Eğitim sisteminde kadınların yönetici olma sürecinde karşılaştığı engeller ve çözüm önerileri
Obstacles encountered by women in the course of being a manager in education system, and recommendations in this respect
- Tez No: 563592
- Danışmanlar: PROF. DR. SONER POLAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, İşletme, Education and Training, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
21. Yüzyılda inovasyon çağını yaşadığımız son yıllarda kadınların yönetim pozisyonunda hala çok az yer almaları ve birçok engelle karşılaşmaları önemli bir olgudur. Değişim ve gelişime rağmen yönetici pozisyonunda yer alan kadınların sayısının azlığı ve kadınların yeterince yönetici pozisyonunda temsil edilememesi bu konunun yıllardır güncel bir konu yapmakta fakat hala beklenen düzeyde gelişme gösterememesi bu konu üzerine derin incelemeler yapmayı gerekli kılmaktadır. Dolayısıyla bu araştırmanın amacı, eğitim sisteminde kadınların yönetici olma sürecinde karşılaştığı engelleri, kullandıkları stratejileri ve önerileri ortaya koymaktır. Bu amaçla araştırmanın doğasına uygun olarak nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Kocaeli ili merkez ilçelerindeki devlet okullarında görev yapan 5 müdür, 10 müdür yardımcısı, 5 öğretmen olmak üzere toplam 20 kadın oluşturmuştur. Alan yazın taraması yapıldıktan sonra araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme soruları kullanılmıştır. Görüşme soruları katılımcılarla yüz yüze görüşme yöntemi ile rahat hissedecekleri yöntem ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen verilerin değerlendirilmesinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Bu çalışma sonucunda kadınların okul yöneticisi olma sürecinde karşılaştığı engeller, geliştirdikleri stratejiler ve çözüm önerileri ortaya konmuştur. Bu çalışmada elde edilen bulgular ışığında şu sonuçlara ulaşılmıştır: İlk olarak kadınların yönetici olmada karşılaştıkları engeller bireysel engeller ve toplumsal engeller olmak üzere iki alt temada ele alınmıştır: Bireysel engeller alt teması altında yer alan; cam tavan sendromu, özgüven eksikliği, başarısızlık- yalnızlık korkusu kodları incelendiğinde, kadın okul yöneticilerinin karşılaştıkları bireysel engellerin kişinin kendinden kaynaklanan engeller ile ilgili bir durum olduğu vurgusunun ön plana çıktığı görülmektedir. Toplumsal engeller alt teması altında ise yer alan; kadınlara yönelik kalıp yargılar, anne-eş rolü, cinsiyete dayalı önyargı, kraliçe arı sendromu, siyasi engeller kodları incelendiğinde, kadın okul yöneticilerinin karşılaştıkları toplumsal engellerin toplumsal baskı, tutum ve atfedilen cinsiyet rollerinin ön plana çıktığı görülmektedir. Kadınların yönetici olmada uyguladıkları stratejiler iki alt temada incelenmiştir; Kişisel faktörler ve toplumsal faktörler. Kişisel faktörler alt teması altında yer alan; profesyonel destek, özgüvenin arttırılması, girişkenlik, iş ve özel hayatı dengeleme, duygusallığı aşma kodları incelendiğinde, kadın okul yöneticilerinin uyguladıkları stratejilerin kişinin kendinden kaynaklanan engelleri aşmaya yönelik stratejiler geliştirdikleri görülmektedir. Kadınların yönetici olmada karşılaşılan sorunlara yönelik çözüm önerileri üç alt temada incelenmiştir; Yasal düzenlemeler, sosyal düzenlemeler, bireysel düzenlemeler. Sosyal düzenlemeler ile ilgili olarak katılımcılar; toplumsal kadın algısının değiştirilmesi, cinsiyet eşitsizliğinin azaltılması ve pozitif ayrımcılık, sosyal aktivitelerin yapılması kodu altında görüş bildirmişlerdir. Yasal düzenlemeler ile ilgili olarak katılımcılar; çalışma saatlerinin düzenlenmesi, ödüllendirme konusunda düzenlemelerin yapılması ve bürokratik engellerin kaldırılması kodu altında görüş bildirmişlerdir. Bireysel düzenlemeler ile ilgili olarak katılımcılar; cesaretlendirme- girişkenlik, eğitim ve liderlik eğitimi kodu altında görüş bildirmişlerdir. Çalışma sonucunda ortaya çıkan bulgulara yönelik uygulayıcılara ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
It is an important phenomenological fact that women still take minor parts in management positions and encounter many obstacles about it in recent years, when we pass through innovation era in the 21st century. Despite all changes and developments in this era, scarcity of women in management positions and their insufficient representation in those positions have kept this matter in discussion for years, however, desired improvements have not been achieved yet on it. That's why this matter has to be examined in depth. Thus, this study aims to set forth obstacles encountered by women in the course of being a manager in education system, strategies that women use on this purpose, and recommendations in this respect. For this purpose, phenomenologic method as a qualitative research method, which is compatible with the nature of the research, is used. The study group of the research consists of 20 women who are 5 school principals, 10 assistant school principals, and 5 teachers, working in central districts of the city of Kocaeli in 2018-2019 education and instruction year. After making a literature review, semi-structured interview questions are used, which has been developed by the research. Interview question are applied with face-face- interview method and in a way that participants can feel themselves comfortable. Content analysis technique is employed to evaluate the data obtained from the research. As a result of this research, obstacles that women encounter in the course of being a school manager, strategies that women develop on this purpose, and proposed solutions are set forth. Under the findings of the research, these outcomes have been obtained. First of all, obstacles that women encounter in the course of being a manager are divided into two subthemes: personal obstacles and social obstacles. When the codes of glass ceiling syndrome, lack of self-confidence, fear of failure-loneliness- which are under personal obstacles subtheme- are examined, it stands out that personal obstacles encountered by female school managers are resulted from the facts that are directly related with themselves. When the codes of women stereotypes, the role of mother-spouse, prejudices against genders, queen bee syndrome, political obstacles – which are under social obstacles subtheme – are examined, it stands out that obstacles encountered by female school managers are resulted from social pressures, attitudes, and expected gender roles. The strategies that women employ in the course of being a manager are examined under two subthemes: personal factors and social factors. When the codes of professional aid, enhancement of self-confidence, entrepreneurship, balancing professional and private life, overcoming sentimentality – which are under personal factors subthemes – are examined, it is seen that female school managers develop strategies to overcome obstacles resulted from themselves. Proposed solutions on problems, which are encountered by women in the course of being a manager, are examined under three subthemes: legislative regulations, social regulations, and personal regulations. In respect of social regulations, participants express opinions on the codes of changing of social woman perception, diminishing of gender inequity, positive discrimination, and performing social activities. In respect of legislative regulations, participant express opinions on the codes of re- arrangement of working hours, making regulations on the matter of rewarding, and lifting of bureaucratic obstacles. In respect of personal regulations, participants express opinions on the codes of encouragement-entrepreneurship, education, and leadership education. Some recommendations are made for practitioners and researchers concerned in relation to the findings of the research.
Benzer Tezler
- Bayan öğretmenlerin yöneticilikleri ve öğretmen görüşleri
Female teachers performance in administration and teachers perceptions
FERDA AYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. R. CENGİZ AKÇAY
- İlköğretim müfettişlerinin niteliklerinin görünümü
The Vision of qualities of primary education supervisors
ERKAN AK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TALİP CAN
- Ataerkil sistem bağlamında toplumsal cinsiyet ve cinsiyet rollerinin benimsenmesi
The internalization of social sex and sex roles in terms of patriarchal system
ÖZLEM ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
SosyolojiGazi ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BELMA TOKUROĞLU
- Segregation at work, segregation at home: Turkish women, gendered jobs and prestige
İşte ayrimcilik, evde ayrimcilik: Türkiye'de kadınlar, cinsiyetli i̇şler ve prestij
ASLI ERMİŞ
Doktora
İngilizce
2015
SosyolojiUniversity of OxfordSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAKEHIKO KARIYA
PROF. DR. VIKKI BOLIVER