Bilişsel davranışçı terapiye dayalı bireysel psikolojik danışmanın sosyal kaygı, özyeterlik ve psikolojik iyi oluş üzerindeki etkisi
The effect of individual counseling based on cognitive behavior therapy on social anxiety, self-efficacy, and psychological well-being
- Tez No: 549132
- Danışmanlar: PROF. DR. SEHER AYDEMİR SEVİM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 220
Özet
Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin sosyal kaygıyla başa çıkmalarında Bilişsel Davranışçı Terapi'ye (BDT) dayalı bireysel psikolojik danışmanın etkisinin belirlenmesidir. Belirlenen amaç doğrultusunda; araştırmacı tarafından BDT'ye dayalı olarak yapılandırılan 12 oturumluk bireysel psikolojik danışmanın sosyal kaygılı üniversite öğrencilerinin sosyal kaygıları, genel özyeterlikleri ve psikolojik iyi oluşları üzerindeki etkisi incelenmiştir. Karma yöntemde tasarlanan bu araştırmanın nicel bölümünde deneysel desenlerden tek grup ön test-son test araştırma deseni kullanılmıştır. Nitel bölümünde ise durum çalışması yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye'de yer alan bir devlet üniversitesinin Eğitim Fakültesinde öğrenim gören sekiz üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmanın veri toplama araçları; Sosyal Kaygı Ölçeği, Liebowitz Sosyal Kaygı Ölçeği, Genel Özyeterlik Ölçeği ve Psikolojik İyi Oluş Ölçeği'dir. Nicel verilerin analizinde Friedman Testi ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılmıştır. Ön test ile son test, izleme 1 ve izleme 2 ölçümleri arasında gözlemlenen değişimin klinik anlamlılığı, hesaplanan kesme puanı ve Güvenilir Değişim Endeksi (GDE) ile analiz edilmiştir. Araştırmanın nitel verileri ise içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmada BDT'ye dayalı olarak yapılandırılan bireysel psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin sosyal kaygılarının istatistiksel açıdan anlamlı ve geniş etki büyüklüğünde azalmasında etkili olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin sosyal kaygılarında gözlemlenen bu azalma, üç ay ve altı ay sonraki izleme ölçümlerinde de istatistiksel açıdan anlamlı ve geniş etki büyüklüğünde devam etmiştir. Öğrencilerin sosyal kaygı ön test-son test, ön test-izleme puanları arasında gözlemlenen değişimler, kesme puanı ve GDE ölçütlerine göre istatistiksel olarak güvenilir ve klinik olarak anlamlıdır. Ek olarak yapılan psikolojik danışmanın öğrencilerin genel özyeterliklerinin ve psikolojik iyi oluşlarının artmasında etkili olduğu belirlenmiştir. Danışan görüşlerinin araştırmanın nicel verilerini desteklediği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study was to investigate the effect of individual counseling based on Cognitive Behavior Therapy (CBT) on university students' social anxiety, self-efficacy and psychological well-being. Based on the purpose, the researcher investigated the effect of a 12-session individual counseling structured based on CBT on socially anxious college students' social anxiety, general self-efficacy, and psychological well-being. A single group pretest-posttest research design was used in the quantitative part of this mixed-method study. In the qualitative part, the case study design was used. The participants of the study consisted of eight college students enrolled in a state university in Turkey. The instruments of the study were Social Anxiety Scale, Liebowitz Social Anxiety Scale, General Self-Efficacy Scale, and Psychological Well-Being Scale. Friedman Test and Wilcoxon Signed Rank Test were used to analyze the quantitative data. Clinical significance of the difference between pretest and posttest, follow-up 1 and follow-up 2 measurements were analyzed using the calculated cut point and Reliable Change Index (RCI). The qualitative data of the study were analyzed using content analysis. According to the results, the individual counseling structured based on CBT was significantly effective in decreasing college students' social anxiety with a large effect size. The decrease in students' social anxiety was maintained significantly in the measurements of month three and month six with again a large effect size. The differences in the scores of social anxiety pretest-posttest and pretest-follow-ups were statistically reliable and clinically significant based on the cut point and RCI criteria. The additional counseling sessions were effective in increasing clients' general self-efficacy and psychological well-being. Client opinions supported the quantitative data of the study.
Benzer Tezler
- Bilişsel davranışçı terapiye dayalı bireysel danışmanın çocukların depresyon düzeyleri olumsuz düşünceleri ve benlik algıları üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of cognitive behavioral therapy-based individual counseling on children's depression levels, negative beliefs and self- perceptions
AYŞE NUR KATMER
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP HAMAMCI
- Flüt eğitiminde aşamalı kas gevşeme egzersizlerinin öğrencilerin sınav kaygıları ve performans başarılarına etkisi
The effect of progressive muscle relaxation exercises in flute education on students' test anxi̇ety and performance success
BURCU AKBULUT BİLİCİ
Doktora
Türkçe
2020
MüzikGazi ÜniversitesiGüzel Sanatlar Ana Bilim Dalı
PROF. SADIK ÖZÇELİK
DR. ÖĞR. ÜYESİ KÜBRA DİLEK TANKIZ
- Bilişsel davranışçı terapiye dayalı mükemmeliyetçilik eğitiminin sporcuların mükemmeliyetçilik, başarı güdüsü ve başarısızlık korkusuna etkisi
The impact of coping with perfectionalism training program based on cognitive behavioral therapy on athlets perfectionalist, achievement motvation and fear of failure levels
SERTAN KAĞAN
Doktora
Türkçe
2006
PsikolojiAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. METİN PİŞKİN
- Bilişsel davranışçı terapiye dayalı geleneksel ve web tabanlı siber zorbalık müdahale psikoeğitim programlarının etkililiğinin incelenmesi
Investigation of the effectiveness of traditional and web-based cyberbullying intervention psychoeducation programs based on cognitive behavior therapy
FERHAT BAYRAM
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT GÜNDÜZ
DOÇ. DR. İLKER YAKIN
- Bilişsel davranışçı terapiye dayalı lise düzeyi öğrencilere yönelik öfke kontrol becerileri psikoeğitim programının etkililiğinin incelenmesi
Investigation of the effectiveness of the anger management skills psychoeducation program for high school students based on cognitive behavioral therapy
BURCU ŞAHİN VURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiGiresun ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT YAYCI