Geri Dön

Kırgızlar için açılan Rus yerli (Tuzem) okulları

Russian-Tuzem schools for Kyrgyz people

  1. Tez No: 576500
  2. Yazar: BETÜL ÇEKEROĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. REMZİ ATAOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Türkistan, Çarlık Rusya'sının Türkistan'daki Eğitim Politikası, Yerli Okulları, Rus Okulları, Kadim Okulları, Cedit Okulları, Turkestan, Educational politic of Russian Tsarism in Turkestan, local schools, Russian schools, Kadim Schools, Cedit schools
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 155

Özet

Türkistan Bölgesinde Çarlık Rusya'sı tarafından açılmış olan Rus Okulları, kontenjan ayrıldığı halde yeterli derecede yerli öğrenci çekememiştir. Bunun sebeplerini; bu okulların yerli halkın milli ve dini değerlerine uygun olmamasına bağlayabiliriz. Rus idaresi bu durumu ortadan kaldırmak amacıyla, Rus Yerli Okullarını açmışlardır. Genel anlamda Rus Yerli Okullarını ikiye ayırmak mümkündür. Birinci kısıma, Türkistan'ın önemli şehir ve büyük köylerinde yaşayan yerli halk için açılan Rus Yerli Okulları girmektedir. Ruslarla iç içe bulunmaları sebebiyle çok öğrenci çekmişlerdir. Nihayete erişleri de Sovyetler Birliği'nin kuruluş evresi olmuştur. Bu okullar genel olarak baktığımızda tamamen kapatılmamış adları değiştirilerek yerlerini Sovyet Okulları almıştır. İkinci kısıma giren Rus Yerli Okulları ise konar göçer yerli halk için küçük birimlerde açılmış olanlardır. Fakat Rus yerleşim birimlerinden uzakta olmaları sebebiyle; bir çok öğrenci kayıt olduğu halde, çok az öğrenci Rusça'ya tam hakimiyet kurarak mezun olmuştur. Çoğu öğrenci okulunu bırakmak zorunda kalmıştır. Rus yerleşim merkezlerinden uzakta küçük birimlerde açılmış olan bu Rus Yerli Okullarının daha Sovyetler Birliği dönemine gelinmeden kendi kendilerine kapanmış olduklarını görüyoruz. Rus Yerli Okullarını açan Çarlık idarecileri olduğu halde; ekonomik güç yerli halk tarafından karşılanmıştır. Okulların kapanması veya kapanmaması Rusları bu bağlamda fazla ilgilendirmemiştir. Ayrıca Ruslaştırma çabası için hazırlanmış bu okulların, eksiklerini gidermek için düzenlenen hiçbir toplantıdan yapıcı sonuç çıkmamıştır. Araştırılmamış bir konu olması sebebiyle ele aldığımız ve Kırgızistan Devlet Arşivi Belgeleriyle zenginleştirdiğimiz bu çalışmamızın bir çok anlamda döneme ışık tutacağı kanaatindeyiz.

Özet (Çeviri)

Russian schools which opened in Turkistan region by Russian Tsarism in spite of quota had separated they could not attracted enough local pupils. The main reasons we can say that such schools were not suitable to cultural and national values of local people. Russian administration opened Russian-Tuzem schools to solve this situation. There are two kind of Russian-Tuzem schools. The first one is Russian-Tuzem schools which opened for local people who live in main cities and in small towns of Turkestan. Because of local people live among Russians such kind of schools could pull a lot of pupils. Russian-Tuzem schools closed when USSR is established. Generally they did not closed completely, theirs name only changed as Soviet schools. The second kind of Russian-Tuzem schools opened in little units for nomad people. Owing to they were far away from Russian units although lots of pupil registered only few of them could learn Russian. And a lot of pupils had to leave schools. That is why such kind of Russian-Tuzem schools which established far away from center, closed automatically before USSR period. In spite of Russian-Tuzem schools founded by Russian administrators local people covered themselves economically. In this respect, closing or not closing such kind of schools did not interested Tsar Russians. This schools aimed at Russification but especially there were not any results after meetings which held to solve lacks of such schools. We think that this work which consists materials of Kyrgyz State Archive will be clarify different problems.

Benzer Tezler

  1. Kırgızistan'da şecere ve Kırgız tarihini yazan ilk yazarlar ve onların eserleri (1849-1949)

    Başlık çevirisi yok

    CILDIZ ASANBAEVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    TarihKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. REMZİ ATAOĞLU

  2. 1920-30 жж. кыргызстанда совет режиминин кулактарды тап катары жоюу саясаты

    1930-30 yılları arasında Kırgızistan'daki Sovyet yönetiminin kulakları (varlıklı kesimi) sınıf olarak ortadan kaldırma siyaseti

    ZUHRA ALTIMIŞOVA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    TarihKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ANVARBEK MOKEEV

  3. Kırgızistan'daki Tatar diyasporasının toplumsal entegrasyonu

    Social integration of the Tatar diaspora in Kyrgyzstan

    GÖKHAN BİNGÖL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    SosyolojiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ORÇAN

    PROF. DR. ERTAN ÖZENSEL

  4. Kırgız seçkinlerinin siyasi ve tarihi rolü (XIX yy. ortası- XX yy. başı

    Кыргыз элитасынын саясий жана тарыхый ролу (XIX к. ортосу-XX к. башы)

    CAKŞILIK KADIR UULU

    Yüksek Lisans

    Kırgızca

    Kırgızca

    2021

    Siyasal BilimlerKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    PROF. DR. MURATBEK KOCOBEKOV

  5. Кымыздан бөлүнүп алынган сүт кычкыл бактерияларынын мпчр методу менен идентификациялоо

    Kımızdan izole edilen laktik asit bakterilerin mpcr metodu ile identifikasyonu

    RUSLAN ADİL AKAİ TEGİN

    Doktora

    Kırgızca

    Kırgızca

    2017

    Gıda MühendisliğiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ANARSEİT DEYDİYEV