Ergenlerde somatik belirtilerin, gözlerden zihin okuma becerisi ve ruhsal ve davranışsal sorunlar ile ilişkisinin incelenmesi
The investigation of the relationships between somatic symptoms, ability of reading mind in the eyes and psychological and behavioral problems in adolescents
- Tez No: 560449
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MESUT YAVUZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Somatizasyon, Gözlerden zihin okuma, Zihin kuramı, Ruhsal sorunlar, Ergenlik, Somatization, Reading the mind in the eyes, Theory of mind, Psychological problems, Adolescence
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Amaç: Bu araştırmanın amacı, 14-17 yaşlarındaki lise öğrencilerinde ortaya çıkan somatik belirtilerin, gözlerden zihin okuma becerisi ve ruhsal ve davranışsal sorunlar ile ilişkisinin incelenmesidir. Yöntem: Araştırmanın örneklemi, İstanbul'da bulunan toplam 5 ortaöğretim kurumunda tüm kademelerde eğitim alan 600 öğrenciden oluşmaktadır. 39 katılımcıdan sağlıklı veri toplanamamıştır. Sağlıklı veri alınmış 561 katılımcının 324'ü (%57,7) kız, 237'si ise (%42,2) erkektir. Araştırmanın verileri, sosyo-demografik bilgi formu, Güçler ve Güçlükler Anketi Çocuk Formu (GGA-ÇF), DSM-V Düzey II Bedensel Belirtiler Ölçeği Çocuk Formu ve Gözlerden Zihin Okuma Testi Çocuk Formu (GZOT-ÇF) kullanılarak toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde aritmetik ortalama, frekans, standart sapma, maksimum ve minimum yüzde gibi betimsel istatistiklerden yararlanılmıştır. Değişkenlerin ilişkisi korelasyon testleri ile incelenmiştir. Oluşturulan tahmin modeli çoklu doğrusal regresyon analizi ile test edilmiştir. Ardından hiyerarşik regresyon analizi uygulanmıştır. Bağımsız gruplar arası fark testlerini ölçmek amacıyla t-test kullanılmıştır. İstatistiksel analizden önce ise kullanılan ölçeklerin güvenilirlik testleri yapılmıştır. Bulgular: Araştırmadaki GGA-ÇF ile somatik belirti ölçeği puanları arasında güçlü bir pozitif korelasyon ilişkisi bulunmuştur. GZOT-ÇF ile somatik belirti ölçek puanları arasında ise anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Somatik semptomların, GGA-ÇF ölçeğinin alt boyutlarından, DEHB ve akran ilişki sorunları ile zayıf düzeyde anlamlı pozitif korelasyon ilişkisi bulunmuştır. Duygusal sorun alt boyutu puanlarındaki artış, somatik belirti puanında da aynı zamanda artışa neden olmaktadır ve bu nedenle öğrencilerin duygusal sorunlarının, somatik semptomları anlamlı derecede yordayabildiği sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte, bir diğer alt boyut olan davranım sorunları puanlarındaki artış ile somatik semptom puanlarının da arttığı görülmektedir. Somatik semptom puanları, cinsiyet açısından incelendiğinde ise, kızların aldığı toplam puanlar, erkeklere oranla daha yüksek bulunmuştur. Çalışmadaki yaş faktörü incelendiğinde, öğrencilerin yaşlarındaki bir yıllık artış ile somatik belirti düzeyinin de artış gösterdiği saptanmıştır. Zihin kuramı puanlarına bakıldığında ise, kız ve erkek katılımcılar arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Sonuç: Ergenlerde görülen duygusal ve davranışsal sorunların somatik semptom düzeylerini öngördüğü anlaşılmıştır. Somatizasyon bozukluğu tedavisinde duygusal ve davranışsal sorunlara odaklı psikoterapötik müdahaleler başarıyı arttırabilir. Somatizasyon ile gözlerden zihin okuma becerileri arasındaki ilişkinin daha detaylı anlaşılması için ileri seviyede araştırmalar yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Objective: To investigate the relationships between somatic symptoms, ability of reading the mind in the eyes and mental and behavioral problems in high school students aged between 14 and 17. Method: The sample of the study consists of 600 students who attends to high school at all grades in Istanbul. It could not be collected reliable data from 39 students, thus 561 participants' data used. In the study, 324 of the participants were female (57.7%) and 237 of the participants were male (42.2%). All data collected by using socio-demographic information form, Child Form of Strenghts and Difficulties Questionarie (SDQ), Child Form of DSM-V Level II Somatic Symptom Scale and Child Form of Reading the Eyes in the Mind Test (Eyes Test). Descriptive statistics such as frequency, arithmetic mean, standard deviation, minimum and maximum percentage has been used for analysing the data. The relationship between variables, was examined by correlation tests. The estimation model was tested by multiple linear regression analysis. After that, hierarchical regression analysis was performed. The t-test was used to measure the difference between independent groups. The reliability tests of the scales has been done before the statistical analyses. Results: A strong positive correlation was found between SDQ and the somatic symptom scores. There was no significant relationship between the somatic symptoms and eyes test scores. A weak positive correlation exists between somatic symptoms and subscales of SDQ, which they are; hyperactivity/inattention and peer relationship problems. Increasing in emotional problems scores also gives rise to increase in somatic symptoms scores. Moreover, one point increase in conduct problems subscale of SDQ makes increasing in somatic symptom scores. Being examined in terms of gender, somatic sympton scores of female participants has been found higher when compared to scores of male participants. On the other hand somatic symptoms scores are increasing as participants' age getting higher when age factor is taken into account. There is no significant difference has been found for theory of mind scores between male and female participants. Conclusion: In this study, emotional and behavioral problems significantly predicted the somatic symptoms in adolescents. Focusing on the emotional and behavioral problems with the advanced psychotherapeutic interventions, may increase the success of somatization disorder treatment. It has been concluded that, further researches are needed to understand the relationship between somatization disorder and reading the eyes in the mind skills better.
Benzer Tezler
- İstanbul ilinde öğrenim gören 14-17 yaş aralığındaki bir grup lise öğrencisinin somatizayson sorunları, aleksitimi ve gözlerden zihin okuma becerisi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationships between somatization problems, alexithymia and abilities of reading mind in the eyes in 14-17 year old high school students in İstanbul
SAMRA GULIYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MESUT YAVUZ
- Otizm spektrum bozukluğu olan ergenlerde premenstruel disforik bozukluk yaygınlığı, allopregnenolon-progesteron-östrojen serum düzeyleri ve ilişkili faktörlerin araştırılması
Adolescents with autism spectrum disorders premenstruel dysphoric disorder prevalence, allopregnenolone-progesterone-estrogen seruminvestigation of levels and related factors
AYDAN GALANDAROVA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Biyokimyaİstanbul ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NUSRET SOYLU
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı alan çocuklarda dissosiyatif ve diğer belirtilerin ilişkisi
The association of dissociative symptoms and others among children with attention deficiency and hiperactivity disorder
BETÜL GÜL ALIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA AYLA AYSEV
- COVID-19 salgın sürecinde ergenlerin psikolojik sağlamlıkları ile depresyon ve somatik belirtileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between adolescents' psycholoical resilience and depression and somatic symptoms during COVID-19 epidemic
BİDAR SÜREYYA KARAASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ YILDIZ
- Konversiyon bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde, etyolojik faktörler ve klinik özellikler
Başlık çevirisi yok
SUMRU BİLGE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1998
Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarıİstanbul ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı