Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda sözel uyarana tepki (intraverbal) öğretiminin ters yönlü sözel uyarana tepkinin ortaya çıkması üzerindeki etkisi
The effect of intraverbal instruction on the emergence ofreverse intraverbal responses for the children with autismspectrum disorders
- Tez No: 557027
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZLEM DİKEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Bu araştırmada Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan çocuklarda sözel uyarana tepki (intraverbal) öğretiminin ters yönlü sözel uyarana tepkinin ortaya çıkması üzerindeki etkisi incelenmiştir. Ayrıca araştırmanın sosyal geçerliğini değerlendirmek üzere OSB olan çocukların ailelerinin araştırmaya ilişkin görüşleri belirlenmiştir. Araştırmanın katılımcılarını; 5-6 yaş arasındaki üç OSB olan çocuk oluşturmuştur. OSB olan çocuklardan ikisinin cinsiyeti erkek, birisinin kızdır. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden katılımcılar arası yoklama denemeli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Katılımcılara sunulan sözel uyarana tepki öğretiminin etkililiği grafik üzerinden görsel analiz yoluyla analiz edilmiştir. Ek olarak örtüşmeyen veriye dayalı yöntemler (nonoverlap methods) kullanılarak etki büyüklüğü hesaplamaları yapılmıştır. Sosyal geçerlik verileri frekans hesaplamaları ve betimsel analiz yoluyla analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına bakıldığında, OSB olan çocuklarda sözel uyarana tepki öğretiminin etkili olduğu ve ters yönlü sözel uyarana tepkiyi ortaya çıkardığı görülmüştür. Etki büyüklüğü hesaplamaları tüm katılımcılar için müdahalenin etkili ya da çok etkili olduğunu göstermiştir. Müdahalenin sonlanmasından 2, 4 ve 6 hafta sonra sözel uyarana tepki davranışlarının tüm katılımcılarda kalıcılığını koruduğu görülmüştür. Katılımcılar edindikleri davranışları farklı ortam ve kişiye genellemişlerdir. Sosyal geçerlik boyutunda ailelerin araştırmaya ilişkin görüşlerinin olumlu olduğu görülmüştür. Araştırmada yüksek güvenirlik bulguları elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The effect of intraverbal instruction on the emergence of reverse intraverbal responses in children with Autism Spectrum Disorder (ASD) was examined in this study. Furthermore, the social validity of the study was determined by taking the opinions of families. Three children aged 5-6 years with ASD constituted the participants of the study. The multiple probe design across participants, one of the single-subject experimental models, was used in the study. The effectiveness of intraverbal instruction provided participants was analyzed by using visual analysis method. İn addition to this, nonoverlap methods was used to determine effect size. Frequency calculation and descriptive analysis were applied to analyze social validity data. The findings indicate that intraverbal instruction is both effective on the children with ASD and emergence of reverse intraverbals. The effect size calculations show that the intervention has large effect or very large effect for all the participants. İt was obvious that the directly instructed intraverbal responses were maintained two, four and six weeks after the termination of instruction. Furthermore, it was observed that participants generalized the directly instructed intraverbal responses to different setting and individual. The social validity results obtained from the families involved positive opinions about the study. High-reliability results regarding interobserver agreement and treatment integrity were obtained.
Benzer Tezler
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda sözel olmayan uyarana tepki (tact) öğretiminin sözel uyarana tepkinin (intraverbal) ortaya çıkması üzerindeki etkisi
The effect of tact training on emergent intraverbal responses for the children with autism spectrum disorders
CEM KALAYCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM DİKEN
- Otizmli çocuğu olan ebeveynlerin aile stresi psikolojik dayanıklılık ve duygu düzenleme güçlükleri ilişkisinin incelenmesi: Avcılar örneği
Examiniation the relationship of family distress psychological resilience and emotion regulation difficulties of parents with autistic children
AYLİN BEKDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FİLİZ ŞÜKRÜ GÜRBÜZ
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda tedavi öncesi ve sonrası duygusal uyarılma profilleri ile otistik belirti özelliklerinin değerlendirilmesi
The evaluation of emotional stimulation profiles and autistic symptom features in children with attention deficit and hyperactivity disorder before and after treatment
AYŞE KANBUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriBursa Uludağ ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞAFAK ERAY
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN SAĞDİLEK
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda söz - öncesi sosyal iletişim becerilerinin dilin bileşenleri ile ilişkisinin incelenmesi
Examining the relationship between prelinguistic social communication skills and the components of language in children with autism spectrum disorders
MERAL ÇİLEM ÖKCÜN AKÇAMUŞ
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA ACARLAR
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara sözel yardım talep etme becerisinin öğretiminde fırsat öğretiminin etkililiği
Effectiveness of incidental teaching requesting help to children with autism spectrum disorders
GÖKHAN İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK ERBAŞ