Üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanımı konusundaki yaklaşımlarının değerlendirilmesi: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi'nde bir uygulama
Evaluation of knowledge, approaches and opinions of university students on rational drug use: An application in Ankara University Faculty of Health Sciences
- Tez No: 587747
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLBİYE YAŞAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Kurumları Yönetimi, Health Care Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 170
Özet
Üniversite Öğrencilerinin Akılcı İlaç Kullanımı Konusundaki Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi'nde Bir Uygulama Giriş ve Amaç: İlaçlar, sağlık sisteminin ayrılmaz bir parçasıdır ve gerekli ilaçların bulunmadığı durumlarda modern sağlık düşünülemez. Akılcı ilaç kullanımının (AİK) düzgün bir şekilde uygulanması, yaşam kalitesini artıracak ve toplumun sağlığına daha iyi hizmet sağlayacaktır. Türkiye'de akılcı olmayan ilaç kullanımı (AOİK) sağlık harcamalarında ciddi bir paya sahiptir. AİK'nın geliştirilmesi adına Dünya Sağlık Örgütü öncülüğünde pek çok uluslararası kurum uzun yıllardan beri çapa etmektedir. Sağlık personelinin ve hastaların AİK'nın doğru uygulanmasında önemli rolleri vardır. Bu çalışma, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin AİK konusundaki yaklaşımlarını belirlemek ve literatüre katkı sağlamak amacıyla yapılmıştır. Öğrencilerin akılcı ilaç kullanma davranışları ile özellikleri arasında ilişki olup olmadığının belirlenmesi de araştırmanın amaçları arasındadır. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın evrenini; Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesinde 2017-2018 eğitim öğretim yılında altı bölümde öğrenim gören 2842 öğrenci oluşturmaktadır. Her bölüm öğrenci grubundan anket uygulanacak kişiler tabakalı rastgele örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Araştırmaya gönüllü olarak katılan 1102 kişiden elde edilen veriler üzerinde çalışma yürütülmüştür. Bu durumda, belirlenen örneklem sayılarının %95 güven düzeyinde %5 göz yumulabilir hata payı ile evreni temsil ettiği düşünülmüştür. Araştırma, yüz-yüze anket uygulanması yöntemi ile yapılmıştır. Anketin oluşturulmasında AİK literatüründen, ve uzman görüşlerinden yararlanılmıştır. Anket iki bölüme ayrılmakta, 33 sorudan oluşmaktadır. Çalışmada elde edilen veriler IBM SPSS Statistics 24 programına aktarılarak analiz edilmiştir. Tanımlayıcı istatistikler tablolarda frekans ve yüzde olarak sunulmuştur. Katılımcıların çeşitli özellikleri ile akılcı ilaç kullanma davranışları arasındaki ilişkiyi ölçmek için Ki-Kare analizi uygulanmıştır. Sonuçlar yorumlanırken anlamlılık düzeyi olarak p< 0,05 alınmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan ögrencilerin %14,3'ü erkek, %85,7'si kadındır. Ögrencilerin %16,0'ı Beslenme ve Diyetetik bölümünde, %14,8'i Çocuk Gelişimi bölümünde, %14,2'si Ebelik bölümünde, %20,0'ı Hemşirelik bölümünde, %20,4'ü Sağlık Yönetimi bölümünde ve %14,7'si Sosyal Hizmet bölümünde öğrencidir. Öğrencilerin %10,1'i bir kronik hastalığa sahiptir. İlaç kullanırken, öğrencilerin yarısından fazlasının doktor tavsiyesi olmadan ilaç kullandığı, yaklaşık her dört öğrenciden birinin kendi kararıyla ya da tavsiye ile ilaç kullandığı bulunmuştur. Öğrencilerin sıkça ve reçetesiz olarak en fazla analjezik türü ilaçları kullandığı saptanmıştır. Neredeyse her iki öğrenciden birinin semptomlar ortadan kalktığında ilaç kullanmayı bıraktığı, ilaç kullanımında hekimin önerdiği ilaç dozuna özen göstermediği bulunmuştur. Öğrencilerin büyük çoğunluğunun ilacın açıklamalarını ve son kullanma tarihlerini okuduğu, ilaçları uygun koşullarda sakladığı ve ilacın son kullanma tarihi geçtiğinde ilaçları attığı bulunmuştur. Eşdeğer ilaçlara ve İnternet üzerinden ilaç satışlarına öğrenciler fazla yakınlık göstermemektedir. İlaç kullanırken kadın öğrenciler ve Ebelik ve Hemşirelik öğrencileri daha dikkatli ve bilinçli bulunmuştur. Öğrencilerin ekonomik düzeyi ve sağlık güvenceleri hasta oldukları zamanki ilaç kullanımının tutumlarını etkilediği bulunmuştur. Anne ve/veya babaları yüksek öğrenim gören öğrencilerin ve kronik hastalığı olmayan öğrencilerin akılcı ilaç kullanma davranışları daha olumlu bulunmuştur. Sonuç: AİK konusunda dünyada ve Türkiye'de belli bir yol alınsa da ilaç kullanım sorunları devam etmektedir. AOİK'nın, sağlık statüsüne, sağlık sektörüne ve ekonomiye olumsuz etkileri bulunmaktadır. Çalışmadaki veriler, Ankara Üniversitesi'ndeki öğrencilerin olumlu tutumlara sahip olduklarını, ancak hala ilaç kullanımında tamamen uygun bilgi ve güvenli uygulamaları bilmediklerini göstermektedir. Bu çalışma öğrencilerin farkındalık ve davranışlarının iyileştirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Türkiye'de AOİK'nın eğitimdeki aksaklık ve eksikliklerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Yanlış