Geri Dön

Yönetici ve öğretmen görüşlerine göre okulların demokratiklik düzeyi

Level of democratization of schools according to school administrators' and teachers' views

PDF İndir

  1. Tez No: 575505
  2. Yazar: ÇİĞDEM ÇETİN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AYHAN URAL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 125

Özet

Bu araştırmanın amacı, okullardaki yönetimin demokratiklik düzeyine ilişkin kavramsal bir çerçeve sunmak ve okullardaki yönetimin demokratiklik düzeyini katılım, özgürlük ve özerklik bakımından öğretmen ve okul yöneticilerinin görüşlerini belirlemektir. Genel tarama modelindeki araştırmanın örneklemini Ankara İli Keçiören ilçesindeki Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı devlet ortaokullarında 2015-2016 eğitim öğretim yılında görev yapan gönüllü 125 yönetici ve 675 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada, veri toplama aracı olarak Zencirci (2003) tarafından yapılan“İlköğretim okullarında yönetimin demokratiklik düzeyinin katılım, özgürlük ve özerklik boyutları açısından değerlendirilmesi”isimli doktora tezinde geliştirdiği“Yönetimin Demokratiklik Düzeyini Saptama Ölçeği”kullanılmıştır. Araştırmada iki bölümden oluşan ölçek kullanılmıştır. Anketin birinci bölümünde yönetici ve öğretmenlere demografik ve bazı kişisel özelliklerini belirlemeye yönelik 12'şer soru yönetilmiştir. İkinci bölümde ise yönetimin katılım, özgürlük ve özerklik boyutları açısından demokratiklik düzeyini belirlemeye yönelik“Yönetimin Demokratiklik Düzeyini Saptama Ölçeği”kullanılmıştır. Ölçekteki maddelerin 24'ü katılım, 11'i özgürlük ve 13'ü özerklik alt boyutuna ait olmak üzere, söz konusu ölçek toplam 48 maddeden oluşmaktadır. Maddeler 5'li Likert derecelemesine tabi tutulmuş olup;“(1) Hiçbir Zaman”,“(2) Nadiren”,“(3) Bazen”,“(4) Çoğu Zaman”ve“(5) Her Zaman”şeklinde puanlandırılmıştır. Araştırma sonucunda,“Yönetimin Demokratiklik Düzeyini Saptama Ölçeği”nin“katılım”boyutunu oluşturan 24 maddenin tamamında yönetici ve öğretmen görüşleri arasında anlamlı farklılıklar saptanmış olup, maddelerin tamamında, öğretmenler yöneticilere göre daha olumsuz görüş bildirmişlerdir. Ölçeğin“özgürlük”boyutunu oluşturan 11 maddenin 4'ü dışında diğer 7 maddede yönetici ve öğretmen görüşleri arasında anlamlı farklılıklar olduğu, bu maddelerde öğretmen görüşlerinin yönetici görüşlerine göre daha olumsuz olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin okul yönetimlerinin demokratikliği bakımından katılım alt boyutunda diğer maddelere göre daha eleştirel yaklaşım sergiledikleri maddeler incelendiğinde yönetimin; bilgi paylaşımına, öğretmenlerin görüşlerini alıp almamasına, açık anlaşılır ve herkes tarafından eşit uygulanan ölçütler olup olmamasına yönelik maddeler olduğu belirlenmiştir. Ayrıca,“Öğretmen, okutacağı ders kitaplarını, isteği doğrultusunda önerilenler arasından kendisi seçer”maddesine hem yöneticiler ve hem de öğretmenlerin olumsuz görüş belirttiği sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte;“özgürlük”boyutunda kadın yöneticilerin erkek yöneticilere göre daha olumlu görüş belirttikleri, 21-30 yaş aralığındaki öğretmenlerin tüm alt boyutlar ve genel ölçeğe ilişkin görüşlerinin daha olumlu olduğu, 51 yaş ve üzerindeki yöneticilerin katılım, özgürlük ve genel demokratikleşme ölçeğine ilişkin görüşlerinin daha olumlu olduğu, lisansüstü eğitime sahip öğretmen ve yöneticilerin özgürlük alt boyutunda daha olumlu görüş belirttikleri, mesleki kıdemi 21 yıl ve üzerinde olan öğretmenlerin tüm alt boyutlar ve genel ölçeğe ilişkin görüşlerinin daha olumsuz olduğu, bunun tersi olarak yöneticilik kıdemi 21 yıl ve üzerinde olan yönetici görüşlerinin daha olumlu olduğu, bir sendikaya üye olan öğretmenlerin tüm alt boyutlar ve genel ölçeğe ilişkin görüşlerinin daha eleştirel olduğu, bir sendikaya üye olan yöneticilerin de sadece“özgürlük”boyutunda daha olumsuz görüş belirttikleri, Sivil toplum kuruluşu üyeliği olan öğretmenlerin ve sivil toplum kuruluşlarına üyeliği olmayan yöneticilerin daha olumsuz yaklaşım içerisinde oldukları tespit edilmiş olup bu bulgular araştırmanın önemli sonuçlarını oluşturmuştur. Bu sonuçlar karşısında uygulayıcılara; okul ortamının daha demokratik olması için her kademede bireyin düşüncelerinin dikkate alınmasına, alınan kararlara katılımın artırılması yönünde teşvik edici olunmasına ve bilgi paylaşımının önemine dikkat çekilip bu konuda daha duyarlı olunmasına yönelik öneriler sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The purpose of this study was to determine teachers' and school administrators' views on the level of democratization of schools in terms of participation, freedom and autonomy, and to provide a conceptual framework for the level of democratization of schools in terms of their administration. The sample of this survey research was consisted of 125 administrators and 675 teachers who participated voluntarily. The participants work in the public secondary schools of the Ministry of National Education in Keçiören district of Ankara in the 2015-2016 academic year. In the study, the scale named“Assessment of Democratization Level of Management”and developed by Zencirci (2003) as a part of the PhD thesis titled as“The evaluation of the level of democratization in the secondary schools in terms of the dimensions of participation, freedom, and autonomy”was used. The scale consists of two parts. In the first part, 12 questions were asked with the purpose of determining the demographics and some personal characteristics of managers and teachers. In the second part,“Assessment of Democratization Level of Management”scale was used to determine the level of democratization in terms of dimensions of participation, freedom, and autonomy. The scale consists of 48 items, 24 of which belong to the participation sub-dimension, 11 of them belong to freedom, and 13 of them belong to autonomy. The items were subjected to 5-point Likert grading:“(1) Never”,“(2) Rarely”,“(3) Sometimes”,“(4) Usually”, and“(5) Always”. As a result of the study, significant differences were found between the views of the administrators and teachers in all of the 24 items constituting the dimension of“participation”of“The Scale of Assessment of Democratization Level of Management”and teachers showed a more critical approach in all of the items. It was found that there were significant differences between the opinions of managers and teachers in 7 items of the 11 items constituting the“freedom”dimension of the scale, and that the opinions of the teachers were more negative than those of the administrators. In terms of the democratization of the school administration, teachers showed a more critical approach to the“participation”dimension compared to other items of the scale. When the items were analyzed, it was seen that they were related to administrators' information sharing, asking for teachers' opinions, and having clear and applicable criteria. In addition, it was concluded that both administrators and teachers reported negative view regarding the item“the teacher chooses the textbooks that he/she uses in class among the proposed ones”. On the other hand, it was found that female administrators reported more positive views than male administrators in“freedom”dimension. While the teachers in the 21-30 age group had more positive opinions about the general scale and all the sub-dimensions, it was concluded that the 51 years old and older administrators had more positive opinions regarding the scale of participation, freedom, and general democratization. Another finding was that teachers and administrators with postgraduate education degree had more positive opinions in the freedom sub-dimension while teachers with 21 years or more experience had more negative views about all sub-dimensions and general scale. On the contrary, the opinions of the managers with a seniority of 21 years and above were more positive. It was determined that teachers who were members of a non-profit organization had more critical opinions on all sub-dimensions and general scale, and that managers who were members of a non-profit organization had more negative opinions only in the“freedom”dimension. However, it was concluded that teachers with a membership in a non-profit organization and administrators without any membership in a non-profit organization had more negative views underlying the significance of the findings of the study. As a result of these findings, in order to create a more democratic school environment, suggestions were provided for the stakeholders in terms of taking the ideas of every individual at any level into account, encouraging the participation in decision making processes, and drawing attention to sharing information and being sensitive about it.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    582328

