Prekonsepsiyonel dönemde verilen eğitimin kadınların sağlık davranışları değişim aşamalarına (transteoretik model) etkisi
The examination of health behaviors stage of change (transtheoretical model) given for pregnancy preparation training to women in the preconception period
- Tez No: 561613
- Danışmanlar: PROF. DR. MELEK GÜLSÜN ÖZENTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Sağlığı, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Sağlık Eğitimi, Public Health, Obstetrics and Gynecology, Health Education
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ebelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı; hiç gebelik yaşamamış, gebelik düşünen kadınlara verilen eğitimin kadınlardaki sağlık davranışları değişim aşamalarına (transteoretik model) etkisinin incelenmesidir. Yöntem: Araştırma, Randomize Kontrollü Eğitim Müdahale Çalışmasıdır. Araştırmanın evrenini, Selçuklu/Konya ilçesinde 17 No'lu Aile Sağlığı Merkezinden (ASM) bakım alan, hiç gebelik yaşamamış kadınlar oluşturmaktadır. ASM'inde bireylere ait bilgilerin gizliliği nedeni ile evren sayısı elde edilememiştir. Örneklem büyüklüğü, G*Power 3.1.7 programı kullanılarak %5 hata, %80 güç, 0.3 etki büyüklüğü (orta düzey etki) alındığında her grupta en az 88 kadın olarak hesaplanmıştır. Çalışma sürecinde, kadınların çalışmadan ayrılmayı isteme, gebe kalma gibi dışlanma kriterleri düşünülerek toplam 208 kadına ulaşılmıştır. Girişim grubundan 15 kadın, kontrol grubundan 13 kadın çalışmadan çıkarılmış olup, toplam 180 (girişim=91, kontrol=89) kadın ile çalışma sonlandırılmıştır. Kuruma gelen kadınlar örneğe alınma kriterleri açısından değerlendirilmiş ve Randomize Örnekleme yapılarak iki gruba ayrılmıştır. Randomize Örneklemenin yapılabilmesi için örneklem sayısı belirtilerek bilgisayar ortamında internet sitelerindeki programlar aracılığı ile rasgele sayılar tablosu otomatik olarak elde edilmiştir. Kadınların Girişim ve Kontrol Gruplarına seçilmeleri yazı tura atılarak belirlenmiştir. Kadınlara çalışmanın amacı anlatılmış, yazılı onamları alınmış ve veriler soru-cevap şeklinde yüz yüze anket tekniği kullanılarak toplanmıştır. Birinci görüşmede tüm kadınlara; Tanıtıcı Bilgi Formu, Prekonsepsiyonel Risk Değerlendirme Formu, Değişim Aşamalarını Değerlendirme Formu, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği-II (SYBDÖ-II), Genel Öz-Yeterlilik Ölçeği (GÖYÖ), uygulanmıştır. Girişim Grubunda yer alan kadınlara gebeliğe hazırlık eğitimi verilerek“Prekonsepsiyonel Bakım Rehberi”isimli rehber kitap bırakılmıştır. Kontrol Grubunda yer alan kadınlara ise eğitim verilmemiş, sadece rutin uygulama yapılmıştır. Girişim Gurubunda yer alan kadınlar ile ilk görüşmeden dört hafta sonra hatırlatma amaçlı telefon görüşmesi yapılmıştır. İlk görüşmeden sekiz hafta sonra da Girişim ve Kontrol Gruplarında yer alan kadınlara Prekonsepsiyonel Risk Değerlendirme Formu, Değişim Aşamalarını Değerlendirme Formu, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği-II (SYBDÖ-II), Genel Öz-Yeterlilik Ölçeği (GÖYÖ) ikinci kez uygulanmış, Kontrol Grubunda yer alan kadınlara“Prekonsepsiyonel Bakım Rehberi”isimli rehber kitap bırakılmıştır. Bulgular: Girişim ve Kontrol Gruplarında yer alan kadınların çoğunun 18-35 yaş grubunda olduğu, tüm tanımlayıcı özellikler ve evde havyan besleme/hayvancılık yapma durumları dışında, prekonsepsiyonel risk durumları açısından homojen oldukları saptanmıştır. Girişim Grubunda yer alan kadınlara; Folik Asit kullanma, düzenli fiziksel aktivite uygulama, yeterli ve dengeli beslenme ile ilgili konularda verilen eğitimin sağlık davranışları değişim aşamalarına etkisine dayalı ön-son test sonuçları arasında bulunan farkın artış yönünde olduğu istatistiksel olarak da anlamlı bulunmuştur. Kontrol Grubunda ise anlamlı olmadığı saptanmıştır. Girişim Grubunda yer alan kadınların GÖYÖ, SYBDÖ-II ve alt boyutlarının puan ortalamaları ön-son test sonuçları arasında bulunan farkın artış yönünde olduğu istatistiksel olarak da anlamlı bulunmuştur. Sonuç: Prekonsepsiyonel dönemde verilen gebeliğe hazırlık eğitiminin, Girişim Grubunda yer alan kadınların Folik Asit kullanma, düzenli fiziksel aktivite uygulama, yeterli ve dengeli beslenmeye yönelik sağlık davranışları değişim aşamaları, genel öz-yeterlilik düzeyi ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları üzerinde olumlu yönde etkisi olmuştur.