Geri Dön

İlkokullarda özel gereksinimli öğrencilerin eğitiminde karşılaşılan sorunların incelenmesi

Examining the problems encountered in education of special needs students in elementary schools

PDF İndir

  1. Tez No: 589437
  2. Yazar: SERKAN DEMİR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA KALE
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sınıf Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 260

Özet

Bu araştırmanın genel amacı özel gereksinimli öğrencilerin eğitiminde uygulanmakta olan özel eğitim sınıfı ve destek oda eğitimi uygulamalarında karşılaşılan sorunların, öğretmen ve yönetici görüşlerine göre belirlenmesi ve çözüm önerilerinin sunulmasıdır. Araştırmada okul yöneticileri, özel eğitim ve sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre destek oda eğitiminde ve özel eğitim sınıflarında karşılaşılan sorunların neler olduğu, karşılaşılan sorunlarda bazı demografik değişkenler açısından gruplar arasında anlamlı bir farkın olup olmadığı, öğretmenlerin ve yöneticilerin özel gereksinimli öğrencilerin eğitimine yönelik yeterliklerinin ne düzeyde olduğu, karşılaşılan sorunların nedenlerinin ve çözüm önerilerinin neler olduğu sorularına cevaplar aranmıştır. Özel eğitim sınıfları ve destek oda eğitiminde aksayan yönlerin tespit edilmesi, sebeplerin ortaya konulması ve çözüm önerilerinin sunulmasının bu hizmetlerde yaşanan sorunların çözümüne yönelik katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Yapılan araştırma karma yöntem araştırmalarından nicel ve nitel aşamaları içeren açıklayıcı ardışık desenle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nicel boyutunun çalışma evreni 2017-2018 eğitim öğretim yılında Ankara'da özel eğitim sınıfı bulunan resmi ilkokullarda görevli 450 destek oda öğretmeni, 1400 özel eğitim öğretmeni ve 350 yöneticiden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise seçkisiz örnekleme yöntemiyle belirlenen 266 destek oda öğretmeni, 307 özel eğitim öğretmeni ve 207 yöneticiden oluşmaktadır. Araştırmada nitel verilerin toplandığı aşamada katılımcıların belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yönteminden yararlanılmış, çalışma grubunda 5 özel eğitim öğretmeni, 5 destek oda öğretmeni ve 5 yöneticiden oluşan 15 kişilik bir grup yer almıştır. Nicel verilerin elde edilmesinde“Özel Eğitim Sınıflarında Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi”ve“Destek Oda Eğitiminde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi”yönetici ve öğretmen anket formları, nitel verilerin elde edilmesinde araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Nicel veriler analiz edilirken, ortalama, standart sapma ve frekans dağılımları, Bağımsız Örneklem t Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Varyansların Homojenliği Testi (Levene Testi), Welch Testi ve Post-Hoc karşılaştırma testleri kullanılmıştır. Nitel