Geri Dön

Karaciğer nakli bekleyen ve nakil sonrası dönemde olan çocuk ve ergen hastalarda yaşam kalitesi, psikopatoloji ve travma sonrası stres bozukluğunun değerlendirilmesi

Evaluation of quality of life, psychopathology and stress disorders in children and adolescent patients that wait for liver transplantation

  1. Tez No: 550870
  2. Yazar: MİHRİBAN ÜNAY
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI SÜRER ADANIR
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Psikiyatri, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: Pediatrik, karaciğer nakli, yaşam kalitesi, anksiyete, depresyon, travma sonrası stres bozukluğu, Pediatric, liver transplantation, quality of life, anxiety, depression, posttraumatic stress disorder
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 66

Özet

Bu çalışmada, karaciğer nakil listesinde olan ve karaciğer nakli olan pediatrik hasta grubunda yaşam kalitesi, psikopatoloji yaygınlığı, travma sonrası stres bozukluğu bulgularının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya Ocak 2017-Aralık 2017 tarihleri arasında Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Gastroenteroloji bölümü polikliniğinde takipleri süren son 2 ay ile 5 yıl arasında karaciğer nakli olmuş olan (nakil grubu-NG) (n:20) ve karaciğer nakil sırasında bekleyen (nakil öncesi grup-NÖG) (n:10) 5-18 yaş arası toplam 30 gönüllü çocuk ve ergen ile ebeveynleri dahil edilmiştir. Zihinsel gelişim geriliği olan, gerçeği değerlendirme yetisi bozulmuş olan olgular çalışma dışı bırakılmıştır. Kontrol grubu olarak daha önce herhangi bir sebeple çocuk psikiyatrisi polikliniğine başvurusu olmayan, bilinen önemli bir tıbbi rahatsızlık öyküsü ve zihinsel gelişim geriliği bulunmayan, yaş ve cinsiyet açısından hasta grubu ile eşleştirilmiş 5-18 yaş arası 20 çocuk ve ergen ile ebeveynleri dahil edildi. Bütün çocuk ve ergen ile ebeveynleri kliniğe davet edildi ve bir çocuk psikiyatristi tarafından değerlendirildi. Çocuk ve ergenlerin yaşam kalitelerini değerlendirmeye yönelik çocuk-ergen ve ebeveynlerine Çocuklar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği (ÇİYKO) verildi. Var olabilecek psikopatolojileri saptamak amacıyla Çocuklar için Depresyon Ölçeği (ÇDÖ) ve Çocukluk Çağı Anksiyete Tarama Ölçeği (ÇATÖ) verildi. Çocuk ve ergenlere Travma Sonrası Stres Bozukluğunu değerlendirmek için Çocuklar için Travma Sonrası Stres Tepki Ölçeği (ÇTSSTÖ) verildi. Gruplar çocukların verdiği çocuk yaşam kalitesi ölçek puanları açısından karşılaştırıldığında; kontrol grubunda yaşam kalitesi ölçek toplam puanı NG ve NÖG'e kıyasla anlamlı derecede daha yüksek olarak bulunmuştur. Çocukların verdiği yaşam kalitesi ölçek puanları açısından NG ve NÖG arasında anlamlı fark saptanmamıştır. Gruplar ebeveynlerin verdiği çocuk yaşam kalitesi ölçek puanları açısından karşılaştırıldığında; kontrol grubunda yaşam kalitesi ölçek toplam puanı NG'ye kıyasla anlamlı derecede daha yüksek olarak izlendi NÖG ve kontrol grubu arasında ebeveynlerin verdiği yaşam kalitesi ölçek puanları açısından anlamlı fark bulunmadı. NG'de ebeveynlerin verdiği yaşam kalitesi ölçek puanları NÖG 'ye göre düşük olmakla birlikte bu fark istatistiksel olarak anlamlı saptanmadı. NG'de hastaların 17'sinde (%85), NÖG'de 7'sinde (%70) kontrol grubunda ise 2'sinde (%10) klinik olarak anlamlı anksiyete düzeyi saptandı. Çalışma grupları ve kontrol grubu arasında klinik olarak anlamlı anksiyete düzeyi gösteren hasta sayısı açısından anlamlı farklılık bulundu. NG'de 4 hastada (%20), NÖG'de 2 hastada (%20), kontrol grubunda 1 hastada (%5) klinik olarak anlamlı depresyon düzeyi saptandı. Üç grup arasında klinik olarak anlamlı depresyon düzeyi gösteren hasta sayısı açısından anlamlı fark bulunmadı. Grupların anksiyete ve depresyon ölçeği puan ortalamaları karşılaştırıldığında kontrol grubu ölçek puanları NG ve NÖG'ye göre anlamlı derecede düşük izlendi. Her iki ölçek puanı açısından NÖG ve NG arasında anlamlı fark saptanmadı. NG'de hastaların 11'i (%55), NÖG'de 6'sı (%60) kontrol grubunda ise 2'sinde (%10) klinik olarak anlamlı TSSB düzeyi saptandı. Çalışma grupları ve kontrol grubu arasında klinik olarak anlamlı TSSB düzeyi gösteren hasta sayısı açısından anlamlı farklılık saptandı. Gruplar arasında travma puanları karşılaştırıldığında kontrol grubu ölçek puanları NG ve NÖG'ye göre anlamlı derecede düşük izlendi. Travma puanları açısından NG ve NÖG arasında anlamlı fark saptanmadı. KN adayı olan ve KN sonrası dönemdeki pediatrik hastalar sağlıklı kontrollerle kıyaslandığında daha düşük yaşam kalitesi ve yüksek oranlarda psikiyatrik bozukluk sıklığı saptanmıştır. Bu bulgular nakil bekleyen pediatrik hastaların psikiyatrik bozukluklar açısından risk altında olduğunu, ve riskin nakil sonrası dönemde de devam ettiğini göstermektedir. Bu bakımdan karaciğer nakil sürecindeki hastalar için tedavinin her aşamasında düzenli psikiyatrik değerlendirme ve izlem sağlanmasının önemi büyüktür.

