27 mayıs 1960 Darbesi ve vesayetin kurumsallaşması
May 27, 1960 Coup and military tutelage institutionalisation
- Tez No: 588780
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZLEM KIRLI BAYDUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Siyasal Bilimler, Tarih, Public Administration, Political Science, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
27 Mayıs 1960 darbesi Türkiye Cumhuriyeti'nde darbe geleneğini başlatan en önemli süreçlerden birisidir. Darbe ile İkinci Dünya Savaşı sonrasında çok partili hayata geçen ve demokrasisini güçlendirmeye çalışan Türkiye'de demokrasi ve çok partili yaşam kesintiye uğramış ve kurumsallaşma sürecinde yeni bir dönem başlamıştır. Darbe süreci ve sonrasında devletin yapısında, işleyişinde, kurumsallaşmasında kapsamlı değişikliklere gidilmişti. Değişikliklerin bir kısmı asker/darbeyi yapan cunta tarafından bir kısmı da aydın kesim tarafından şekillendirilmiş, olgunlaştırılmıştır. Değişikliklerin bir kısmı temel hak ve özgürlüklerin anayasal güvenceye kazandırılmasına ilişkindir. Bir kısmı ise devletin ve kurumların yeniden şekillendirilmesine dairdir. Kurumsallaşmaya yönelik çabaların bir kısmı devletin daha etkin ve verimli çalışmasına yönelik iken, bir kısmı askerin siyaset üzerindeki belirleyiciliği devamlılığını sağlamaya yöneliktir. Askerin vesayetini kurumsallaştırmaya yönelik çabalar beraberinde tartışmaları, tasfiyeleri getirmiştir. Darbe sürecinin sonrasında askerin vesayetini arttırmaya dair en çok tartışılan kurumlardan birisi Milli Güvenlik Kurulu'dur. Ayrıca Genelkurmay Başkanı'nın Milli Savunma Bakanı yerine Başbakana sorumlu kılınmıştır. Askerin kendi mekanizması içerisinde yargı kurumunu oluşturması ve Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK)'ın kurulması askerin siyasal sistemden“kendisini korumanın”ötesinde siyasal, ekonomik, hukuksal süreçte bir aktör olarak sahneye çıktığının göstergelerinden olmuştur. Kurumsallaşma düzeyindeki köklü değişimler/yeni yapılanmalar siyasetin işleyişini derinden etkilemiştir. Ordu devlet yönetiminde ve siyasetin şekillenmesinde“gölge güç”haline gelmiştir. Ordu sadece askeri güç olarak değil, siyasetin gölge gücü olarak gerekli gördüğü zamanlarda doğrudan siyaseti şekillendiren aktör olmuştur. Her darbe sonrası yapılan düzenlemelerle vesayetçi yapı güçlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
May 27, 1960 coup, is one of the most important processes initiated the coup tradition in Turkey. After the Second World War with multiparty life and seek to strengthen democracy and multiparty democracy suffered outages in Turkey and began living a new era in the process of institutionalization. During and after the coup, comprehensive changes were made in the structure, functioning and institutionalization of the state. Some of the changes were shaped and matured by the junta who made the military coup. Some of the amendments relate to the granting of fundamental rights and freedoms to constitutional guarantee. Some of them are about the reshaping of the state and institutions. While some of the efforts towards institutionalization are directed towards the more efficient and efficient functioning of the state, some of them aim to ensure the continuity of the military's determination in politics. Efforts to institutionalize the guardianship of the military brought about discussions and liquidations. One of the most debated institutions to increase the custody of the military after the coup was the National Security Council. General Staff was also made responsible to the Prime Minister instead of National Defense Minister. The military establishment of the judicial institution within its own mechanism and the establishment of the Armed Forces Pension Fund (OYAK) have been indicative of the fact that the military emerged from the political system as an actor in the political, economic and legal processes beyond protecting itself. Radical changes / new structures at the level of institutionalization have profoundly affected the functioning of politics. The army has become a shadow power in state administration and in shaping politics. The army was the actor who shaped politics directly when it deemed it necessary not only as a military power but as a shadow power of politics. The guardianship structure was strengthened with the regulations made after each coup.
Benzer Tezler
- Türkiye'de vesayetçi demokrasinin kurumsallaşmasında 1961 Anayasasının rolü
The role of the 1961 Constitution in the institutionalization of tutelary democracy in Turkey
FARUK YAHŞİ
Doktora
Türkçe
2023
Siyasal BilimlerSakarya ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DAVUT DURSUN
- Askeri ve bürokratik vesayet bağlamında27 Mayıs 1960 darbesinin incelenmesi
In the context of military and bureaucratic tutelage an analyzing of the 27 May 1960 coup
TUĞBA GÖZEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Kamu YönetimiAfyon Kocatepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZELKİF POLAT
- 27 Mayıs darbesinin Sakarya basınına yansımaları
Reflections of the May 27 coup d'etat in the Sakarya press
KADİR İNEKÇİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
GazetecilikBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA SERHAN YÜCEL
- İki darbe arası dönemde Türk eğitim tarihi (1960-1980)
Turkish education history in two impact period (1960-1980)
TURAN KILIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TarihHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSA KALAYCI
- Türk basınının '28 şubat post modern darbesi' ve '15 temmuz darbe girişimi'ne yaklaşımı üzerine karşılaştırmalı bir inceleme
Comparative analysis on the approach of Turkish media for 28th february post-modern coup and 15th july coup attempt
BEKİR BİLĞİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halkla İlişkilerErciyes ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN AYDIN