Geri Dön

Şor masalları (İnceleme-metin)

The tales of Shor (Investigation-text)

  1. Tez No: 814558
  2. Yazar: FATMA ZEHRA UĞURCAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYNUR KOÇAK, PROF. DR. MEHMET AÇA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 756

Özet

Şor Türkleri, Güney Sibirya'nın Kemerovo Bölgesi'nde yaşayan bir topluluktur. Günümüzde giderek zayıflayan etnik kimlikleriyle Rus toplumu içerisinde asimile olmuş şekilde yaşayan Şor Türklerinin kadim dönemlerden günümüze erişen, özellikle destan ve masal ağırlıklı zengin bir halk edebiyatı külliyatı bulunmaktadır. Şor Türklerinin halk edebiyatı ürünleri, kadim Türk geleneklerini yansıtması ve sözlü edebiyat kültürünün önemli bir parçası olması sebebiyle hem edebiyat hem kültür çalışmaları açısından son derece büyük bir öneme sahiptir. Bu çalışmada Şor halk edebiyatı türleri arasında önemli bir yer tutan Şor masalları konusu ele alınacaktır. Şor masalları, yüzyıllar boyunca Şor toplumu içerisinde anlatıcılık geleneği ekseninde anlatılagelmiş ve 20. yüzyılda farklı araştırmacılar tarafından kayıt altına alınmıştır. Çalışmadaki veriler, Türkiye Türkçesine aktarılan metinlerin çerçevesinde sunulacaktır. Türkiye Türkçesine aktarılan masal metinlerini anlamak ve incelemek için önce Şor toplumunu tanımak gerekmektedir. Bu doğrultuda Şor Türklerinin tarihinden, sosyal yaşamlarından, bugünkü durumlarından söz edilerek, onların anlatıcılık geleneği ile sözlü kültürü üzerinde durulacak ve Şor etnik kimliğinin zayıflaması ile Şor dilinin yok olmak üzere olan diller arasında kabul edilmesinin nedenleri tartışılacaktır. Çalışmanın diğer bir aşaması, elde edilen bilgiler ışığında tercüme edilmiş masal metinlerini açık ve örtük anlamlarıyla birlikte deşifre etmek ve yorumlamaktadır. Çalışmanın amacı, günümüzde dilleri yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan Şor Türklerinin, en önemli kültür yansıması olan halk edebiyatı ürünlerinin bilim çevresine tanıtılmasını sağlamak, daha kapsamlı araştırmalara zemin hazırlayacak bir birikim sunmak ve Şor masal dünyasından hareketle Şor toplumunun arkaik düşünce dünyasına ışık tutmaktır.

Özet (Çeviri)

Shor Turks are a community of Turkish origin living in the Kemerova Region of Southern Siberia. Today, the Shor Turks, who have been assimilated in the Russian society with their weakening ethnic identities, have a rich collection of folk literature, especially epics and fairy tales, from ancient times to the present day. Folk literature products of Shor Turks have a great importance for both literary and cultural studies as they reflect ancient Turkish traditions and are an important part of oral literature culture. In this study, the subject of Shor tales, which has an important place among the types of Shor folk literature, will be discussed. The tales of Shor have been told on the axis of the tradition of narration within the society of Shor for centuries and have been recorded by different researchers in the 20th century. The data in the study will be presented within the framework of the texts transferred to Turkey Turkish. In order to understand and examine the tale texts transferred to Turkey Turkish, it is necessary to know the Shor Turks first. In this direction, the history, social life and present situation of the Shor Turks will be mentioned, their narrative tradition and oral culture will be emphasized and the reasons for the weakening of the Shor ethnic identity and the acceptance of the Shor language among the languages that are about to extinction will be discussed. Another stage of the study is deciphering and interpreting the translated fairy tale texts with their explicit and implicit meanings in the light of the information obtained. The aim of the study is to introduce the folk literature products to the scientific community, which are the most important cultural reflection of the Şor Turks, whose language is in danger of extinction, to provide a background that will prepare the ground for more comprehensive research, and to shed light on the archaic thought world of the Şor society based on the Şor fairy tale world.

Benzer Tezler

  1. Erdemli masalları

    Folk tales of the Erdemli

    ÜMMÜ GÜLSÜM BOZLAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ALİ BERAT ALPTEKİN

  2. Günümüze kadar gelmiş köy seyirlik oyunlarından örnekler

    Samples of traditional village plays are still staged today

    MEHTAP ÜÇÖZ ÇEBİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Teknik Üniversitesi

    YRD. DOÇ. DR. GÖKTAN AY

  3. Divançe-i Emir Osman B. Mehmet Sivasî (Çeviriyazı, tenkitli metin)

    Divançe-i Emir Osman B. Mehmet Sivasi

    AYNIZELİHA AÇAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve EdebiyatıGaziantep Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM YAKAR

  4. Bosna-Hersek Gradaçaç bölgesinde erik üretimi yapan işletmelerin yapısal analizi ve geliştirme imkânları

    The structural analyses and development opportunities of plum production in gradacac province, Bosnia and Herzegovina

    SUMEDINA SPAHIC VUKOJEVIC

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    ZiraatSelçuk Üniversitesi

    Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MİTHAT DİREK

  5. Sosyal bilgiler ve Türkçe öğretmenlerinin ilköğretim 6. ve 7. sınıfta belirli gün ve haftalara ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi

    Evalvating the sights of social science and Turkish lessons teachers of special days and weeks in primary education

    NURİ ŞİRİNGEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. ZEKİYE ÇAĞIMLAR