Multipl skleroz hastalarında melatonin düzeyi ve oksidatif stres ile yorgunluk ve uyku bozuklukları arasındaki ilişki
The relationship between melatonin level and oxidative stress, sleep disorders and fatigue in patients with multiple sclerosis
- Tez No: 575957
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NURAY BİLGE
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Nöroloji, Neurology
- Anahtar Kelimeler: Multipl skleroz, uyku bozuklukları, melatonin, oksidatif stres, SOD, GPx, MDA, Multiple sclerosis, sleeping disorder, melatonin, oxidative stress, SOD, GPx, MDA
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Nöroloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Multipl skleroz (MS) merkezi sinir sisteminin demiyelinizan ve dejeneratif değişikliklerle karakterize kronik inflamatuar otoimmün bir hastalığıdır. Oksidatif stresin MS'in patojenik özelliklerinde önemli rol oynadığı gösterilmiştir. Melatonin antioksidan özelliği olan önemli bir uyku modülatörüdür. MS hastalarında kronik yorgunluk sendromu ve uyku bozuklukları sıklıkla gözlenir. Çalışmamızda MS hastalarında melatonin düzeyi ve oksidatif stresin, uyku bozuklukları ve yorgunluk arasındaki ilişkisini araştırmayı amaçladık. Çalışmamız 50 MS hastası ve 30 sağlıklı kontrol grubu olmak üzere 80 kişide yapıldı. Her iki grupta serum melatonin ve oksidatif stres parametrelerinden Glutatyon peroksidaz (GPx), Superoksit dismutaz (SOD) ve Malondialdehit (MDA) düzeyleri ölçüldü. Yüzyüze görüşmede her iki grupta demografik özellikler ve MS hastalarının klinik özellikleri belirlendi. MS hastalık şiddeti için Genişletilmiş Özürlülük Durumu Ölçeği (EDSS) ve her iki gruba Bitkinlik Şiddeti Ölçeği, Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi, Epworth Uykululuk ölçeği, Uykusuzluk Şiddeti İndeksi, huzursuz bacak sendromu için IRLSGG (The İnternational Restless Legs syndrome Study Group) tarafından belirlenen Temel Tanı Kriterleri, Destekleyici Kriterler ve İlişkili Özelliklere Göre Hazırlanan Anket Formu, IRLSSG tarafından belirlenen Şiddet Skalası ve Beck Depresyon Ölçeği değerlendirildi. Çalışmamızda MS hastalarının % 76'sı kadın , %24'ü erkekti ve %88'i RRMS, %10'u SPMS ve %2'si PPMS tip idi. MS hastalık süresi ortalama 4,5 yıl, EDSS skorları ortalama 2 olarak saptandı. MS hastalarında sağlıklı kontrollere göre melatonin seviyesi düşük , SOD seviyesi anlamlı yüksek saptanırken, GPx ve MDA seviyelerinde anlamlı farklılık saptanmadı. MS hastalarında melatonin seviyesi ile bitkinlik şiddeti arasında ilişki saptanmazken, yaş ve EDSS seviyeleri ile arasında negatif korelasyon vardı. MS hastalarında sağlıklı kontrol grubuna kıyasla PUKİ skoru ve uyku bozukluğu olanların oranı, bitkinlik ve bitkinlik şiddeti skoru, Beck depresyon skoru anlamlı yüksekti. Bitkinliği olan MS hastalarında olmayanlara göre EDSS, PUKİ, Epworth uykululuk, uykusuzluk skorları daha yüksekti. MS hastalarında uyku bozukluğu olanlarda olmayanlara kıyasla melatonin seviyesi ve MDA seviyesi düşük, bitkinlik varlığı ve şiddeti , Beck depresyon skoru anlamlı olarak yüksek saptandı. MDA seviyesi ile PUKİ, uyku latansı, uykusuzluk şiddeti indeksi ve bitkinlik skalası seviyeleri arasında negatif korelasyon saptandı. GPx seviyesi ile yaş, MS süresi ve EDSS seviyeleri arasında pozitif korelasyon saptandı. Sonuç olarak; MS hastalarında uyku bozukluğu ve bitkinlik sık görülmekte olup klinik değerlendirmelerde ön planda tutulmalıdır. Uyku bozukluğu tespit edilen MS hastalarında melatonin takviyesi ile uyku kalitesi artırılarak bitkinlik varlığı ve şiddeti azaltılabilir. Bu ilişkinin daha net ortaya koyulabilmesi için daha büyük örneklemli prospektif çalışmalara ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
Multiple sclerosis (MS) is a chronic inflammatory autoimmune disease characterized by demyelinating and degenerative changes of the central nervous system. Oxidative stress has been shown to play an important role in the pathogenic features of MS. Melatonin is a significant sleep modulator with antioxidant properties. Chronic fatigue syndrome and sleep disorders are frequent in MS patients. In this study, we investigated the relationship between melatonin levels and oxidative stress, sleep disorders, and fatigue in MS patients. This study was conducted with 50 MS patients and 30 healthy control subjects, for a total of 80 individuals. Glutathione peroxidase (GPx), superoxide dismutase (SOD), and malondialdehyde (MDA) levels were measured in serum melatonin and oxidative stress parameters of both patients. Demographic characteristics of both groups along with clinical features of the MS group was determined in patient interview. Severity of MS disease was evaluated with Expanded Disability Status Scale (EDSS), while Fatigue Severity Scale, Pittsburgh Sleep Quality Index, Epworth Sleepiness Scale, and Insomnia Severity Index was assessed in both groups; restless legs syndrome was evaluated with Essential Diagnostic Criteria, Supportive criteria, and Questionnaire According to Associated Features established by the International Restless Legs Syndrome Study Group (IRLSSG), Severity Scale developed by the IRLSSG, and Beck Depression Inventory (BDI). In our study, 76% of the MS patients were female and 24% were male, 88% RRMS, 10% SPMS, and 2% PPMS. Mean duration of disease was 4.5 years, mean EDSS scores were 2. Melatonin levels were significantly lower and SOD levels significantly higher in MS patients compared to healthy controls, while there was no significant difference regarding GPx and MDA levels. Although there was no significant relationship between melatonin levels and fatigue severity, there was a negative correlation between age and EDSS scores in MS patients. Compared to the control group, PUQI scores, insomnia incidence, fatigue and fatigue severity, and Beck Depression Inventory scores were significantly higher in MS patients. MS patients with fatigue had significantly higher EDSS, PUQI, Epworth sleepiness, and insomnia scores compared to those who didn't. Melatonin and MDA levels were significantly lower, and fatigue incidence, fatigue severity, and BDI scores were significantly higher in MS patients with insomnia compared to those without insomnia. There was a negative correlation between MDA levels and PUQI, sleep latency, Insomnia Severity Index scores, and Fatigue Severity scores. There was a positive correlation between GPx levels and age, duration of disease, and EDSS scores. As a result, sleeping disorder and exhaustion are common in MS patients and should be prioritized in clinical evaluations. In MS patients with sleeping disorder, melatonin supplementation can improve sleep quality and reduce the presence and severity of exhaustion. A larger sample prospective study is needed to clarify this relationship.
Benzer Tezler
- Multiple skleroz hastalarında melatonin düzeyi ve oksidatif stresin değerlendirilmesi
Evaluation of melatonin levels and oxidatif stress in multiple screlosis
SABRİYE ÖZÇEKİÇ DEMİRHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
NörolojiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ TUNCEL
- Multipl skleroz hastalarında nörokognitif rehabilitasyonun nörotransmitter ve bellek proteinlerinin düzeylerine etkileri
Effects of neurocognitive rehabilitation on the levels of neurotransmitter and memory proteins in multiple sclerosis patients
ÖZLEM KÜRKLÜ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
NörolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECAİ TÜRKOĞLU
- Multipl skleroz hastalarında başağrısı şikayeti ve homosistein düzeyleri arasındaki ilişki
Relationship between headache occurence and homocysteine levels in multiple sclerosis
TUBA ANIK
- Multipl Skleroz hastalarında BDNF geni mRNA ekspresyonu ile hsa-miR-10a-5p ve hsa-miR-429-3p ekspresyonları arasındaki ilişkinin araştırılması
Investigation of the relationship between BDNF gene mRNA expression and hsa-miR-10a-5p and hsa-miR-429-3p expression in Multiple Sclerosis patients
ECEM AYŞEGÜL SARIALİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Genetikİstinye ÜniversitesiTıbbi Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURADİYE ACAR
- Multipl skleroz hastalarında transorbital sonografi ile ölçülen optik sinir çapının ve optik sinir kılıf çapının klinik, radyolojik ve elektrofizyolojik parametreler ile ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between optic nerve diameter and optic nerve sheath diameter measured by transorbital sonography with clinical, radiological, and electrophysiological parameters in multiple sclerosis patients
GÜNGÖR ÇAKMAKCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
NörolojiKütahya Sağlık Bilimleri ÜniversitesiNörobilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÇETİNER