of care testings were used actively in primary care at varying frequency. The use of point of care testings has been reported to increase patient satisfaction, particularly by healthcare professionals applying point of care testings. Parents are also reported that the use of point of care testings in family health centers increases satisfaction.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    828583

    İntramüsküler aşı uygulamalarında aşı uygulama sırasının 2-4 aylık bebeklerde ağrı düzeyi ve ağlama süresine etkisi

    The effect of vaccine administration sequence in intramuscular vaccine applications on pain level and crying time in babies of 2-4 months

    FEYZANUR BULUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HemşirelikSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKNUR YILDIZ

  2. Tez No

    532821

    Eğitim aile sağlığı merkezinde çalışmanın aile hekimliği asistanlarının periyodik izlemler konusundaki bilgi düzeyine katkısı

    The contribution of working in education familiy health center to level of knowledge about the periodic fallow-up of family pysician asisstants

    YAKUP YETİŞİR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    UZMAN DUYGU YENGİL TACİ

  3. Tez No

    474563

    Yenidoğan bebeklerde topuk kanı alma sırasında oluşan ağrıyı azaltmada emzirme, kanguru bakımı ve cenin pozisyonunun etkisi

    Influence of breastfeeding, kangaroo care and facilitated tucking on pain reduction during newborn infants receiving heel blood

    EMEL AVÇİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAtatürk Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SİBEL KÜÇÜKOĞLU

  4. Tez No

    517065

    Bebeklere D vitamini verilmesini ve kesilmesini etkileyen faktörler

    Factors affecting giving and discontinuation of vitamin D to infants

    SELEN HÜRMÜZLÜ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TÜLİN REVİDE ŞAYLI

  5. Tez No

    598195

    Preterm bebeklerin izlemlerinde aile hekimlerinin yaklaşımları: İstanbul örneği

    Approaches of family physicians in preterm infant follow-up: İstanbul case

    ZAFER EREN COŞKUN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Aile HekimliğiMarmara Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SALİHA SERAP ÇİFÇİLİ

Geri Dön