Şark çıbanı hastalığının insanlar üzerindeki etkisinin azaltılmasına yönelik bir sistem dinamikleri modeli
A system dynamics model to reduce the impact of cutaneous leishmaniasis disease on humans
- Tez No: 550476
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SAADETTİN ERHAN KESEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Konya Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 43
Özet
Bu tezin amacı vektör yoluyla bulaşan şark çıbanı hastalığının insanlar üzerindeki etkisinin azaltılmasına yönelik yeni metotlar ortaya koymaktır. Özellikle Türkiye'nin Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde görülen ve fakirlik, yetersiz beslenme, yetersiz sıhhi koşullar, ormanlık alanların tahrip edilmesi gibi risk faktörlerinden kaynaklanan bu hastalık tatarcık sinekleri tarafından insanlara bulaşmaktadır. Hastalığın insan üzerindeki etkilerinin azaltılmasında kullanılan evcil hayvanların son konakçı olarak rol aldığı zooprofilaksi etkisine ek olarak hastalığın yayılımının azaltılmasında tilapia balıklarının kullanımı da modele dâhil edilmiştir. Kemirgen, evcil hayvan ve insan gibi kanıyla beslenilen üç popülasyondan oluşan sistemin dinamik davranışı ve geri beslemeli döngüsel yapısı geliştirilmiştir. Önerilen model 1000 günlük bir zaman ufku boyunca simüle edilmiştir. Hastalığın yayılımında etkisi olan vektör ısırık oranları ile her bir tilapia balığı tarafından yenilen farklı larva sayıları için duyarlılık analizi yapılmıştır. Sonuçlar evcil hayvan sayısı ve her tilapia balığı tarafından yenilen larva sayısı arttıkça, R_0 ile ifade edilen ikincil vaka sayısı ve buna bağlı olarak hastalığın insan üzerindeki yayılımın azaldığını göstermektedir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this thesis is to search for ways in reducing incidence of vector borne disease called leishmaniasis on humans. Frequently encountered in East Mediterranean and Southeastern Anatolian region of Turkey due to risk factors including poverty, malnutrition, lack of sanitation and defrostration, leishmaniasis disease is transmitted by sandflies' (vector) bites to humans. In addition to the zooprophylaxis effect in which domestic animals acting as dead-end hosts are used to alleviate the incidence on humans, we also incorporate the tilapia fish population into the model to observe its effect in terms of relieving the vector bites on humans. We elaborate dynamic behavior and feedback loop structure of the system under study with three blood meal hosts: rodents, humans, and domestic animals. Proposed model is simulated throughout a period of 1000 days. We conduct sensitivity analysis by changing the rates of vector biting and the number of larvae eaten by tilapia fish which influence the transmission of the disease. Results indicate that basic reproductive number R_0 and its prevalence in humans decreases as the size of domestic animal and the sandflies larvae eaten by tilapia fish increases.
Benzer Tezler
- Kutanöz layşmanyaziste dermoskopi yeni bir tanı yöntemi olabilir mi?
Is dermoscopy could be a new diagnostic method for cutananeous leishmaniasis?
NAİME EROĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
DermatolojiHarran ÜniversitesiDeri ve Zührevi Hast. Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA AKSOY
- Şanlıurfa ili şehir merkezinde cutaneous leishmaniasis (CL) prevalansı araştırması
The Research of prevalance of cutaneous leishmaniasis in Şanlıurfa city center
Ö. YILDIRIM BAYAZIT
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Halk SağlığıHacettepe ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL ÖZCEBE
- Kutanöz leishmania (şark çıbanı) hastalığına sahip olan bireylerin kullandıkları geleneksel yöntemlerin belirlenmesi
Determination of the traditional methods used by individuals with cutaneous leishmania (şark çibani) disease
SENA MACİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikHarran ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELMA KAHRAMAN
- Farklı sıcaklıkların Phlebotomus papatası (Diptera:Psychodidae)'nin biyolojisi üzerine etkisi
Effects of different temperatures on the bilogy of Phlebotomus papatası (Diptera: Pyschodidae)
ÖZGE ERİŞÖZ
- Tedaviye cevap vermeyen şark çıbanı olgularında ELISA ve IFA yöntemlerinin tanısal önemi
Diagnostical importance of the methods of ELISA and IFA in the cases of cutaneous leishmaniasis that did not response to leishmaniasis treatment
NERMİN ULUCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MikrobiyolojiHarran ÜniversitesiTıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FADİLE YILDIZ ZEYREK