İmam Mâturîdî'nin nübüvvet anlayışının eleştirisi
Critique of Imam Maturidi's conception of prophecy
- Tez No: 555301
- Danışmanlar: PROF. DR. MUAMMER ESEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Bilim ve felsefe tarihinde en önemli konulardan biri belki de en önemlisi dogmalar ve dogmatizmle mücadele edilerek gerçeğin ortaya çıkarılması olmuştur. Dogmaların hâkim olduğu, karşı düşünce ve tezlerin dillendirilemediği ve eleştirel yaklaşımların terkedildiği ortamlarda hâkim olan, akıl dışılık ve fanatizm; gerileyen ve zayıflayan ise bilim ve adâlet olmuştur. Dogmatizmi besleyen en kuvvetli kaynak ise eleştirel ve akılcı metodolojiden uzaklaşmış olan dinî doktrin/teoloji olmuştur.Bu çalışmamızda, dokuzuncu, onuncu ve onbirinci yüzyıl Müslüman aydınlanmasına en büyük katkıyı yapmış olan Orta Asya bölgesinden yetişmiş büyük bir kelâmcı olan İmam Mâturîdî'nin nübüvvet anlayışını inceledik. Bunu, onun nübüvvet konularındaki düşüncelerini genel kelâm sistematiğiyle birlikte bir bütün olarak ele alarak gerçekleştirmeye çalıştık. Genel kelâm anlayışına hâkim olan akılcılığının, nübüvvet konularında nasıl yalpaladığını ve dogmatizmin baskısı/direnci karşısında nasıl çaresiz kaldığını gördük. Bu büyük kelâmcının, bütün bir Müslüman tefekkürüne ve bilim üretme sistematiğine önemli katkılar yapabilecek metodolojisinin, dogmatizmin nübüvvet konularına sızmış kültürel unsurları tarafından nasıl bloke edilerek etkisiz hale getirildiğini tespit etmeye çalıştık. Semerkand, Merv ve Belh'in farklı medeniyetler tarafından binlerce yılda harmanlanan kültür çevresinin, İmam Mâturîdî'nin kelâm anlayışına olumlu katkıları kadar sakınmasını gerektiren tehditleri de olduğunu ortaya koymaya çalıştık. Bunu, söz konusu kültür çevresini oluşturan ve şekillendiren ana paydaşların inanç ve düşüncelerini temel kaynaklardan tespit ve analiz ederek yapmaya çalıştık. Bu çalışmamızda ayrıca, insanoğlunun bugün ulaştığı bilimsel seviyenin ve gerçekliğin İmam Mâturîdî'nin nübüvvet anlayışına sızan kültürel dogmatizmin unsurlarının geçersizliğini açıkça ortaya koyduğunu da göstermiş olduk.
Özet (Çeviri)
In this treatise we have studied the conception of prophecy of al-Maturidi, a great Muslim thinker/mutakallim from Central Asia, the region which contributed to the Muslim enlightenment of the ninth, tenth and eleventh centuries the most. We have tried to realize this by handling his views on subjects of prophecy within the unity of his general theological understanding. We have seen how his rationality which governs his general theological approach had faltered in subjects of prophecy and how helpless it had been left under the oppression and resistance of dogmatism. We have tried to determine how his methodology which had had the potential to provide very significant contributions to the Muslim intelligence and scientific methodology had been blocked and paralysed by the cultural elements of dogmatism which had leaked to the subjects of prophecy. We have tried to expose that besides the positive contributions to the intellectual/theological formation of Imam Maturidi of the cultural environment of Samarkand, Marv and Balkh which had been blended by many civilizations for thousands of years, there had also been very serious threats against which he had had to avoid consciously and methodogically. We have tried to do this by determining and analysing from the main literary sources the relative beliefs and opinions of the main contributers which had composed and formed the so called cultural environment. Additionally, in this work, we have shown very clearly that the scientific degree and knowledge the humanity has acquired today have negated the validity of the elements of cultural dogmatism which had leaked to Imam Maturidi's opinions/views on prophecy.
Benzer Tezler
- İmam Mâturîdî ve nübüvvet anlayışı
Imam Mâturîdî and understanding prophety
KENAN GİLGİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DinFırat ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELİM ÖZARSLAN
- Ebû Mansûr el-Mâtürîdî ile Nûreddin es-Sâbûnî'nin nübüvvet anlayışlarının mukayesesi
Comparison of the conceptions of prophethood of Abu Mansûr al-Māturīdī and Nūr al-Dīn al-Sābūnī
HACI İSMAİL DOĞAN
Doktora
Türkçe
2023
DinSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH DEMİR
- Eş'arî ve Maturîdî düşüncede nübüvvet anlayışı
Prophet understanding in thought Eş'arî and Maturîdî
MEHMET ŞERİF MARAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET SALİH GEÇİT
- Ebû Seleme es-Semerkandî ve kelâm anlayışı
Abû Salama as-Samarqandî and his understanding of kalam
HAMZA ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinSiirt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEYİTHAN CAN