bilinenleri düzeltmek ve öğrencinin ilaç kullanma uygulamalarını geliştirmek için eğitim ışığında çabalar gereklidir. AİK bilincinin aşılanması için örgün ve yaygın eğitim olanakları kullanılmaya ve geliştirilmeye devam edilmelidir. Eğitim yanında, kazanılan tutum ve davranışların korunması ve desteklenmesi için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. Eğitim stratejilerinin geliştirilmesi ve izlenmesi, bunların yönetsel ve mevzuat düzenlemelerini içeren çalışmalarla desteklenmesi AİK yönündeki engellerin aşılmasında etkin olacaktır. AİK konusunda halkın bilinçlendirilmesi ve gereksiz ilaç kullanımını teşvik eden reklam ve programların sınırlanması gibi uygulamalar önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Evaluation of University Students' Approaches to Rational Drug Use: An Application in Ankara University Faculty of Health Sciences Introduction and Purpose: Drugs are an integral part of the health system, and in the absence of the necessary medicines, modern health is unimaginable. Proper application of rational drug use will improve the quality of life and provide better service to the health of society. Irrational use of drugs in Turkey has a significant share in health spending. Many international institutions under the leadership of the World Health Organization have been working for many years in favor of developing RUD. Health personnel and patients have important roles in the proper application of RUD. This study was conducted in order to determine the approaches of Ankara University Faculty of Health Sciences students about rational drug use, and in order to contribute to the literature. In addition, this study aimed to determine whether there is a relationship between students' rational drug use behaviors and their individual characteristics. Materials and Methods: The universe of the research; In the 2017-2018 academic year, there are 2842 students studying in six departments in Ankara University Faculty of Health Sciences. The participants were selected by stratified random sampling method. Data were collected from 1102 volunteers who participated in the study voluntarily. In this case, it was thought that the sample numbers represented the universe with 95% confidence level and 5% tolerable error. The research was conducted using the face-to-face survey method. Literature review on RDU was conducted and expert opinions were used; in order to create this survey. The questionnaire is divided into two parts and consists of 33 questions. The data obtained from the study were analyzed by IBM SPSS Statistics 24. Descriptive statistics are presented as frequency and percentage in the tables. Chi-square test was used to measure the relationship between the participants' different characteristics and rational drug use behaviors. The statistical significance value was accepted as p
Benzer Tezler
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi'ndeki araştırma görevlileri ve dönem 6 öğrencilerinin akılcı ilaç kullanımı konusundaki bilgi düzeyleri
Research assistant's and senior student's WHO are working at Ondokuz Mayis University Medical Faculty knowledge level of rational drug use
ÖZGE PİLGİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Halk SağlığıOndokuz Mayıs ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVGİ CANBAZ
- A pilot study on rational drug use and drug usage habits
Akılcı ilaç kullanımı ve ilaç kullanım alışkanlıkları üzerine bir pilot çalışma
ESRA ÇELİK
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
Eczacılık ve FarmakolojiYeditepe ÜniversitesiKlinik Farmasi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NAZLI ŞENCAN
- COVİD-19 pandemi döneminde harran üniversitesinde sağlık alanında ve sağlık alanı dışında öğrenim gören öğrencilerin akılcı ilaç kullanımı hakkında bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Assessment of knowledge, attitudes and behaviors about rational drug use of students studying in the health and non-health departments at harran university during the COVİD-19 pandemic period
MAHMUT KÖYLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eczacılık ve FarmakolojiÇukurova ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OLCAY KIROĞLU
- Öğrenci hemşirelerin akılcı ilaç kullanım ilkeleri konusunda bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi
Assessment of nursing students knowledge on the principles of rational drug use
EZGİ KUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Hemşirelikİstanbul Bilim ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEHRA DURNA
- Diş hekimliği fakültesi öğrencilerine yönelik akılcı ilaç kullanımı anket çalışması
Towards the faculty of dentistry student rational drug use survey work
SEREN TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Diş HekimliğiMustafa Kemal ÜniversitesiFarmakoloji ve Toksikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HARUN ALP