Anne-çocuk metakognisyon ilişkiselliği ile ergenlerde anksiyete bozukluğu ve depresyon gelişimi üzerine etkisi
Effects of the relationship between maternal and adolescent metacognitions over adolescents anxiety and depression
- Tez No: 580382
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE BURCU AYAZ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Metakognisyon, anksiyete bozukluğu, depresyon, anne, ergen, yapısal eşitlik modeli
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı ergenlerde anksiyete bozukluğu ve depresyon gelişiminde etkili olan metakognitif inançlar ile annelerinin metakognitif inançları konusunda bilgi edinmek ve bu değişkenler arasındaki ilişkiselliği araştırmaktır. Gereç ve yöntem: Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları polikliniğine başvuran 12-18 yaş aralığındaki anksiyete bozukluğu ve/ve ya depresyon tanılı 100 ergen hasta grubunu; bu grup ile yaş ve cinsiyet açısından eşleştirilmiş, herhangi bir psikiyatrik tanısı olmayan 74 ergen ise sağlıklı kontrol grubunu oluşturmuştur. Katılımcılar genel psikiyatrik değerlendirmeye alınmış ve tanıların saptanması için okul çağı çocukları için duygulanım bozuklukları ve şizofreni görüşme çizelgesi-şimdi ve yaşam boyu versiyonu–Türkçe uyarlaması (ÇDŞG-ŞY-T) uygulamıştır. Ergenlere doldurulmak üzere Üstbiliş Ölçeği Çocuk-Ergen Formu (MCQ-C), Çocuklar İçin Depresyon Ölçeği (CDI), Çocukluk Çağı Kaygı Bozuklukları Özbildirim Ölçeği (KAY-BÖ); ebeveynlere sosyodemografik veri formu, Üstbiliş Ölçeği-30 (MCQ-30), Sorun Tarama Ölçeği (SA-45) verilmiştir. Annelerin metakognisyonlarının çocuklarının metakognisyonları üzerindeki yordayıcı etkisi yapısal eşitlik modeli ile test edilmiştir. Bulgular: Olumsuz üst endişeler ve batıl inançlar, ceza ve sorumluluk inançları alt ölçek puanları ile MCQ-c toplam puan ortalaması hasta grubunda anlamlı olarak daha yüksektir. Hasta grubunun annelerinin kontrol edilemezlik ve tehlike, bilişsel güven, bilişsel farkındalık, düşünceleri kontrol ihtiyacı alt ölçek puanları ve MCQ-30 toplam puan ortalaması kontrol grubu annelerine göre anlamlı olarak daha yüksektir. Yapısal eşitlik modelinde belirgin bir tutarlılık ve iyi düzeyde istatistiksel anlamlılık olup; ergenlerde anksiyete ve depresyon gelişiminin metakognisyonlardan etkilendiği ve annelerin metakognitif inançlarının çocukların psikopatolojisine metakognisyonlar üzerinden dolaylı yoldan etki ettiği gösterilmiştir. Sonuç: Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda olumsuz metakognisyonların ergenlerde anksiyete ve depresyon gelişiminde rol oynadığı, annelerin metakognisyonlarının ergenlerde anksiyete ve depresyon gelişiminin güçlü bir yordayıcısı olduğu ve annelerin maladaptif metakognisyonlarının çocukların metakognisyonlarını etkilemesi sonucu ergenlerde psikopatoloji gelişimine zemin hazırladığı söylenebilir.
Özet (Çeviri)
Aim: Aim of this study is to investigate effects and associations of maternal and adolescent metacognitions over adolescents with anxiety and/or depression and compare the results with those of healthy controls. Methodology: Anxiety and/or depression group were consist of the 100 adolescents who applied to Marmara University Pendik Training and Research Hospital Child and Adolescent Psychiatry outpatient clinic while 74 healthy adolescents in control group were randomly matched according to age and gender. Adolescents were assessed with psychiatric evaluation and Kiddie-schedule for affective disorders and schizophrenia-present and lifetime version (K-SADS-PL) were conducted. Adolescents completed the Metacognitions Questionnaire for Children (MCQ-C), Screen for Child Anxiety Related Disorders (SCARED), Childhood Depression Inventory (CDI); mothers completed the sociodemographic form, Metacognitions Questionnare (MCQ-30), Symptom Assessment Scale (SA-45). Structural equation modeling was used to examine the relationship between maternal-child metacognitions. Results: Psychopathology group had significantly higher levels of negative metacognitive beliefs, superstitious, punishment and responsibility beliefs in MCQ-c subscales and total scores compared to control group. Maternal negative metacognitive beliefs, cognitive confidence, cognitive self counciousness, need to control thoughts subscales and total scores were significantly higher in psychopathology group when compared to control group. According to structural equation model; the psychopathology in adolescents were effected by their metacognitions, and maternal metacognitions effect the adolescents' psychopathology indirectly through the adolescents' metacognitive beliefs. Conclusion: Adolescents with anxiety and/or depression had significantly greater levels of negative metacognitive beliefs when compared to controls. Maternal metacognitions may effect the adolescents psychopathology through adolescents' metacognitions. Keyword: Metacognition, anxiety disorder, depression, mother, adolescent, structural equation model
Benzer Tezler
- 4-6 yaş çocuklarda ekran bağımlılığı ile annenin kapsayıcı işlevleri ve tutumu arasındaki ilişki
Relationship between screen dependency in 4-6 year old children and the mothers inclusive functions and attitude
ZEHRA SEKMAN BIYIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LEMAN ELİF AYBAY
- Anne-çocuk ilişkisi bağlamında anne psikoeğitiminin çocuk psikolojik sağlamlığı ve sosyal uyumuna etkisi
The effect of maternal psychoeducation on the psychological resilience and social adaptation of the child in the context of the mother-child relationship
AYŞEGÜL EKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ REMZİYE KESKİN
- Anne çocuk ilişkilerinin nesiller arası aktarımının annelerin anlatıları üzerinden niteliksel yöntemle araştırılması
Examination of the intergenerational transmission of mother child relationships by qualitative method through mothers narratives
ELİF NAZ İSTİKBAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. H. ÖZDEN BADEMCİ
- Otizm spektrum bozukluğunda anne çocuk etkileşiminin bağlanma temelinde değerlendirilmesi
Evaluation of mother-child interaction in autism spectrum disorder based on attacgment theory
BÜŞRA ŞENSİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimÜsküdar ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DEMET GÜLALDI
- Emotionally charged and shared memory conversations of mother-child dyads: The role of mothers' early maladaptive schemas
Anne-çocuk ikililierinin paylaştıkları duygusal içerikli anı konuşmaları: Annelerin erken dönem uyumsuz şemalarının rolü
GİZEM ÇEVİKER
Doktora
İngilizce
2022
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAŞAK ŞAHİN ACAR