    Yöneticilerin demokratik tutumlarının öğretmenlerin örgütsel sosyalleşmesi ile olan ilişkisi

    The relationship of administrator's democratic attitudes with teacher's organizational socialization

    KORAY ÖZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YÜKSEL GÜNDÜZ

  2. Tez No

    432500

    Öğretmen görüşüyle okul yönetimlerinin demokratiklik düzeyi

    The level of democracy of school management from a teacher's standpoint

    MAHMUT ALAKAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HASAN BASRİ GÜNDÜZ

  3. Tez No

    127632

    İlköğretim müfettişlerinin öğretmen denetimlerinde denetim ilkelerini uygulamaya ilişkin müfettiş ve öğretmen görüşleri (Gaziantep ili örneği)

    The Supervisor and teachers point of views related to the adequacy of the elementary education supervisors regarding the application of the supervision principles during teacher supervision

    ERHAN SOYLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ŞENER BÜYÜKÖZTÜRK

  4. Tez No

    206736

    İlköğretim okullarında çalışan öğretmenlerin sınıf-içi davranışlarının demokratiklik düzeyleri

    The democratic levels of in-class behaviours of teachers who study in primary schools

    EBRU ÇAKMUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Eğitim ve ÖğretimYeditepe Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. SEMRA ÜNAL

  5. Tez No

    356627

    Türkiye'deki Uluslararası Bakalorya PYP programı uygulayan okulların etkili okul özellikleri ve okul kültürü açısından incelenmesi

    Researching the effective school qualities and school culture on the schools that apply International Baccalaureate PYP (Primary Years Programme) in Turkey

    ALİ AKDOĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İRFAN ERDOĞAN

Geri Dön