Geri Dön

Maliyet yapışkanlığı davranışı ve pay getirisine etkisi: Turizm alt sektörlerinde uluslararası bir karşılaştırma

Cost stickiness behaviour and the effect on stock return: An international comparison on tourism sub-sectors

  1. Tez No: 590702
  2. Yazar: FATİH GÜNAY
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. LEVENT KOŞAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Maliye, Turizm, İşletme, Finance, Tourism, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mersin Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 224

Özet

İşletmelerde maliyet davranışının anlaşılması işletme paydaşları açısından önem taşımaktadır. Firma değeri maksimizasyonu nihai amacı işletme karar alıcılarının temel sorumlulukları arasında yer alır. Yönetim kararlarının firma değerine etkilerinin yanında hissedar ve yatırımcılar için firma değeri işletme performansının bir göstergesidir. İşletmenin faaliyet ve finansal performansları firma değerini dolayısıyla pay getirilerini etkileyecektir. Bu nedenle işletmelerin faaliyet sonuçları, finansal performansları ve firma değeri açısından maliyet davranışlarının anlaşılması gerekmektedir. Geleneksel bakış açısına göre faaliyet hacmi ile maliyet arasındaki ilişkiden hareketle maliyet davranışı, sabit ve değişken maliyet olarak sınıflandırılmaktadır. İşletmelerde alınan karar ve faaliyetlerin bir sonucu olarak çeşitli giderler ise ne tam anlamıyla değişken ne de tam olarak sabittir. Bu gider türü yönetim muhasebesi açısından yarı değişken ya da yarı sabit gider olarak tanımlanmaktadır. Geleneksel maliyet davranışlarının ötesinde maliyet yapışkanlığı faaliyet hacmi veya satışlardaki artış ve azalış durumlarında maliyette gözlenen asimetrik değişim düzeyiyle ilgilidir. Diğer ifadeye faaliyet hacmi veya satışlardaki artış durumunda maliyetlerdeki görülen artış düzeyinin, faaliyet hacmi veya satışlardaki azalış durumunda gözlenen azalış düzeyinden büyük olduğu durumu ifade etmektedir. Atıl kapasite, sözleşmeden doğan yükümlülükler veya ayarlama maliyetlerinin yüksekliği, yönetimsel risk iştahı, geleceğe yönelik beklentiler gibi çeşitli unsurlara bağlı olarak gözlenen maliyet yapışkanlığı işletme performansı açısından önem taşımaktadır. Bu kapsamda çalışmada konaklama hizmetleri, eğlence hizmetleri ve yiyecek içecek hizmetleri alt sektörlerinde ve alt sektörlerin dâhil edildiği turizm sektörü örnekleminde maliyet yapışkanlığının, maliyet yapışkanlığı düzeyini etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve maliyet yapışkanlığı davranışının pay getirisine etkisinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Satışların maliyeti, satış ve genel yönetim giderleri ile toplam faaliyet giderleri ayrı ayrı incelenmiş olup kıtalararası ve ekonomik gelişmişlik alt örneklemlerinde karşılaştırmalar yapılmıştır. Çalışmada, turizm sektöründe maliyet yapışkanlığının göreceli olduğu, maliyet yapışkanlığının işletmeye özgü ve makroekonomik faktörlerden etkilendiği; sektör, kıta ve gelişmişlik düzeyine göre maliyet yapışkanlığı davranışı ve yapışkanlığı etkileyen faktörlerin farklılık gösterdiği saptanmıştır. Maliyet yapışkanlığının pay getirisine etkisinin maliyet unsuru ve sektöre bağlı olarak farklılaştığı bunun yanı sıra turist sayılarındaki değişimin eğlence hizmetleri sektörü pay getirilerinde etkisinin olmadığı saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

Understanding cost behaviour is important for business stakeholders. The aim of maximizing firm value is one of the main responsibilities of business decision-makers. Firm value is an indicator of business performance for shareholders and investors besides the effects of management decisions on firm value. The operating and financial performance of the companies will affect the firm value and thus the return on shares. Therefore, understanding cost behaviour is necessary in terms of operating results, financial performance and firm value. According to the traditional cost accounting, cost behaviour is categorized as fixed and variable cost based on the relation between activity and costs. As a result of the decisions and activities taken in the businesses, various expenses are neither fully variable nor fully fixed. This type of expense is defined as semi-variable or semi-fixed cost in terms of managerial accounting. It is related to the level of asymmetric change observed in cost in cases of increase or decrease in operating volume or sales beyond traditional cost behaviours. In other words, the level of increase in costs in case of increase in operating volume or sales is greater than the level of decrease observed in case of decrease in operating volume or sales. Cost stickiness, which is due to the slack capacity, contractual obligations or the high level of adjustment costs, administrative risk appetite, and future expectations, is important for operational performance. In this context, it is aimed to determine the cost stickiness in the tourism sector including accommodation services, leisure and recreation services and food and beverage services, to determine the factors affecting the level of cost stickiness and to determine the effect of cost stickiness behaviour on the return on shares. Costs of sales, sales, general and administrative expenses and total operating expenses were examined separately and comparisons were made in sub-samples of intercontinental and economic development level. In this study, it is observed that cost stickiness in tourism sector is relative and cost stickiness is affected by firm-specific and macroeconomic factors. It was determined that cost stickiness behaviour and factors affecting stickiness differ according to sector, continent and development level. It was found that the effect of the level of cost stickiness on the share return varies depending on the cost element and the sector, and it was found that the growth in the tourism sector had no effect on the share returns of the leisure and recreation services sector.

Benzer Tezler

  1. İmalat işletmelerinde maliyet yapışkanlığı analizi: Ülkeler arası bir karşılaştırma (2001-2019)

    Cost stickiness analysis in manufacturing enterprises: A cross – country comparison (2001-2019)

    CAN FİDANCAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    İşletmeNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALUK BENGÜ

  2. Makroekonomik belirsizliklerin maliyet yapışkanlığına etkisi: BIST imalat sektöründe bir uygulama

    The effect of macroeconomic uncertainty on cost stickiness: An application in the BIST manufacturing sector

    EMEL KILIÇBEY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İşletmeKafkas Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMRE HORASAN

  3. Maliyet yapışkanlığı ile kâr yönetimi ve firma karakteristikleri arasındaki ilişki: Borsa İstanbul üzerine bir inceleme

    The relationship between cost stickiness and earninigs managemet and firm characteristics: A review on Borsa Istanbul

    GAMZE SEVİMLİ ÖRGÜN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İşletmeVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET AYGÜN

  4. Maliyet yapışkanlığı hipotezinin incelenmesi ve geçerliliğinin test edilmesi: BİST metal eşya, makine, elektrikli cihazlar ve ulaşım araçları sektörü örneği

    Investigation and validity test of cost stickiness hypothesis: The sample of BIST metal goods, machinery, electrical equipment and transport vehicles sector

    RAHİME MERVE BAŞAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    İşletmeSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEVAL ELDEN ÜRGÜP

  5. BİST Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı sektörü itibarıyla maliyet yapışkanlığının panel veri analizi ile test edilmesi

    Testing cost stickiness by panel data analysis by BIST Real Estate Investment Trust sector

    HATİCE KAÇAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    İşletmeİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Finansal Ekonomi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞUAYYİP DOĞUŞ DEMİRCİ