Yaşayan Büyük Rus Dilinin İzahlı Sözlüğündeki Türkçe kelimeler
Turkish loan words in 'Explanatory Dictionary of The Living Great Russian Language'
- Tez No: 553218
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KENAN KOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Sözlük, Türk - Rus İlişkileri, Vlidamir Dal
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Bu tez çalışmasında 19. yüzyılda Vlidamir DALL tarafından yazılan ve dört ciltten meydana gelen Толковый словарь живого великорусского языка / Tolkoviy Slovar Jivago Velikoruskago Yazıka (Yaşayan Büyük Rus Dilinin İzahlı Sözlüğündeki Türkçe Kelimeler) adlı eserindeki Türkçe kelimeler tespit edilmiştir. Sözlükte tespit edilen kelimeler, sözlüğün yazıldığı 19. yüzyılda Rusların Tatarlarla birlikte yaşarken Türk - Rus münasebetlerinde kültür boyutundaki dil malzemesini ortaya koymaktadır. Sözlükte geçen; sebze ve meyve, renk, inanç, giyim kuşam, eşya, organ, tarım ve hayvancılık, ölçü, sosyal hayat, yiyecek ve içecek, yönetim, bitki ve tahıl, kültür ve medeniyet, askerlik ve kahramanlık, tabiat, alet vb. konulardaki isimler Ruslarla Türkler arasındaki münasebetlerin hangi alanlarda geliştiğini göstermesi bakımından önem teşkil etmektedir. Türk dilinden Rus diline geçmiş olan kelimeleri sıraladığımızda yüzyıllar boyu bu coğrafyayı etkisi altına alan Türk dilinin Rus diline olan etkisinin boyutu ortaya çıkmaktadır. Kaynağı Fars, Arap vb. diller olmasına rağmen kelimelerin konumu itibariyle Türkçeden geçmiş olması da ayrıca önemli bir faktördür.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT In this thesis, written in 19 century by Vladimir Dall in 4 volumes, Tolkoviy Slovar Jivago Velikoruskago Yazıka (Explanatory Dictionary of the Living Great Russian Language) was identified. The words recognized in the dictionary reveal the language material in the cultural dimension in the Turkish - Russian relations when Russians lived together with Tatars in the 19th century. In the dictionary the vocabulary of; vegetables and fruits, color, faith, clothing, goods, organ, agriculture and livestock, measure, social life, food and beverage, management, plant and grain, culture and civilization, military service and heroism, nature, tools and so on were analyzed. These units are important in terms of showing the exact pattern of how relationship between Russians and Turks developed. When we listed the words that have been passed from the Turkish language to the Russian language, the effect of the Turkish language on the Russian language, which had influenced it`s geography for centuries, has been revealed. Despite them not being Turkish, some other languages like Persian, Arab were considered and analyzed as well, since they were an important factor in that matter as well. Keywords; dictionary, Turkish-Russian relationship, Vladimir Dal
Benzer Tezler
- Şor masalları (İnceleme-metin)
The tales of Shor (Investigation-text)
FATMA ZEHRA UĞURCAN
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYNUR KOÇAK
PROF. DR. MEHMET AÇA
- 1938?1960 yılları arasında Kars'ta sosyo-kültürel hayat
Between the years of 1938?1960 the socio-cultural life in Kars
AYDAN GÜRLÜYER
- Sovyet dönemi ve bağımsızlık sonrası Kırgız sinemasında ideolojik bir bakış
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA AKARSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sahne ve Görüntü SanatlarıKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM KAYA
- Intergenerational analysis of Kyrgyz and Russian languages in the context of post-Soviet revitalization policy
Post-Sovyet canlandırma politikası bağlamında Kırgız ve Rus dillerinin kuşaklararası analizi
AİZADA SAPARBAEVA
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
DilbilimHacettepe Üniversitesiİngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı
Assoc. Prof. Dr. EMİNE YARAR
- Abay'ın şiirlerinde ölüm algısı
Perception of death in Abay's poems
FATİH YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıKastamonu ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN SÖYLEMEZ