Tomrı̇s Uyar'ın çevı̇rmen ve yazar kı̇mlı̇klerı̇nı̇n etkı̇leşı̇mı̇

Interaction of translatorial and authorial identities of Tomris Uyar

PDF İndir

Tez No: 549178
Yazar: MERVE SEVTAP ILGIN
Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE FİTNAT ECE
Tez Türü: Yüksek Lisans
Konular: Mütercim-Tercümanlık, Türk Dili ve Edebiyatı, Translation and Interpretation, Turkish Language and Literature
Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
Yıl: 2019
Dil: Türkçe
Üniversite: İstanbul Üniversitesi
Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
Sayfa Sayısı: 182

Özet

Çeviri metinlerin özgün metinlere kıyasla“ikincil”konumda gören genel kanının aksine, yazar-çevirmen Tomris Uyar, çevirilerinin öykülerini, öykülerinin ise çevirilerini bütünlemesini istediğini dile getirmiştir. Onun bu görüşünden yola çıkan bu çalışma, Uyar'ın çevirilerinin öykülerini, öykülerinin çevirilerini bütünleyip bütünlemediğini görmeyi, dolayısıyla da Uyar'ın yazar ve çevirmen kimlikleri arasındaki etkileşimleri ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, çalışmanın birinci bölümünde çevirinin kültürleri şekillendirme ve kültür planlamasındaki yeri göz önünde bulundurularak, Türk edebiyatının üç farklı döneminde yazar ve çevirmen kimlikleri arasındaki etkileşimler Itamar Even-Zohar ve Gideon Toury'nin araştırmaları ışığında incelenmiştir. İkinci bölümde Tomris Uyar'ın“yazar”ve“çevirmen”kimlikleri irdelenmiş ve bu iki kimlik arasında var olan çeşitli etkileşimler tartışılmıştır. Uyar'ın çeviri üzerine yazdığı yazılar ve söyleşilerde verdiği yanıtlardan yola çıkarak izlediği çeviri süreçleri ve aldığı çevirmen kararları Gideon Toury'nin çeviri normları bağlamında sorgulanmıştır. Uyar'ın“öncül norm”olarak“yeterli”çeviri yapmayı benimsediği görülmüştür.“Süreç öncesi normlar”bağlamında ise“ortak çeviri”ve“ara dilden çeviri”gibi farklı türlerde çeviriler yaptığı saptanmıştır. Üçüncü bölümde Amerikalı öykü yazarı Flannery O'Connor'ın dört öyküsünün yazar-çevirmen Tomris Uyar tarafından yapılan çevirileri erek ve kaynak metinler karşılaştırılarak, Uyar'ın çevirilerinde benimsediği dil kullanım tercihleri açısından incelenmiştir. Bu karşılaştırmalı incelemenin ardından Uyar'ın O'Connor çevirileriyle aynı döneme denk düşen kendi yazdığı dört öykü ele alınmış ve benzer dil kullanım tercihlerinin bu öykülerde de görülüp görülmediği sorgulanmıştır. Çevirilerinde gözlemlenen dil kullanım tercihlerine Uyar'ın kendi öykülerinde de rastlanmıştır.

Özet (Çeviri)

Contrary to the general assumption which puts translated texts in a“secondary”position compared to original texts, author-translator Tomris Uyar stated that she intended her translations to integrate with her short stories and her short stories to integrate with her translations. This study, which is triggered by this point of view, aims to see whether Uyar's translations integrate with her short stories and vice versa, and, thus, to put forward the interactions between Uyar's authorial and translatorial identities. For this purpose, in the first chapter of the study, regarding the place of translation in culture shaping and culture planning, the interactions between translatorial and authorial identities during three different periods of Turkish literature have been investigated in light of the researches by Itamar Even-Zohar and Gideon Toury. In the second chapter, Tomris Uyar's“authorial”and“translatorial”identities have been analyzed, and a variety of interactions between these two identities have been discussed. In the course of this analysis –which has been based on the views she wrote in her diaries and stated in interviews– translation processes and translation decisions adopted by Uyar have been examined within the context of Gideon Toury's translation norms. It has been observed that the initial norm was“adequate”translation for Uyar and that she did different forms of translations such as“collaborative/joint translation”and“indirect translation”, both of which can be assessed within the context of preliminary norms. In the third chapter, Uyar's translations of four short stories by American short story writer Flannery O'Connor have been analyzed by comparing target and source texts with regard to her use of the target language. Following this analysis, four short stories of Uyar's which coincide with the period she translated O'Connor's stories have been reviewed in order to see whether she adopted similar uses of language in her own short stories as well. It has been discovered that Uyar adopted similar uses of Turkish language in both her translations and her short stories.

Benzer Tezler

Tez No
345168
Tomris uyar öykülerinin feminist eleştirisi
Feminist critique of tomris uyar stories
GÜLBEN KOCABIÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve Edebiyatı Celal Bayar Üniversitesi
Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALİL HADİ BULUT
Tez No
771078
Tomris Uyar'ın Gecegezen Kızlar'ında ve Angela Carter'ın Kanlı Oda'sında 'Masal'ın yeniden inşası
Re-construction of 'Fairy Tale' in Tomris Uyar's Gecegezen Kızlar and Angela Carter's Bloody Chamber
YUNUS EMRE YAŞADI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Karşılaştırmalı Edebiyat Yıldız Teknik Üniversitesi
Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAYET ARSLAN
Tez No
684251
Tomris Uyar'ın öykülerinde zaman ve mekân
Time and space in Tomris Uyar's stories
BÜŞRA OKUTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatı Trakya Üniversitesi
Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELDA UYGUR GÜRBÜZ
Tez No
299904
Tomris Uyar'ın öykücülüğü
Tomris Uyar as a story writer
ESMA KADIZADE
Doktora
Türkçe
2011
Türk Dili ve Edebiyatı Çukurova Üniversitesi
Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA APAYDIN
Tez No
590125
Ödeşmeler ve Şahmeran Hikâyesi'nde anlatıcılar tipolojisi
Narrators typology in Ödeşmeler ve Şahmeran Hikâyesi
BETÜL SÜMEYYE TUNCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dilbilim Dokuz Eylül Üniversitesi
Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAFER ŞEN

Geri Dön