İlkokul ders kitaplarında toplumsal cinsiyet temsilleri: Nicel bir içerik çözümlemesi
Gender representations in primary school textbooks: A quantitative content analysis
- Tez No: 553211
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEGÜL KOMSUOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Siyasal Bilimler, Education and Training, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Bu araştırmada devlet kurumlarının kontrolünde olan eğitim sisteminin en temel aracı olan ders kitaplarının içeriği toplumsal cinsiyetin temsili açısından incelenmektedir. Araştırmanın temel amacı, çocukların eğitim hayatlarının ilk döneminde karşılaştıkları ders kitaplarında yer alan metin ve görsellerdeki karakterlerin yaş ve cinsiyetlere göre gösterilme sıklıklarını ve bu karakterlerin eylemlerini; bulundukları mekanları; ne şekilde tanımlandıklarını; icra ettikleri meslekleri; tanınmış kişilerin cinsiyetlere göre dağılımını belirlemek ve ayrıca metinlerde ayrımcı söz öbekleri ve toplumsal cinsiyet kalıp yargılarına ilişkin bulguların olup olmadığına bakmaktır. Araştırmada 2017-2018 eğitim öğretim yılında okutulmak üzere http://www.eba.gov.tr/ekitap adresine yüklenmiş olan ilkokul Hayat Bilgisi ve Türkçe ders kitapları incelenmiştir. Niceliksel yöntemle oluşturulmuş anket formu aracılığıyla elde edilen veriler, içerik çözümlemesi yoluyla analiz edilmiştir. Bunun yanı sıra ders kitaplarındaki okuma parçalarında ayrımcı söz öbekleri ve toplumsal cinsiyet kalıp yargılarına dair mesajların olup olmadığına da niteliksel olarak bakılmıştır. Veriler tablolarla (frekans, yüzde) sunulmuş; değişkenleri istatistiksel olarak karşılaştırmak içinse çift yönlü X2 tekniği kullanılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study the content of the textbooks, the most important tool of the education system, which is under the control of the state institutions, is analyzed in terms of gender. The main purpose of this study is to analyze the textbooks children coming across in the first period of their educational life and to determine the frequency of the characters found in the texts and illustrations in these textbooks in terms of age and sex; the actions of these characters; places occupied by these characters; how these characters are identified; the jobs they profess; the distribution of the well-known personalities according to their sexes and also to determine whether the texts contain discriminatory phrases and stereotypes about gender. In this study, the primary school Life Sciences and Turkish textbooks which are uploaded on http://www.eba.gov.tr/ekitap to be instructed in the 2017-2018 academic year are analyzed. The data gathered through a questionnaire created by the quantitative method are carried out by means of the content analysis. Besides, texts are qualitatively analyzed further to see whether there are discriminatory phrases and messages related to gender stereotypes. The data are presented by tables (frequency, percentage); and two-tailed X2 test is used in order to compare the variables statistically.
Benzer Tezler
- İlkokul sosyal bilgiler ders kitaplarında kadın imgesi (1980-2000)
The Image of woman in primary school social studies textbooks (1980-2000)
SEDANUR GİLEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ŞAHİN
- İlkokul sosyal bilgiler ders kitaplarında toplumsal cinsiyet (2000-2023)
Gender in primary school social studies textbooks (2000-2023)
ARZUM TAŞDELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ŞAHİN
- İlkokul hayat bilgisi ders kitaplarındaki toplumsal cinsiyet algısı
Gender perception in primary school life science textbooks
KERİM DEMİRDÖVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM TOKGÖZ GÜNEŞ
- Imagining the Turkish men and women: Nationalism, modernism and militarism in primary school textbooks, 1928-2000
Türk erkeği ve kadınını hayal etmek: İlkokul ders kitaplarında milliyetçilik, modernlik ve militarizm, 1928-2000
TUBA KANCI
Doktora
İngilizce
2008
Siyasal BilimlerSabancı ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü
DOÇ. DR. AYŞE KADIOĞLU
- Küresel vatandaşlık yaklaşımı bağlamında sosyal bilgiler öğretim programı ve ders kitapları
Social studies curriculum and textbooks in the context of global citizenship approach
SEVDE KAVUŞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. YASEMİN ESEN