Trajectory of iwan: Origin, use and meaning from Ancient Anatolia to Islamic Period
Eyvanın yolu: Eski Anadolu'dan İslam Dönemi'ne köken, kullanım ve anlam
- Tez No: 550955
- Danışmanlar: PROF. ALİ UZAY PEKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Sanat Tarihi, Architecture, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Bu tez, eyvan ve tipolojik çeşitlemelerini gelişim süreci içinde, bölgelerarası göçle aldığı şekil ve kozmolojik referanslarla inceler. Ortaçağ İslam dünyasında, Sufizm özgün kuram ve uygulamalarıyla antik felsefe ile bütünleşmişti. Sufizmin 11. ve 13. yüzyıl aralığındaki çiçeklenmesi Selçuk mimarisinin Anadolu ve İran'daki gelişimine tekabül eder. Bu dönem, mimaride dört eyvanlı plan tipolojisi uygulamalarının doruk noktası olarak kabul edilir. İpek Yolu'nun sağladığı coğrafi hareket alanı, Yunan- Roma ve İran-Orta Asya Türk geleneklerini ilişkilendirir. Eyvan burada, öncülleri ve benzerleri ile çeşitli yerel gelişmelerin ürünü olarak şekillenmiştir. Bunlar arasında, sazdan tonozlu kulübe, kaya nişi, ziyafet ve toplanma salonu, eksedra, canopus, dört sütunlu kubbeli mabet, aedicula, apsis, zafer takı, mihrap ve taç kapı sayılabilir. Eyvanın tarihi üzerine olan bu çalışma, coğrafi olarak İpek Yolu'nun batı ucuna odaklanarak onu Demir Çağı Anadolusundan itibaren izlemeye başlar. Eyvanın bu yoldaki yolculuğu esnasında geçirdiği çeşitli yapı, biçim ve anlam dönüşümleri -bu tezde ilk kez çalışılan- etkileşimler sonucu mümkün olmuştur.
Özet (Çeviri)
This thesis analyzes the iwan and its typological variations in architecture in terms of its development, migration and cosmological references. Medieval Islamic mysticism (Sufism) with its original theory and practice coalesced ancient lore. Its efflorescence coincides the 11th-13th centuries when Seljuk architecture became developed in Iran and Anatolia. This era is considered as the final stage when the four-iwan-plan reached complete fruition. The geographical route of the Silk Road interconnects Greco-Roman, Iranian and Central Asian Turkish traditions that became the ground where iwan, its precursors and analogues became formed as the end product of various local developments. Among them are the vaulted reed hut, cave niche, banquet hall, exedra, canopus, pedimented shrine, aedicula, apse, triumphal arch, mihrab and portal. This study in the iwan's history focuses on the western end of the Silk Road and traces its beginning in the Iron Age Anatolia. The structural, formal and semantic transformations of the iwan in this route became possible after numerous interactions which are for the first time studied in this thesis.
Benzer Tezler
- Sahîhayn'ın itibar kazanma sürecinde bir râvi hakkındaki tenkitlerin geçirdiği serüven: İsmail b. Ebî Üveys örneği
Trajectory of the critics about a hadith transmitter in the process of canonization of Sahihayn: Sample of İsmail b. Abi Uways
FEYZANUR AKBAŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR DEMİRCİ
- İslam toplumunun inşa sürecinde Kur'ân kıssalarının seyri
Trajectory of Quranic stories in the consruction of İslamic society
EMEL YAVUZOĞLU ERGİN
- Trajectory of democratization in India and Pakistan
Hindistan ve Pakistan'da demokratikleşmenin yörüngesi
HAROONA GUL
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Uluslararası İlişkilerİstanbul Bilgi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASRET DİKİCİ BİLGİN
- Trajectory optimization of a lifting re-entry vehicle
Bir taşıma kuvvetli yeniden giriş aracının yörünge optimizasyonu
SİBEL KAÇMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Havacılık ve Uzay MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiHavacılık ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERKAN ÖZGEN
- Yapay sinir ağları kullanarak kot işleme robotlarında yörünge analizi
Trajectory analysis of denim process robots using neural networks
KÜRŞAT YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mekatronik MühendisliğiErciyes ÜniversitesiMekatronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET BAHADIR ÇETİNKAYA