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim of this study was to investigate the effect given education women who have never had any pregnancy, considering pregnancy to stages of change (transtheoretical model) of health behaviors in women. Method: The study is a Randomized Controlled Education Intervention Study. The study universe was women who have never had any pregnancy in the Selçuklu/Konya from 17 Number Family Health Center (FHC). In the FHC, the number of the universe could not be obtained due to the confidentiality of the individuals' information. The sample size was calculated to be at least 88 women in each group with 5% error, 80% power and 0.3 effect size (medium effect) with G*Power 3.1.7 program. Of the 15 women in the Intervention Group, 13 women in the Control Group were excluded from the study, and the study was terminated with 180 women (intervention=91, control=89). The women who came to the center were evaluated in terms of sample criteria and Randomized Sampling was divided into two groups. In order to be able to perform Randomized Sampling, random number table was obtained automatically by means of programs on internet sites by specifying the number of samples. The selection of the groups to the Intervention and Control group was determined by throwing a coin. The purpose of the study is explained to women, written informed consent and data were collected by using face-to-face questionnaire technique. In the first interview, all the women were given: Introductory Information Form, Preconceptional Risk Assessment Form, Evaluation Process of Change Stages, Healthy Lifestyle Behavior Scale-II (HLBS-II), and General Self-Efficacy Scale (GSE). Women who intervention group was training to preparation for pregnancy and was given a guide book called on“Preconception Care Guide”. Women in the Control Group were not trained, only routine practice. After four weeks with the Intervention Group, a telephone call was made for a reminder. Eight weeks after the first interview, the Preconceptional Risk Assessment Form, Evaluation Process of Change Stages, Healthy Lifestyle Behavior Scale-II (HLBS-II), and General Self-Efficacy Scale (GSE) were administered to women in the Intervention and Control Groups for the second time. Women in the Control Group were given a guide book called on“Preconception Care Guide”. Results: Most of the women in the Intervention and Control Groups were between the ages of 18-35 and were homogeneous in terms of all the descriptive characteristics and all preconceptional risk situations except in cases of animal feed/animal husbandry at home. The women in Intervention Group between pre-post test results statistically was found to be increased significant difference that based on the effect health behaviors on the stages of change given education about use of Folic Acid, practice of regular physical activity, adequate and balanced nutrition, there was no significant difference in the Control Group. Of the women in the intervention group the difference between the pre-post test results of the GSE, HLBS-II and sub-scales mean scores increased statistically. It was determined that there was a statistically significant difference in HLBS-II and health responsibility, spiritual development and stress management sub-scales in Control Group Conclusion: Pregnancy preparation training given in the preconception period had a positive effect on the use of Folic Acid, regular physical activity, change in health behaviors towards adequate and balanced nutrition, general self-efficacy level and healthy lifestyle behaviors.
Benzer Tezler
- Düzce ilinde intrauterin dönemde nöral tüp defekti saptanan olguların değerlendirilmesi
The investigation of the patients with neural tube defects in Duzce province
SEREN TOPUZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Kadın Hastalıkları ve DoğumDüzce ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. METE ÇAĞLAR
- Online beslenme danışmanlığına prekonsepsiyonel dönemde başvuran kadınların beslenme bilgi düzeyleri ve sürdürülebilir beslenme farkındalığının değerlendirilmesi
Analysis of nutrition knowledge levels and sustainable nutrition awareness of women demand for online nutrition counseling in the preconceptional period
TÜLİN BALTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikKarabük ÜniversitesiGıda Toksikolojisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN ERSOY
- Planlı gebeliği olan kadınların prekonsepsiyonel dönemdeki yaşam tarzı değişikliklerinin gebelik sonuçların aetkisinin incelenmesi
preconception lifestyle changes in women planned pregnancies research of the effect on pregnancy outcomes
AIERKEN MAIDINA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEbelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEBAHAT ÖZERDOĞAN
- Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi'nebaşvuran 18-49 yaş kadınlar ile kadın sağlık çalışanlarının prekonsepsiyonel dönemde folik asit kullanımı konusunda bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi
The evaluation of knowledge levels of folic acid use in the preconceptional period 18-49 years old women and female health professionals WHO applying to van yüzüncü Y. Y. I. Dursun Odabaş Medical Center family medicine polyclinics
HÜLYA ALTINDAĞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN LAYIK
- Multiple skleroz hastalarının klinik, demografik verilerinin değerlendirilmesi ve gebeliğin prognozla ilişkisi: Tek merkezli retrospektif çalışma
Evaluation of clinical,demographic data of patients with multiple sclerosis and pelationship of pregnancy with prognosis: Single centered retrospective study
MERVE BOZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
NörolojiKaradeniz Teknik ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAVİT BOZ