görüşme verilerinin analizi, içerik analizi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nicel bulgularına göre destek oda eğitiminin“ortam”boyutunun ve“rehber öğretmen yeterlik”boyutunun“sorunlu”,“uyum ve gelişimsel”boyutunun ve“öğretmen yeterlik”boyutunun“az sorunlu”olduğu, destek oda eğitiminde karşılaşılan sorunlarda demografik bilgiler açısından gruplar arasında istatistiki olarak anlamlı bir fark bulunmadığı belirlenmiştir. Özel eğitim sınıfının“gelişimsel”,“uyum ve ortam”ve“rehber öğretmen yeterlik”boyutlarının“sorunlu”,“uyum ve gelişimsel”ve“öğretmen yeterlik”boyutlarının“az sorunlu”olduğu,“yönetici öz yeterlik”boyutunun ise“sorunsuz”olduğu belirlenmiştir.“İkili eğitim”yapan okulların“tam gün”eğitim yapan okullara göre,“ücretli”öğretmenlerin“kadrolu”öğretmenlere göre,“öğretmen”olarak görev yapanların“yönetici”olarak görev yapanlara göre, az kıdeme sahip olanların daha fazla kıdeme sahip olanlara göre özel eğitim sınıflarını daha“sorunlu”olarak belirttikleri belirlenmiştir.“Eğitim enstitüsü”mezunlarının“lisans”ve“yüksek lisans”mezunu olanlara göre özel eğitim sınıflarını daha“az sorunlu”olarak belirttikleri, cinsiyet ve mezun olunan alan açısından ise gruplar arasında anlamlı bir farklılığın bulunmadığı belirlenmiştir. Araştırmanın nitel bulgularına göre, yöneticiler ve destek oda öğretmenleri destek oda eğitiminde yeterlik, öğrenci tanısı, veli desteği, ikili eğitim, etiketleme, bütçe, araç gereç ve ortam konularında sorunlar olduğunu bununla birlikte büyük ölçüde destek oda eğitiminin amacına hizmet ettiğini belirtmişlerdir. Yöneticiler ve özel eğitim öğretmenleri, özel eğitim sınıflarında sunulan eğitimde yeterlik, iki öğretmenin aynı sınıfta görev alması, alan dışı ve ücretli öğretmen çalıştırılması, etiketleme, tanılama, veli desteği, amaca hizmet, sınıf mevcudu, araç gereç, ortam, bütçe, konumlandırma, yardımcı personel konularında sorunlar olduğunu belirtmişlerdir. Araştırmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda bazı önerilerde bulunulmuştur. Destek oda eğitiminde karşılaşılan sorunlara yönelik yöneticiler ve destek oda öğretmenleri, üniversitelerde özel eğitim derslerinin artırılması, destek eğitimi için uzmanların görevlendirilmesi, kaynaştırma konusunda farkındalık artırıcı etkinlikler yapılması, akademisyenlerin ve öğretmenlerin işbirliği yapması, özel eğitim alanında uzmanlaşmış rehber öğretmenlerin atanması önerilerinde bulunmuşlardır. Özel eğitim sınıflarında karşılaşılan sorunlara yönelik yöneticiler ve özel eğitim öğretmenleri, üniversitelerde özel eğitim derslerinin artırılması, özel gereksinimli öğrencilerin de yararlanacağı oyun alanlarının tasarlanması, özel eğitim sınıflarına alan mezunlarının atanması, gölge öğretmenlik modeli uygulanması, bakanlık tarafından bütçe oluşturulması, sınıfların sosyal alanlara yakın konumlandırılması konularında önerilerde bulunmuşlardır.