Özet (Çeviri)

The aim of this study was to evaluate the quality of life, prevalence of psychopathology, and post-traumatic stress disorder in pediatric patients at the liver transplantation waiting list and who had undergone liver transplantation. All children and adolescents aged 5-18 years who had undergone liver transplantation in the Transplantation Unit of the Hospital of Akdeniz University and followed up for 2 months-5 years in the outpatient clinics (n:20) and their parents (transplantation group-TxG), and the children and adolescents at the liver transplantation waiting list (n:10) and their parents (pre-transplantation group-pTxG) were included in the study between the dates January 2017-December 2017. Children with previous application to the child and adolescent psychiatry, mental developmental delay and diseases disrupting reality testing were excluded before. A total of 20 children and adolescents, without any medical illness and/or mental retardation and age- and gender-matched with the patient group, consisted the control group. All children and parents were invited to the clinic and interviewed by a child psychiatrist. The Pediatric Quality of Life Inventory (PedsQL) was used to assess the quality of life of children and adolescents. The Child Depression Inventory (CDI) and The Screen for Child Anxiety Related Disorders (SCARED) were administered to determine the psychopathologies that may be present. Child Posttraumatic Stress disorder-Reaction Index (CPTSD-RI) was given to children and adolescents to evaluate post-traumatic stress disorder. When the groups were compared in terms of PedsQL scores reported by children; in the control group, the total quality of life scale scores were found to be significantly higher than TxG and pTxG. There was no significant difference between TxG and pTxG in terms of quality of life scores of children. When the groups were compared in terms of the PedsQL scores reported by the parents; in the control group, the total score of quality of life was significantly higher than that of TxG. However, there was no significant difference between pTxG and control group. Although the quality of life scores reported by parents in TxG were lower than those of pTxG, this difference was not statistically significant. In TxG, clinically significant anxiety was found in 17 (85%) of the patients, whereas it was 7 (70%) in pTxG and 2 (10%) in the control group. A significant difference was found between the study groups and the control group in terms of clinically significant anxiety level rates. There was clinically significant depression in 4 patients (20%) in TxG, 2 patients (20%) in pTxG and 1 patient in control group (5%). There was no significant difference between the three groups in terms of the number of patients with clinically significant depression. When the anxiety and depression scale scores of the groups were compared, scores of the control group were significantly lower than TxG and pTxG. There was no significant difference between TxG and pTxG scores for both of the scales. Clinically significant PTSD was detected in 11 (55%) patients in the TxG, 6 (60%) in the pTxG and 2 (10%) in the control group. Clinically significant PTSD was significantly higher in both study groups, compared to the control group. When 3 groups were compared in terms of CPTSD-RI scores, the scores of the control group were significantly lower than that of TxG and pTxG. However, there was no significant difference between TxG and pTxG in terms of trauma scores. In conclusion, high prevalence of psychiatric disorders and low quality of life were determined in TxG and pTxG, compared to their healthy peers. These findings indicate that pediatric patients at the waiting list were at peril, in terms of psychiatric disorders, and the risk continues during the post-tx period. In this regard, regular psychiatric evaluation and follow-up is essential for tx patients at all stages of treatment.

Benzer Tezler

  1. Transplant adaylarının psikososyal değerlendirilmesi:Stanford nakil için entegre psikososyal değerlendirme formunun (SIPAT) Türkçe uyarlaması, geçerlilik, iç tutarlılık ve görüşmeciler arası güvenilirlik çalışması

    Psychosocial assessment of transplant candidates:Turkish adaptation, validity, internal consistency and interrater reliability study of the Stanford Integrated Psychosocial Assessment for Transplantation (SIPAT)

    NİHAT EREN UĞURAL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikiyatriEge Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAYRİYE ELBİ

    PROF. DR. ÖZEN ÖNEN SERTÖZ

    UZMAN CENAN HEPDURGUN

  2. Organ nakli için sıra bekleyen hastalarda sosyal desteğin sorgulanması ve ruhsal hastalık riskinin araştırılması

    Investigation of social support and the risk of mental illness in patients waiting for organ transplantation

    BAŞAK NAZİK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KENAN TOPAL

  3. Türkiye'nin organ nakil ağının optimizasyonu için coğrafi bilgi sistemi ve matematiksel model tabanlı çözüm önerisi

    A geographic information system and mathematical model based solution approach for optimization of Turkey's organ transplantation network

    YUNUS ESKİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Endüstri ve Endüstri MühendisliğiKonya Teknik Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET PEKER

    DOÇ. DR. EREN ÖZCEYLAN

  4. Karaciğer nakli için bekleyen hasta ve hasta yakınlarının nakilden beklentileri ve yaşadıkları güçlükler

    Expectations of patients and patient relatives waiting for liver transplants from the transplant and the difficulties they experience

    TUĞBA ALTUNTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    HemşirelikGazi Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    ÖĞR. GÖR. SEVİL GÜLER DEMİR

  5. Organ nakli merkezlerinin organizasyon ve etkinlik koşulları

    Başlık çevirisi yok

    MELAHAT ALBAYRAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    Hastanelerİstanbul Üniversitesi

    Hastane ve Sağlık Kuruluşlarında Yönetim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FULYA SARVAN