Divan-ı sükuti (Metin-inceleme-dizin)
Diivan-i Sükuti̇(Text-analysis-index)
- Tez No: 587781
- Danışmanlar: PROF. DR. YAKUP KARASOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 743
Özet
Murtaza Sükuti, Köprülü(Veles) şehrinde m. 1825'te doğmuş ve m.1894'te yine burada vefat etmiştir. Ömrünün büyük bir kısmını burada geçirmiş olan şair, hayatını Sa'diyye Tarikatına adamış, bu yolda yürümüştür. Şairin bilinen tek eseri divanıdır. Aslının Almanya'da olduğu söylense de henüz eseri gören bir ilim adamı olduğu konusunda bir bilgiye rastlanmamıştır. Bu çalışma Suat Yaman nüshasının bir faksimillesi üzerinden gerçekleştirilmiştir. Mutasavvıf şairlerin birçoğunda olduğu gibi Sükuti de şiirlerinde ahenkten ziyade anlama önem vermiş, anlamla öne çıkmak istemiştir. Bu sebeple şiirlerini tekke edebiyatı şiir anlayışına uygun bir şekilde oluşturmuştur. Yeri geldiğinde ayet, hadis yeri geldiğinde de atasözü ve deyimler kullanmıştır. Yapılan çalışma bir giriş, divanın metni, metnin bazı dil özellikleri, nüsha karşılaştırması, dizin ve sonuç bölümlerinden meydana gelmektedir. Giriş bölümünde şairin hayatı, edebi kişiliği hakkında bilgi verilmiştir. Hem fazla bilgi elde edilemediği için hem de daha önce böyle bir çalışma yapıldığı için bu bilgileri tekrar etme gereği görülmemiştir. Metnin bazı dil özellikleri metin içerisindek örnekler gösterilerek verilmiştir. Daha sonra 2011'de yayımlanan nüsha ile S.Y. nüshasının bir karşılaştırmasının yapılmasına gayret gösterilmiştir. Metin bölümünde ise eserin transkripsiyonu verilmiştir. Bunu yaparken uygun transkripsiyon harfleri kullanılmıştır. Ancak metindeki bozukluktan ötürü transkripsiyonu yapılamayan kelimeler bulunmaktadır, bu kelimeler dipnotlarda verilmiştir. Yine şiirlerde geçen ayet ve hadislerin ne anlama geldiği de dipnotlarda gösterilmiştir. Divan, toplamda 120 varaktan oluşmaktadır. Her sayfada yer alan şiir sayısı eşit değildir. Verilen şiirler divan müretteb olmadığı için belirli bir düzene göre sıralanmamıştır. Dizin bölümü ise çalışmanın en hacimli kısmıdır. Bu bölümde divanın dizini yapılmıştır. Dizin yapılırken pek çok kaynaktan özellikle sözlükten yararlanılmıştır. Dizinde divanda geçen her kelime alfabetik olarak sıralanmış ve kelimenin Türkçe manası karşına yazılmıştır. Daha sonra köşeli parantez içerisinde kelimenin ait olduğu dil verilmiştir. Böylelikle S.Y. nüshasının metni gün yüzüne çıkarılmıştır.
Özet (Çeviri)
Murtaza Sükuti was born in city of Köprülü(Veles) in 1825 A.D. and died here in 1894 A.D. Poet who spent a large amount of his life here, sacrificed his life for Sa'di Sect and walked through this way. Poet's only known work is his divan. Even though it is said that original copy of divan is in Germany, there is no knowledge about a scientist who saw the work. This study was carried out through a facsimile of the Suat Yaman's copy. As most of the mystic poets Sükuti also put emphasis on the meaning rather than the harmony and wanted to come to the fore by meaning. For this reason, he created his poems suitably poetry understanding of dervish lodge's literature. When appropriate, he used both verse of Koran, the prophet Muhammad's sayings and proverbs, idioms. This study is formed sections of an entry, text of divan, some linguistic features of the text, comparison of copies, index and a conclusion. In entry section, information about poet's life and his literary identity was given. It was not seen necessary to repeat this information because of both there is no further knowledge and a study about this has been done before. Some linguistic features of the text was given with the examples from the text. After that, ıt was made an effort to make a comparison between copy of S.Y and the copy published in 2011. In text section, transcription of the work was given. While doing this, suitable transcription letters was used. However because of the defects in the text there is some words which was-not transcribed, these words was given in postscripts. Also, the meanings of verses of Koran and the prophet Muhammed's sayings in the poem was given in postscripts. In total, divan consists of 120 leaves. Number of poems for each page is not equal. Since poems which was given is not reorganized, they were not enumarated in a certain layout. The index section is the most voluminous part of the study. In this section, index of divan was made. While this was being done, a lot of sources was used, especially dictionary. In index, each word which was used in divan, was enumerated alphabetically and the meaning of the word in Turkish was written next to it. After that in square brackets tha language which the word belongs to was given. In this way, the text of S.Y's copy was brough to light.
Benzer Tezler
- Şihâbî'nin Hüsnü'l-Mahâdır'ı: İnceleme - metin
Şihabi's Hüsnül Mahadır: Examination - text
ORHAN BALCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ATİLLA BATUR
- Sükûtî Divanı'nın tahlili
Analysis of Sükûtî Divan
MUSTAFA TAŞTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER DEMİRBAĞ
- Sükuti hayatı, sanatı ve divanı
Sükuti, his life, his art, his works of arts and comparative text of his divan
NURGÜL ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. FİLİZ KILIÇ
- Mollâ Halîl-i Siirdî'nin hayatı, eserleri ve tasavvufî görüşleri
Molla Khalil Siirdî's life, works and his mistical thoughts
MEHMET EMİN BENER
- Murtazâ Sükûtî Dîvânı'nın bağlamlı dizin ve işlevsel sözlüğü
Context index and functional dictionary of Murtazâ Sükûtî Dîvâni
SONGÜL TAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUBA ONAT ÇAKIROĞLU