Özet (Çeviri)

The general aim of this study is to determine the problems encountered in special education classes and support room education implemented for the education of special needs students by making use of the opinions of school principals and teachers and to propose solutions. In the present study, according to the opinions of school principals and special education and class teachers, the answers to the questions such as“what are the problems encountered in support room education and special education classes”,“if there are significant differences in terms of demographical parameters”,“what are the solution suggestions”, and“how sufficient are their efficacy for the education of special needs students”were sought. It is thought that determining the problematic aspects in the special education classes and support room education, revealing the factors causing these problems, and providing solution suggestions might contribute to resolving the problems in these services. The research has been carried out with a descriptive sequential pattern including quantitative and qualitative stages of mixed method research. The population of quantitative data consisted of 450 support room education teachers, 1400 special education teachers, and 350 school principals working at schools, which have special education class, in Ankara in educational year 2017-2018. The sample of the study was selected using random sampling method and consists of 266 support room education teachers, 307 special education teachers, and 207 school principals. At the“qualitative data collection”phase of the study, the purposeful sampling method was used in determining the participants, and 5 special education teachers, 5 support room education teachers and 5 school principals were involved in the study group. In collecting the qualitative and quantitative data, the surveys titled“Examining the Problems Encountered in Special Education Classes”and“Examining the Problems Encountered in Support Room Education”and the semi-structured interview form developed by author and the school principal and teacher were used. In analyzing the quantitative data, the mean, standard deviation, and frequency distributions, Independent Sample t-Test, One-Way Variance Analysis (ANOVA), Homogeneity of Variance (Levene's Test), Welch Test, and Post-Hoc comparison tests were used. The analysis of qualitative interview data was performed using content analysis method. According to the quantitative results, the“environment”and“efficacy of counselor teacher”aspects of support room education were found to be“problematic”, and“adaptation and development”and“teacher's efficacy”aspects to be“mildly problematic”, and it was determined that there was no statistically significant difference between the groups regarding the problems encountered in support room education in terms of the demographic parameters. In special education class, the“development”,“adaptation and environment”, and“teacher's efficacy”aspects were found to be“mildly problematic”and“principal's self-efficacy”to be“unproblematic”. It was determined that the special education classes were described as“problematic”more by the schools providing“half-day schooling”(when compared to those providing“full-time schooling”),“substitute teachers”(when compared to“permanent teachers”), those working as“teacher”(when compared to those working as“principal”), and those having longer experience (when compared to those having shorter experience). It was determined that those graduated from“Institute of Educational Sciences”defined the special education classes as“less problematic”more than those having undergraduate and master's degree, whereas there was no statistically significant difference in terms of sex and discipline of graduation. According to the qualitative results, it was determined that the principals and the support room education teachers emphasized that there were problems in education of special needs students in terms of efficacy, diagnosis of student, parent support, labeling, budget, equipment, and environment but the support room education answers its purpose to a large extent. Regarding the problems encountered in special education classes, the problems emphasized by principals and special education teachers were efficacy, two teachers working in the same classroom, employment of substitute teachers and teachers from difference disciplines, labeling, diagnosis, parent support, serving for purpose, class size, equipment, environment, budget, location, and assistant personnel. In parallel with the results, some solution suggestions were provided. Regarding the problems encountered in support room education, the principals and support room education teachers suggested that the special education courses should be increased in universities, that the specialists should be assigned for support education, that supportive activities should be organized for adaptation, that academics and teachers should cooperate, and that the teachers specialized in special education discipline should be assigned. Regarding the problems encountered in special education classes, the principals and special education teachers suggested that the special education courses should be increased in universities, that the playgrounds that the special needs students can use should be designed, that the specialists graduated from this discipline should be assigned to the special education classes, that the shadow teacher model should be implemented, that the ministry should prepare a budget, and that the classrooms should be located near the social facilities.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    394701

    Kaynaştırma eğitiminin uygulanmasında karşılaşılan sorunların değerlendirilmesine yönelik nitel bir çalışma

    A qualitative study on evaluation of the problems encountered in implementation of mainstream education

    CÜNEYT DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimZirve Üniversitesi

    Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. RIZA ÜLKER

  2. Tez No

    383514

    İlkokullarda kaynaştırma eğitimi uygulamalarında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri

    The problems encountered in mainstreaming applications in primary schools and recommendations

    ESEN DAMLA BALO

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimFırat Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUAMMER BAHŞİ

  3. Tez No

    506813

    İlkokullarda kaynaştırma eğitiminde karşılaşılan sorunlara ilişkin öğretmen görüşleri

    Teacher opinions on the problems related to the inclusive education encountered in primary schools

    AYTEN DURAN DÜŞÜNÜR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimPamukkale Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA SUSAR

  4. Tez No

    813290

    Uyarlanmış beden eğitimi ve sporun uygulanmasında özel eğitim öğretmeni adaylarının yeterliliklerinin araştırılması

    Investigation of the qualifications of special education teacher candidates in the application of adaptive physical education and sport

    FİSUN YANARDAĞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    SporKütahya Dumlupınar Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÇETİN ÖZDİLEK

  5. Tez No

    887604

    Kalabalık sınıflarda kaynaştırma öğrencisi olan sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetiminde karşılaştıkları güçlüklerin incelenmesi

    An investigation of the difficulties encountered in classroom management by classroom teachers who are inclusive students in crowded classrooms

    BETÜL VELİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUHAMMET HANİFİ ERCOŞKUN

Geri Dön