Altay-Sayan kaya resimlerine göre Tuva geleneksel kültürünün kaynakları
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 575914
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MUZAFFER ÜREKLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Tuvalıların özgün ve geleneksel kültürü, belli bir birikimden sonra şekillenmiştir. Kaya resimlerine göre Tuvalıların geleneksel kültürünün kaynaklarının araştırılması, bu kültürün Altay-Sayan bölgesinde yaşayan halkların eski ve ortaçağ kültürleri ile olan bağlarını tespit etme imkanını sağlamıştır. Çünkü kaya resimleri kavimlerin düşünce yapısı, hayat tarzı ve göç yönleri hakkında çok yönlü fikir edinmede önemli tarihi bir kaynaktır. Bu resimler esas alınarak Tuva kabilelerinin eski ve ortaçağ kültürünü araştırmada; bunları arkeolojik açıdan değerlendirmeyip halkın geleneksel dünya görüşleri ve etno-kültür ilişkisi üzerinde durulmuştur. Bu çalışmamızın özelliği konuyu kültür incelemesinden ziyade, tarihi etnofrafik açıdan araştırmaktı. Bu yaklaşımın neticesinde halkın tarihi gelişmesi ve hayat tarzı arasında çok sıkı ilişkinin bulunduğu ortaya konulmuştur. Birinci bölümde Tuva'nın kısaca tarihi ve kaya tasvirlerinin kronolojisi dönem dönem ele alınmıştır. Bu bölümde Tuva'nın tarihi açıdan gelişme etaplarını hakkında bilgi verilmektedir. Ayrıca kaya resimleri özelliklerine göre kronolojik olarak gruplandırılmıştır. İkinci bölümde kaya resimleri etnografik açıdan ele alınmıştır. Tuvalıların geleneksel kültür tarihinin kaya resimlerine dayanarak incelenmesi, onun köklü milli değerlerini ve Avrasyadaki eski kültürlerle olan etkileşimini ortaya çıkarmaya çalışılmıştır. Bu durumda, Tuva kültürünün Moğol kültürü etkisi altında gelişme nazariyesinin yanlış olduğu kanıtlamaktadır. Ayrıca Tuvalılarla komşu Sibirya halklarının etnokültürel ilişkileri de ele alınmıştır. Üçüncü bölümde kayalar üzerindeki bazı hayvan figürlerinin incelemesine yer verilimiştir. Kaya üzerindeki farklı hayvan figürlerinin analizi hayvanların yaşadıkları bölgeleri tespit etmemizi kolaylaştırmıştır. Bazı hayvan tasvirleri eski kabileler hakkındaki tarihi bilgileri de doğrulamaktadır. Sonuç kısmında ise konu üzerindeki genel sonuçlar ele alınmış olup, günümüzdeki Tuvalıların dünya görüşü ve geleneksel törenleri atalarının düşünce yapılarını korduğunu ortaya çıkarmıştır. Tuva topraklarında yaşayan kabileler avcılık ve hayvancılıkla uğraşmışlardır. Altay-Sayan bölgesinde yaşayan halkların, özellikle Tuvalı ve Altaylılar arasında eskiden beri çok sıkı ilişkilerin bulunduğuna dair izlere raslanmaktadır. Bu sonuca iki bölgedeki kaya üzerindeki resimlerin birbirine benzemesinden dolayı varılmıştır. Kaya resimlerinden anlaşıldığına göre Tuva bölgesinin günümüzdeki hayvanları ve iklimi eskiye nazaran fazla farklılık göstermediği de anlaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
The original traditional culture of Tuvinians has developed as a result of long development. Comparative-historical research of traditional culture of Tuvinians on materials of rock drawings allows to reveal its genetic communications with ancient and medieval cultures of peoples of Altai-Sayan. As rock drawings are the major historical source which give many-sided representation about features of life and consciousness of ancient people. Characterizing ancient and medieval culture on rock drawings of tribes of Tuva, the author has concentrated the main attention on traditional cultures, communication of rock drawings with ethnographic culture, with the exception of detailed consideration of rock drawings as the archeologic monuments. Feature of the given work is not cultural studies science, but the historical and ethnographic approach closely connected with the historical development and life of people. In the first chapter the brief history of Tuva and a periodization of rock drawings mentioned. This chapter shows the basic historical stages of development of Tuva. Features of every chronological group of rock drawings are allocated. In the second chapter rock drawings are considered as an ethnographic source. Comparative-historical study of traditional culture of Tuvinians on rock drawings, has allowed to find out its deep local roots, and influence on ancient cultures of Eurasia. It is an evidence of an inaccuracy of opinions about development of culture of Tuvinians under influence of the Mongolian culture. Also the ethnocultural communications of Tuvinians with neighbour countries of Siberia was analyzed. The third chapter is devoted to the study some figures of animals on rocks. The analysis of rock drawings help us to judge about a zone of dwelling animals. Some figures of animals drawn on rocks supplement historical information of ancient tribes. In conclusion of this theme are given: ideological thoughts and ceremonies of Tuvinians includ the remainders of ancient world views of their ancestors; tribes living on territory of Tuva were engaged in hunting and cattle-breeding; ancient close relations of Altai- Sayan peopre, in particular, Tuvinians and Altaians lead to the similarity of rock drawings; the fauna of Tuva of the ancient times were not differ from the modern time. The structure, the climate also have not been essentially changed.
Benzer Tezler
- Orta ve İç Asya'da VI-IX. yüzyıllar arasında maden sanatı: Göktürk devri
Metal art in central and inner asia between VI-IX.th centuries: Gokturk period
JALE ÖZLEM OKTAY
Doktora
Türkçe
2013
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR ÇORUHLU
- Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)
Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period
AHMET MEHMET KİPMEN
- Çocuğun eğitiminde resimli Abece'nin önemi 'Bir Abece tasarımı'
Başlık çevirisi yok
ZÜLFİKAR SAYIN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
1995
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiGrafik Ana Sanat Dalı
DOÇ. İSMAİL KAYA
PROF. HÜSEYİN BİLGİN
- Tarih-i Burhaneddin-i Belhi (Lady Sheil'in anıları)
History of Burhaneddin-i Belhi (Memories of Lady Sheil)
NİHAL ÇANKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiFars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KANAR
- Kırgızistan'daki Köktürklere ait arkeolojik eserler
Comparative analysis of the archelogisal monuments of the Tien Shan and Sayan-Altai Kokturks / Сравнительный анализ археологиезких памятников Кёктюрков СаяноАлтая и Тенир-Тоо
OZAN TURHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KUBATBEK TABALDIEV