Ulusal ve Uluslararası Hukuk kapsamında askerlik hizmetlerine karşı vicdani ret ve kuramsal temeller
Conscientious objection to military services in national and International Law and its theoritical foundations
- Tez No: 571050
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN EKİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Kamu Yönetimi, Law, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Avrupa Birliği Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 253
Özet
İnsanların benliklerinde iyi ile kötüyü ayırt edebilmelerini sağlayan bir yeti bulunduğu temeline dayanan vicdan kavramı, hukuken korunmaya değer bir kavram olarak kabul edilmiştir. Soyut ve muğlak olan vicdanın hukuksal düzleme aktarılmasıyla ortaya çıkan vicdan özgürlüğü ile kişilerin serbestçe vicdani kanaat oluşturabilme haklarının yanı sıra bu vicdani kanaatlerinin gereklerini yerine getirebilme hakları da korunmaktadır. En yalın haliyle yasal bir yükümlülüğün vicdani sebeplerle reddedilmesi anlamına gelen vicdani ret kavramı bu kapsamda vicdan özgürlüğü ile doğrudan ilişkilidir. Vicdani ret, bünyesine her geçen gün yeni anlamlar ve eylem alanları katan bir kavram olup günümüzde sağlık, eğitim, yargı, askerlik gibi pek çok alanda gündeme gelmektedir. Bununla birlikte vicdani reddin en bilinen biçimini tarihsel süreçte bu kavramla özdeşleşmiş olan askerlik hizmetlerinin vicdani reddi oluşturmaktadır. Askerlik hizmetlerinin vicdani reddi, Medeni ve Siyasal Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi gibi temel insan hakları sözleşmelerinde açıkça bir hak olarak düzenlenmemiştir. Fakat gerek Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi tarafından gerekse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından söz konusu sözleşmelerin düşünce, vicdan ve din özgürlüğünü düzenleyen maddeleri kapsamında bir hak olarak kabul edilmektedir. Vicdani ret hakkı, zorunlu askerlik sistemini benimsemiş devletlere vicdani retçileri askerlik hizmetinden muaf tutma veya onlara bu hizmetin yerine geçecek alternatif bir sivil hizmet seçeneği sunma sorumluluğu yüklemektedir. Söz konusu sorumluluk bunlarla sınırlı olmayıp bu devletler vicdani ret hakkının etkin ve ulaşılabilir olmasını sağlamalı, alternatif sivil hizmetin vicdani ret sebepleri ile uyumlu, cezalandırıcı olmayan ve ayrımcılık doğurmayan nitelikte bir hizmet olmasını garanti altına almalıdır. Zorunlu askerlik sisteminin benimsendiği Türkiye'de vicdani ret konusunda hiçbir hukuki düzenleme bulunmamaktadır. Gerek Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası insan hakları sözleşmelerinin doğrudan iç hukukta uygulanması gerektiğini düzenleyen Anayasanın 90. maddesi gerekse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından Türkiye aleyhine verilmiş ve bağlayıcı olan ihlal kararları Türkiye'yi vicdani ret konusunda sorumlu kılmaktadır. Buna göre Türkiye uluslararası insan hakları hukukundan doğan sorumlulukları gereğince askerlik hizmetlerinin vicdani reddini bir hak olarak tanımak zorundadır.
Özet (Çeviri)
Conscientious objection is a concept of which scope involves new meanings and areas of action each day, and today the concept comes to agenda in various fields of such as health, education, judiciary and military service. However, the most well-known form of conscientious objection is the conscientious objection of military service, which has historically been identified with this concept. Conscientious objection to military service is not explicitly regulated in fundamental human rights conventions such as the International Covenant on Civil and Political Rights and the European Convention on Human Rights. However, it is considered within the scope of provisions that regulate freedom of thought, conscience and religion by both United Nations Human Rights Committee and the European Court of Human Rights. The right to conscientious objection imposes an obligation for states that have adopted the compulsory military service relevant to exempting conscientious objectors from military service or providing them an alternative civil service option. This obligation is not limited to these options, states also shall ensure that the right to conscientious objection is effective and accessible besides guarantee that the alternative civilian service is compatible with the reasons for conscientious objection, is non-punitive and non-discriminatory. In Turkey, where the compulsory military service system has been adopted, there is no legislation relevant to conscientious objection. Both article 90 of Constitution which regulates the necessity of the directly applicable of international human rights conventions that Turkey is a party on domestic law and European Court of Human Rights' binding decisions against Turkey's violation make Turkey responsible for conscientious objection. Accordingly, Turkey shall recognize conscientious refusal of military service as a right in compliance with its responsibilities under international human rights law.
Benzer Tezler
- Ulusal ve Uluslararası Hukuk bağlamında vicdanî ret
Conscientious objection in national and International Law
BERRAK YILMAZ
- Ulusal ve uluslararası hukuk kapsamında eşitlik ilkesi
Principle of equality under national and international law
ZEYNEP İPEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukBahçeşehir ÜniversitesiKamu Hukuku Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜNER HANDE ULUTÜRK
- Ulusal ve Uluslararası Hukukta terör suçlularının iadesi
Extradition of terrorists in National and International Law
İSMAİL ÖZKARCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HukukAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN POYRAZ
- Uluslararası ekonomik yaptırımlar ve sınır ötesi uygulamaları
International economic sanctions and their extraterritorial applications
MELİKE TÜKEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GALİP ENGİN ŞİMŞEK