Abdullatîf Harpûtî'nin Tenkîhu'l Kelâm fî Akâid-i ehli'l İslâm isimli eserinde nübüvvet anlayışı
Abdullatif Harputi's prophethood understanding based on his work Titled Tankihul kalam fi Aqaid-i Ahlil Islam
- Tez No: 553291
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET SAİM KILAVUZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Yeni İlm-i Kelâm, Abdullatîf Harpûtî, Nübüvvet, New Kalam, Abdullatif Harputi, Prophethood
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
İslâm literatüründe“İslâm dininin inanca ve davranışlara dair ilkelerini naslardan hareketle belirleyen ve aklî yöntemlerle temellendirip destekleyen bir ilim”şeklinde tanımlanan Kelâm ilmi, diğer İslâmî ilimler gibi teşekkülünden itibaren bazı evreler geçirmiştir. Genel kanaate göre bu evreler Gazzâli ile son bulmakla birlikte hatırı sayılır bir çoğunluğa göre ise söz konusu intihadan sonra“Yeni Kelâm İlmi”diye adlandırılan bir döneme girilmiştir. Bu görüşü savunan âlimlere göre, söz konusu dönemin en önemli temsilcilerinden biri Kelâm ilmi alanında velûd kimliğiyle Osmanlı'nın son döneminde ün yapmış isimlerden biri Harput'lu ilim adamı Abdullatif Harpûtî'dir. Kendisinin Yeni İlm-i Kelâm döneminin oluşum ve gelişim sürecine tesir eden âlimlerden biri olarak kabul edilmesinin sebeplerinden birisi de alana dair hazırlamış olduğu Tenkîhu'l-Kelâm fî Akâid-i Ehli'l-İslâm isimli eseridir. Bu eserinde sosyal ve siyasal karışıklığın yol açtığı sorunların çözümünde dönemin ihtiyaçlarını dikkate alarak Kelâm ilmini tedvin yoluna gitmiştir. Bu nedenle de Kelâm alanında araştırmaya değer şahsiyetlerden biri olma özelliğini haizdir. Dârü'l-Fünûn ve Medresetü'l-Vâizin müesseselerinde müderrislik yaptığı dönemde hazırlamış olduğu ve Abdullatîf Harpûtî ismiyle özdeşleşen bu eser Nübüvvet konusunda önemli bilgiler ihtiva ettiği için araştırmamızın omurgasını oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
Kalam is defined in Islamic literature as a discipline that establishes the principles of faith and behavior based on Islamic doctrines and rational methods. Kalam as other Islamic disciplines is studied based on evolutionary changes. It is generally argued that the evolutionary change in kalam as a discipline had been ended by Ghazali. However, some scholars argue that kalam has taken a new turn mostly known as“New Kalam”in post Ghazali period. According to these scholars Abdullatif Harputi is one of the authors who was known a prolific scholar of kalam in the last era of Ottoman State can be categorized as representative of this new period in kalam. One of the reasons that makes Harputi the frontrunner of“New Kalam”period is his work titled Tankihul Kalam Fi Aqaid-I Ahlil Islam. Harputi in his mentioned work tried to redesign kalam discipline based on social and political problems and necessities of the society. For this reason, Harputi's personality and his abovementioned work is worth further research and studying. This study mainly focuses on Harputi's aforementioned work that covers prophethood debates.
Benzer Tezler
- Abdullatif Harpûtî'nin Tenkîhu'l-Kelâm fî Akâid-i Ehli'l-İslâm isimli eserinde ilâhiyat anlayışı
Abdullatif Harputi's theology understanding based on his work titled Tankihul kalam fi Aqaid-i Ahl-al Islam
HASAN KÜÇÜKYANGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAdıyaman ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMDİ GÜNDOĞAR
- Rıfat Efendi'nin 'Delâilu'l-İkân fî Beyâni Kavaidi'l-İmân' adlı eseri çevrim yazısı ve tahlili
Rifat Efendi's work titled 'Delâilu'l-İkân fî Beyâni Kavaidi'l-Imân' and its translation and analysis
MUSTAFA KOLCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RIDVAN ÖZDİNÇ
- Yeni İlm-i Kelâm Metodunda Ulûhiyyet Bahsi (Tenkîhu'l-Kelâm ve Yeni İlm-i Kelâm Mukayesesi)
The Talk of Divinity in the Method of New Theological Kalam (Comparison of Tenkih al-Kalam and Yeni Ilmi Kalâm)
MUHAMMET ALİ ÇAMYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SALİH GECİT
- Bir kelamcı olarak Abdullatif Harpûtî'nin yeni ilm-i kelam hareketindeki yeri ve önemi
The place and importance of Abdullatif Harputî as a theologian in the new ilm-i kalam movement
FATMA İLHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR ÜNAL
- Abdüllatif Harpûtî'nin uluhiyyete dair görüşleri
Abdullatif Harputi's thoughts on divinity
KEMAL KOÇTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERKAN BULUT