Ergenlerde siber zorbalıkla ilişkili kişisel ve çevresel faktörlerin incelenmesi
Investigation of personal and environmental factors related to cyber-bullying in adolescents
- Tez No: 580032
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ADEM PEKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilişsel Kuram, siber zorbalık, internet öz yeterliği, sosyal etki, sanal ortamda yalnızlık, Social cognitive theory, cyber bullying, internet self-efficacy, social impact in virtual environment, loneliness in virtual environment
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Amaç: Bu araştırmada, Sosyal Bilişsel Kuram temel alınarak, siber zorbalık davranışına sebep olan kişisel ve çevresel faktörleri bir model çerçevesinde incelenmiştir. Yöntem: İlişkisel tarama modelinin kullanıldığı bu araştımanın çalışma grubunu, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Erzurum ili merkez ilçelerinde tüm sınıf derecelerinde öğrenim gören, 753 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri 'Kişisel Bilgi Formu', 'Siber Zorbalık Ölçeği', 'İnternet Öz-Yeterliği Ölçeği', 'Sanal Ortam Yalnızlık Ölçeği' ve 'Sanal Ortamda Sosyal Etki Anketi' ile toplanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler için, SPSS programı aracılığı ile; betimsel analizler, bağımsız örneklemler için t-testi, tek yönlü varyans analizi, Kruskal Wallis H testi, bireysel ve çevresel faktörlerin etkisini incelemek amacıyla yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Bulgular: Bu araştırmada erkek öğrencilerin, kız öğrencilerden daha fazla siber zorbalık yaptığı belirlenmiştir. Öte yandan internet kullanımları ebeveynleri tarafından denetlenmeyen ergenlerin, denetlenenlere göre daha fazla siber zorbalık yaptığı tespit edilmiştir. İnternete girme durumu açısından ise gece saatinde giren ergenlerin sabah, öğle ve akşam saatlerinde giren ergenlerden daha fazla siber zorbalık yaptığı saptanmıştır. Araştırmanın bir diğer bulgusunde sanal ortamda sosyal etki, sanal ortamda yalnızlık ve interneti kullanma öz-yeterliliğin siber zorbalığın % 29'unu pozitif yönde açıkladığı belirlenmiştir. Sonuç: Araştırmada; siber zorbalığın, cinsiyet, ebeveynlerin internet kullanımını denetlemeleri ve internetin en çok kullanıldığı zaman dilimi değişkenleri yönünden anlamlı farklılaşmalar gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıca araştırma sonucunda sosyal bilişsel kurama göre kişisel ve çevresel faktörler siber zorbalık davranışını etkilediği ortaya çıkarılmıştır.
Özet (Çeviri)
Purpose: In this research, It was aimed to examine the personal and environmental factors that cause cyberbullying behavior in the framework of a model based on Social Cognitive Theory. Method: Relational survey model was used. The sample of the study consisted of 753 high school students in the every grades in the central districts of Erzurum in the 2018-2019 academic year. Datas were collected with a personal information form, Cyber Bullying Scale, Internet Self-Efficacy Scale, Virtual Environment Loneliness Scale, and Social Impact Survey in Virtual Environment. The datas were analized with independent samples t-test, one-way ANOVA, Kruskal Wallis H test and structural equation modeling method by using SPSS software. Findings: In this study was found that, male students reported more cyber bullying than female students and adolescents who were not supervised by their parents were more cyberbullying than those who were controlled by their parents. Also it was found that adolescents entering in night hours have more cyber bullying than who enter in other hours of day. According to the structural equation modeling that relationship between internet self-efficacy, social impact in virtual environment, loneliness in cyberspace and cyberbullying behavior variables, the 29% of cyber-bullying was positively explained by social impact in virtual environment, loneliness in the virtual environment and internet self-efficacy variables. Result: The study results indicated that cyberbullying showed significant differences in terms of gender, parental control of internet use and internet time period. According to social cognitive theory, personal and environmental factors affect cyberbullying behavior.
Benzer Tezler
- Ergenlerde siber zorbalığın utangaçlık ve bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi
An analysis of adolescent cyberbullying ın terms of shyness and some demographic variables
ERKAN EVEGÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMİNE DURMUŞ
- Ergenlerde siber zorbalık, siber mağduriyet, aleksitimi ve öfke ifade etme biçimleri arasındaki ilişki
Relationship between cyberbullying, cybervictimization, alexithymia and forms of anger expression among adolescents
AHMET ÖZBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimFatih ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN TOLGA ARICAK
- Ortaokul öğrencilerinde arkadaş kıskançlığı, sosyal dışlanma ve siber zorbalıkla başa çıkma tarzlarının farklı zorbalık ve mağduriyet türleri ile ilişkisi
The relationship between friend jealousy, social exclusion and coping styles with different types of bullying and victimization in middle school students
YASEMİN TAŞCI GÖKŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURSEL TOPKAYA
- Ergenlerde siber zorbalık ve dindarlık ilişkisi üzerine araştırma
Research on cyberbullying and reli̇gi̇osi̇ty relationships in the adolescents
SÜMEYRA MERVE SERTÇAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinBursa Uludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM GÜRSES
- Ergenlerde sosyal beceri, ahlaki çözülme ve siber zorbalık davranışlarına ilişkin bir model önerisi
A model proposal regarding social skills, moral disengagement and cyberbullying behaviors in adolescents
SAMİ KIRTEKE
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiAnadolu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHTİYAR ERASLAN ÇAPAN