Geri Dön

Dinleme üzerine hermeneutik bir soruşturma: Bir bilme modeli olarak görmeden bir anlama modeli olarak işitmeye

A hermeneutic inquiry into listening: From seeing as a way of knowing to hearing as a model of understanding

PDF İndir

  1. Tez No: 554285
  2. Yazar: HÜLYA YAMAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ZEKİYE KUTLUSOY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Bilme, Görme, Anlama, Dinleme, Fenomenolojik Yöntem, Dasein Hermeneutiği, Ontolojik Anlama, Dil Hermeneutiği, Diyalog, Hermeneutik Uygulama, Dilsel Anlaşma, Dinleme Felsefesi, Knowing, Seeing, Understanding, Listening, Phenomenological Method, Dasein Hermeneutics, Ontological Understanding, Language Hermeneutics, Dialogue, Hermeneutic Practice, Linguistic Agreement, Philosophy of Listening
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Maltepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Felsefe Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 198

Özet

ÖZ:Felsefi söylemin epistemolojik düzeni üzerine düşünmek, felsefeyi belirleyen hâkim yapı üzerine düşünmek anlamına gelmektedir. Bunu, insanın doğasına ve bilginin yapısına bağlı olarak iki türlü anlamak gerekir. İnsan doğası gereği bilmek ister ve bunu bilginin gücüne sahip olmak için ister. Böylece insan, bilgiyi ortaya çıkaracak yöntemi arar. Yöntem, felsefi söylemin bilgi düzenini belirleyen kavramdır. Bununla birlikte yöntemi felsefi söylem konusu yapmak, yöntemin önce felsefi olarak keşfedilmesini gerektirmektedir. Bilginin yöntemle yapısal bağının keşfedilişi, fenomenolojik görüşle birlikte gelişir. Böylece Husserl'de yöntemin kendisi bilgi olmaktadır. Bilgi, olgusal gerçekliğin noetik bilinç edimlerinde görülenmesinin bir ürünü olarak vardır. Bilginin görmeyle birlikte ele alınması, Platon'un episteme anlayışına kadar geri gitmektedir. Platon'da bilgi, ideanın bilgisidir. Platon'un idea anlayışı tüm felsefe tarihini belirleyen metafizik görme biçimine bağlı bir bilgi anlayışıdır. Bilgi (episteme), ruhun diyalektik görme biçimiyle, karanlık görmeden aydınlık görmeye doğru eğitimi sonucunda açığa çıkar. Platon'un terminolojisinde açığa çıkma bir“anımsama”dır. Ruh kendi özünde taşıdığı bilgiyi görünüşler dünyasının sınavından geçerek yeniden hatırlar. Platon'da görünüşler dünyasının varsaymaya ve inanmaya bağlı sanıların, varlığın özünü ortaya çıkarmaya ve bilmeye yönelik kavram bilgisiyle karşılaştırılması, felsefenin gündeminden hiç düşmemiştir. Görülür ve düşünülür dünya ayrımına Kant'la birlikte bir nokta konmuştur. Kant'ta bilgi, anlama yetisinin görüye bağlı düşünmesiyle, görülür dünyanın sınırları içinde kalan transendental bir fenomendir. Bu transendental bilgide, varsayımlara dayanan emprik bilgi anlayışı sürdürülmektedir. Bununla Kant, bilgide son büyük buluşa kapı açmaktadır. Felsefenin transendental felsefe olarak yeniden varlık kazanması, Husserl'in fenomenolojik yöntem anlayışıyla gerçekleşir. Husserl'de emprik bilginin bilgi anlamı tarihe karışır. Bilgi, yönelimsel bilgi olarak geçerlilik kazanır. Husserl'de bilgi, bir bilinç edimi olarak yönelimsel bilincin bir başarısıdır. Yönelimsel bilinç, bilincin, hep olgusal yönelimlerin bilinci olduğunu söylemektedir. Yönelimlerin toplamı fenomenal dünyadır. Dünya bilincin yönelimsel nesnesidir. Bununla bilgi bilincin dolaysız görme ilkesiyle temellendirilir. Antik Yunan'da başlayan“Bilmek görmektir”anlayışının, fenomenolojide“saf görü”,“özü görüleme”kavramsallığında ilkesellik kazanması, felsefede bilincin ve refleksiyonun önceliği sorununu ortaya çıkarır. Heidegger'le birlikte fenomenoloji, bilinç ve refleksiyon felsefesi olmaktan çıkar ve varlık anlayışından hareket eden ontolojik anlamaya dönüşür. Ontolojik anlamada, Batı felsefe geleneğinin bilgi ve varlık sorunu, hem yapısal açıdan hem de öncelikleri bakımından eleştiri konusu yapılır. Böylece varlık sorunu, varlığın anlamı sorusu olarak anlama hermeneutiğini, Dasein hermeneutiğini başlatır. Bununla epistemolojik anlayışın yerini hermeneutik anlayış alır. Hermeneutik anlamayla birlikte felsefede sadece anlamanın yapısı üzerine bir değişim gerçekleşmez, aynı zamanda hermeneutik anlama, felsefede evrensel bir yer edinir. Gadamer'de teorik bilmenin görmeye öncelik veren yapısı değişime uğrar. Bununla hermeneutik anlama, pratik bir bilme olarak ele alınır. Hermeneutik anlamanın toplumsal yaşamdaki uygulaması, soru-yanıt mantığına dayalı bir diyalog modeline göre gerçekleşir. Ortak anlamaya katılmanın bir olanağı olarak diyalog, dilsel bir anlaşmadır. Dilsel bir deneyim olarak hermeneutik anlama böylece, işitmeye bağlı bir anlama sanatı olarak düşünülür. Hermeneutik anlamanın işitsel ve dilsel deneyim bağlamında başkası boyutunu açması, dinleme felsefesi üzerine düşünmenin olanağını açığa vurmaktadır.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT:Thinking about epistemological order of philosophical discourse means thinking on dominant structure, which determines philosophy. It is necessary to understand this in two different ways based on the human nature and the nature of knowledge. Man needs to know by nature, and wants this to have power of knowledge. Thus, man seeks the method to uncover knowledge. The method is a concept that determines the epistemic state of philosophical discourse. Together with this, making the method a subject-matter of philosophical discourse requires a philosophical discovery of the method. The discovery of structural connection between knowledge and the method is developed by phenomenological understanding. Thus, in Husserl, the method itself becomes knowledge. Knowledge exists as a product of phenomenon of factual reality in noetic actions of consciousness. Taking knowledge and seeing together traces back to epistemological understanding of Plato. For Plato, knowledge is the knowledge of idea. Plato's concept of idea is an understanding of knowledge related to the metaphysical seeing that has determined history of philosophy. Knowledge (episteme) is revealed as a result of training towards enlightened seeing from dark seeing by means of soul's way of dialectic vision. In Plato's terminology, revealing is“remembrance.”The soul has knowledge in its own essence and remembers it through examinations in the world of appearances. In Plato contrast between cognitive states based on assumptions and beliefs about appearances and conceptual knowledge based on knowing and uncovering the essence of existence has been an ongoing discussion in philosophy. With Kant, the discussion on the distinction between visible world and intelligible world has come to an end. In Kant, knowledge is a transcendental phenomenon within boundaries of the visible world, by means of thinking of the ability of understanding based on appearances. In this transcendental knowledge, empirical understanding of knowledge based on assumptions continues. By this, Kant paves the way for the last discovery in domain of knowledge. Philosophy's having re-existence as being a transcendental philosophy occurs by means of Husserl's account of phenomenological method. In Husserl, the meaning of knowledge of empirical knowledge becomes history. Knowledge owns its validity as being intentional knowledge. In Husserl, knowledge is a success of intentional consciousness as an act of consciousness. The intentional consciousness states that consciousness is always consciousness of factual intentions. Total of intentions is the phenomenal world. The world is intentional object of consciousness. By this, knowledge is based on the principle of direct vision of consciousness. The view“to know is to see”beginning with Ancient Greece becomes a principle within conceptual framework of“pure vision,”“phenomenon of essence”in phenomenology but this causes problem of priority of consciousness and reflection in philosophy. By Heidegger, phenomenology, which is philosophy of consciousness and reflection, turns out to be an ontological understanding starting from account of existence. In ontological understanding, problem of knowledge and being of Western philosophical tradition is subject to criticism because of both its structure and priorities. Thus, the problem of being opens the way of understanding hermeneutics and Dasein hermeneutics as the question of meaning of existence. With this, epistemological approach in philosophy is replaced by hermeneutics one. By hermeneutic understanding, not only a change in structure of understanding is realized in philosophy, but also hermeneutic understanding takes a universal place in philosophy. In Gadamer, structure of theoretical knowledge which gives priority to seeing changes. Also, hermeneutic understanding is considered as practically knowing. Practice of hermeneutic understanding in social life occurs in accordance with dialogue model based on question-answer logic. Dialogue as an opportunity to participate in common understanding is a linguistic agreement. In this way, hermeneutic understanding as a linguistic experience is considered as an art of comprehension based on hearing. Opening of dimension of“the other”in the context of hearing and linguistic experience of hermeneutic understanding reveals possibility of thinking about philosophy of listening.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    687874

    The resonant subject: Towards an ontology of listening

    Öznenin dinleme ontolojisine doğru

    JOSEPH CONCHIE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Felsefeİstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKHAN DENEÇ

  2. Tez No

    784406

    The impact of self-regulated learning strategy training on EFL instructors' metacognitive awareness

    Öz-düzenlemeli öğrenme aracılığıyla uygulanan dinleme becerisi farkındalığı eğitiminin İngilizce'yi yabancı dil olarak öğreten öğretim görevlilerinin üst-bilişsel dinleme farkındalıkları üzerindeki etkisi

    SEZEN BALABAN ŞAHİN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DİNÇAY KÖKSAL

  3. Tez No

    605006

    A study on using visual elements in assessing listening comprehension

    Dinleme kavrama becerisinin ölçülmesinde görsel ögelerin kullanılmasının etkisi üzerine bir çalışma

    MERİÇ TÜMER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Eğitim ve ÖğretimUfuk Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CEYHUN KARABIYIK

  4. Tez No

    512210

    Müzik dinleme alışkanlıkları üzerine dönemsel bir karşılaştırma -Diyarbakır örneği-

    A periodical comparison on the habits of listening music- the case of Diyarbakır

    ABDULHAKİM ÖNDER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    MüzikNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET BİREKUL

  5. Tez No

    681504

    Normal işiten bireylerde sentetik olarak bozulmuş konuşma uyaranının dinleme çabası üzerine etkisi

    The effect of degraded speech stimulus on listening effort in individuals with normal hearing

    FAHRETTİN DENİZ ŞENLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Kulak Burun ve BoğazHacettepe Üniversitesi

    Odyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BETÜL ÇİÇEK ÇINAR

Geri Dön