Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara sözel yardım talep etme becerisinin öğretiminde fırsat öğretiminin etkililiği
Effectiveness of incidental teaching requesting help to children with autism spectrum disorders
- Tez No: 551185
- Danışmanlar: PROF. DR. DİLEK ERBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Zihinsel Engelliler Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Bu araştırmada fırsat öğretiminin, otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda sözel yardım talep etme becerisinin edinimi, genellemesi ve kalıcılığı üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bu etkileri incelemek amacıyla fırsat öğretimi, seçmeli etkinlik çizelgesinden gelen ve çevresel düzenlemeler sonucu oluşan doğal durumlarda uygulanmıştır. Ayrıca uygulama sırasında iki farklı durumda oluşan öğretim fırsatlarının sayısı da ölçülmüştür. Araştırma yaşları üç ila altı arasında değişen otizm spektrum bozukluğundan etkilenmiş üç erkek çocukla yürütülmüştür. Araştırmanın bağımsız değişkeni; uygulamacı tarafından uygulanan fırsat öğretimi yöntemidir. Bağımlı değişkeni ise yardım talep etme becerisidir. Araştırmada tek denekli araştırma modellerinden denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın her evresinde gözlemciler arası güvenirlik ve uygulama güvenirliği verileri toplanmış ve yüksek güvenirlik bulguları elde edilmiştir. Araştırmada katılımcıların ebeveynlerinin sözel yardım talep etme becerisine ve fırsat öğretimine ilişkin görüşleri belirlenmiştir. Araştırma bulguları katılımcıların fırsat öğretimi ile sözel yardım talep etme becerisini edindiklerini; farklı materyallere, kişilere ve ortama genellediklerini göstermektedir. Aynı zamanda bulgular katılımcıların sözel yardım talep etme becerisini üçüncü, beşinci ve yedinci haftalarda da sürdürebildiklerini göstermektedir. Bunlara ek olarak tepki fırsatı sayılarına bakıldığında seçmeli etkinlik çizelgesinden gelen öğretim fırsatlarının çevresel düzenlemeler sonucu oluşan tepki fırsatlarına kıyasla daha çok olduğu görülmektedir. Ebeveyn görüşleri, sözel yardım talep etme becerisi ve fırsat öğretiminin çocukları üzerindeki etkisinin olumlu olduğunu gösterir niteliktedir.
Özet (Çeviri)
In this research, the effects of incidental teaching on the acquisition, generalization and maintenance of request for help while implementing selective activity schedule in natural settings are examined. In order to examine these effects, incidental teaching was applied in the natural settings resulting from the elective activity schedule and environmental regulations. In addition, the number of teaching opportunities in two different situations was measured during implementation. The study was conducted with three boys aged between three and five years affected by autism spectrum disorder. The independent variable of the study is incidental teaching which was applied by the practitioner. The dependent variable is the ability to request for help. In the study, multiple-probe design across subjects which is a single-subject design was used. Inter-observer reliability and implementation reliability data were collected at each phase of the study and high reliability findings were obtained. In the study, the social validity of the implementation was determined by receiving opinions about the dependent and independent variables from the parents of the participants. The research findings revealed that the participants had acquired the skill of requesting help with incidental teaching; they also could generalize their learnings to different materials, people and the environment. Also the findings showed that participants are able to maintenance their ability to ask for help in the third, fifth and seventh weeks. In addition, when the number of response opportunities are considered, it is seen that the teaching opportunities from the elective activity schedule were more than the response opportunities resulting from environmental regulations.
Benzer Tezler
- Etkinlik çizelgeleri ve replikli öğretim yoluyla otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara sözel iletişim başlatma becerisi kazandırma
Gaining the ability to start verbal communication for children with autism spectrum disorders through activity schedules and scripts and script-fading
İSMAİL GÜLŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE ERATAY
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara iletişim başlatmanın kazandırılmasında fırsat öğretiminin etkililiği: Azerbaycan örneği
The effectiveness of incidental teaching in initiating communication to children with autism spectrum disorder: The Azerbaijan sample
GILA SAFAROVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞERİFE YÜCESOY ÖZKAN
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara resim değiş - tokuş sistemi kullanarak iletişim becerisi kazandırma
Acquiring communication skills by using picture exchange - touch system in children with autism spectrum disorders
TARIK AKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBiruni ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİNYAMİN BİRKAN
- Otızm spektrum bozukluğu olan çocuklara sayma becerisi öğretiminde kullanılan sanal - yarı somut - soyut öğretim stratejisinin (VRA) etkililiği
Effectiveness of virtual - semi-concrete - abstract strategy (VRA) used in teaching counting skills to children with ASD
BİLGE GÜNDÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET YIKMIŞ
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara iletişim becerilerinin kazandırılmasına ilişkin özel eğitim öğretmenlerinin görüş ve önerilerinin belirlenmesi
Determining the opinions and suggestion of special training teachers in respect of providing communication skill to those children who have autism spectrum disorder
ONUR SERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiOtizmde Uygulamalı Davranış Analizi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN ERGENEKON