Geri Dön

A comparative analysis of culture-specific items in English translations of Ahmet Hamdi Tanpınar's Saatleri Ayarlama Enstitüsü

Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü adlı eserinin İngilizce çevirilerinde kültürel öğelerin karşılaştırmalı olarak incelenmesi

  1. Tez No: 553034
  2. Yazar: ELİF GÖKÇEOĞLU
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mütercim-Tercümanlık, Türk Dili ve Edebiyatı, Translation and Interpretation, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 143

Özet

Çeviride söz konusu olan, yalnızca iki farklı dil arasında değil, iki farklı kültür arasında köprü kurulmasıdır. Çeviri, hem dile hem kültüre ait farklılıklar arasında arabuluculuk yapılmasını sağlar. Bu sebeple, çevirinin kültürden ayrı olarak düşünülmesi mümkün değildir. Edebiyat eserlerinde, eserin yazıldığı dile özgü birçok öğeye rastlanması kaçınılmazdır. Bilhassa birbirine uzak iki farklı dil arasında çeviri yapıldığı durumlarda, bu öğeler çevirmenler için büyük sorunlar teşkil eder. Söz konusu kültürel öğeler hedef kültürde tanınmadığından, kaynak kültür ve çevrilen kültür arasındaki farklılıklardan dolayı hedef dile aktarımları da genellikle sorunları beraberinde getirir. Bu öğeler, kaynak metin veya hedef metin odaklı stratejiler kullanılarak hedef kültüre aktarılabilir. Kültürel öğelerin aktarımında ağırlıklı olarak kullanılan stratejiler, çevirinin bütününe dair makro düzeyde bir değerlendirme yapılmasını sağlayabilir. Bu çalışmanın amacı, Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü adlı eserinin Ender Gürol (2001) ve Maureen Freely ile Alexandar Dawe (2013) tarafından yapılan İngilizce çevirilerindeki kültürel öğelerin analiz edilmesidir. Öncelikle söz konusu romandaki tüm kültürel öğeler tespit edilecek, ardından iki çeviride bu öğelerin hedef metne nasıl aktarıldığı incelenecektir. Belirlenen kültürel öğelerin analizinde Axielá'nın kültürel öğelerin çevirisine ilişkin modeli kullanılacaktır. Tespit edilen kültürel öğelerden rastgele seçilen bazı örnekler ayrıntılarıyla incelenecektir. Elde edilen bilgiler ışığında, çevirilerde Venuti'nin yerelleştirme ve yabancılaştırma kavramlarından hangisinin ağırlıklı olarak kullanıldığı belirlenecek ve çevirmenin görünürlüğü incelenecektir.

Özet (Çeviri)

Translation involves not only two different languages but also two different cultures. It acts as a means of mediation bridging linguistic and cultural differences. Translation, therefore, cannot be thought in isolation from culture. Literary works are often loaded with certain elements that are specific to a culture, which pose great challenges to the translator, especially in the case of translation activity between two distant cultures. Because these elements are widely unknown to the target culture, their transfer to the target language most often comes with problems arising from the differences between the source and receiving culture. They can be transferred into the receiving culture using source-text- or target-text-oriented translation strategies. Strategies predominantly used in transferring CSIs can help build a macro-level understanding of the translation in question as a whole. This study aims to analyze culture-specific items in English translations of Ahmet Hamdi Tanpınar's Saatleri Ayarlama Enstitüsü translated by Ender Gürol (2001) and by Maureen Freely & Alexander Dawe (2013). All CSIs found in the novel will be identified and how they are transferred into the target language in both translations will be examined. Axielá's model for the translation of CSIs will be used to analyze the extracted CSIs. A random selection of the extractions will be discussed in detail. In light of the data found, Venuti's model will be used to reveal which strategy (foreignization vs. domestication) is predominantly used and to what extent the translators are visible in each translation.

Benzer Tezler

  1. A comparative analysis of the Turkish translation of the culture-specific items in 'a Christmas Carol' by Charles Dickens

    Charles Dickens'ın 'a Christmas Carol' eserindeki kültürel öğelerin Türkçe çevirisinin karşılaştırmalı analizi

    IŞIL BİLDİRİCİOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Mütercim-TercümanlıkAtılım Üniversitesi

    Çeviribilim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKÇEN HASTÜRKOĞLU

  2. Jack London'ın 'The Iron Heel' isimli romanının Türkçe çevirilerinde kültürel ögelerin aktarımı ve çevirmenin görünürlüğü açısından karşılaştırmalı analizi

    A Comparative Analysis of Turkish Translations of Jack London's 'The Iron Heel' in terms of the transfer of cultural items and the visibility of translator

    HAKAN KARADEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NORA GÜLSÜN MEHMET

  3. Roald Dahl'ın James and the Giant Peach adlı romanının iki farklı çevirisinin çevirmenlerin kullandığı stratejiler açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesi

    A comparative analysis of two Turkish translations of the work entitled James and the Giant Peach by Roald Dahl within the context of the strategies of translators

    SELMA AKILLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Mütercim-TercümanlıkGazi Üniversitesi

    Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GİRAY FİDAN

  4. Amin Maalouf'un romanlarının Türkçe çevirileri: Çoğuldizge kuramı çerçevesinde karşılaştırmalı bir çözümleme

    A comparative polysystemic analysis of Amin Maalouf's novels in Turkish

    CEYLAN YILDIRIM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Mütercim-TercümanlıkAnkara Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET EMİN ÖZCAN

  5. Translation of culture-specific items: Trainspotting in Turkish

    Kültürel ifadelerin çevirisi: Türkçe'de Trainspotting

    ELİZ HEMEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesi

    İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