Geri Dön

Afganistan Cevzican İli Şibirgan ilçesinde 0-59 aylık çocuklarda akut solunum yolu enfeksiyonları ve ishalli hastalıkların görülme sıklığı, etkileyen faktörler ve ebeveyn yaklaşımları

Prevalences, related factors and parental approaches for acute respiratory infections and diarrheal diseases among 0-59 months old children in Sheberghan district of Jawzjan province of Afghanistan

  1. Tez No: 597842
  2. Yazar: QUYASH ABDUL SAMAD
  3. Danışmanlar: PROF. DR. F. NUR BARAN AKSAKAL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Halk Sağlığı, Public Health
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 177

Özet

Konu ve Amaç: Bu çalışma Afganistan'ın kuzey bölgesinde bulunan Cevzican ili Şibirgan ilçesinde 0-59 aylık çocuklarda en önemli morbidite ve mortalite nedeni olan akut solunum yolu enfeksiyonları (ASYE) ve ishalli hastalıkların görülme sıklığı, etkileyen faktörler ve ebeveyn yaklaşımlarını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel bir araştırma olarak planlanan bu çalışmada Afganistan Cevzican ili Şibirgan ilçesinde dört yerleşim birimine (köy) yaz ve kış mevsimleri olmak üzere iki kez gidilerek toplam 177 hane ve bu hanelerde olan 0-59 aylık 304 çocuğa ulaşılmıştır. Yaz dönemi (Ağustos) saha taramasında annelere anket uygulanmış ve 0-59 aylık çocuklarının ASYE ve İshalli hastalıklar yönünden fizik muayeneleri yapılmıştır. Kış dönemi (Şubat) saha taramasında aynı yerleşim birimleri ve aynı adreslere gidilerek çocuklar tekrar ASYE ve ishalli hastalıklar yönünden fizik muayene edilmiştir. Tanımlayıcı bulgular aritmetik ortalama (±)standart sapma, ortanca (min; maks), frekans dağılımı ve yüzdelerle sunulmuştur. ASYE ve ishal sıklığını etkileyen faktörlerin belirlenmesinde lojistik regresyon analizi yapılmıştır. Bulgular ve Sonuç: İncelenen çocukların yaş ortalaması 2,50±1,66'dır. Çocukların %53'ü erkek ve %47'si kızdır. Annelerin %67,8'i okuryazar değil, %3,3'ü ilkokul mezunu, %5,6'sı ortaokul mezunu, %6,6'sı lise mezunu ve %16,8'i yüksekokul-üniversite mezunu olduğunu belirtmiştir. Babaların %50'si okuryazar değil, %6,6'sı ilkokul mezunu, %3'ü ortaokul mezunu, %17,1'i lise mezunu ve %23,4'ü yüksekokul-üniversite mezunu olduğunu belirtmiştir. Çocukların %52,3'ünün 150$ ve altı, %47,7'sinin 150$ üzeri aylık hane halkı toplam geliri olduğu tespit edilmiştir. Akut solunum yolu enfeksiyonu olan çocuğuna uygulama konusunda annelerin %25,3'ü bilgisiz, %53,9'u az bilgili ve %20,7'si bilgili olarak saptanmıştır. İshalli çocuğuna uygulama konusunda annelerin %15,1'i bilgisiz, %52,3'ü az bilgili ve %32,6'sı bilgili olarak saptanmıştır. Akut üst solunum yolu enfeksiyonları (AÜSYE) görülme sıklığı yaz döneminde %25,3 ve kış döneminde %54,9 olarak bulunmuştur. Akut alt solunum yolu enfeksiyonları (AASYE) görülme sıklığı yaz döneminde %1 ve kış döneminde %5,7 olarak saptanmıştır. İshal görülme sıklığı yaz döneminde %17,8 ve kış döneminde %3 olarak bulunmuştur. Persistan ishal görülme sıklığı yaz döneminde %2,6 ve kış döneminde saptanmamıştır. Yaz döneminde AÜSYE üzerine en etkili faktörler çocuğun yaşı ve annenin çocuğu besleme ve emzirme faydası hakkında bilgi durumu olarak saptanmıştır. Kış döneminde AÜSYE üzerine en etkili faktörler yerleşim birimi, annenin yaşı, annenin öğrenim durumu, annenin para getiren işte çalışma durumu, evdeki oda sayısı, anne banyo sıklığı ve annenin ASYE'li çocuğuna uygulama bilgi durumu olarak bulunmuştur. Kış döneminde AASYE üzerine en etkili faktörler çocuğun yaşı, biberon ve emzik kullanma durumu, annenin ASYE'li çocuğuna uygulama bilgi durumu ve başvurulan geleneksel tedavi yöntemleri olarak tepit edilmiştir. Yaz döneminde ishal üzerine en etkili faktörler çocuğun yaşı, babanın öğrenim durumu, hanede yaşayan toplam kişi sayısı ve tuvalet koşulu olarak saptanmıştır. Kış döneminde ishal üzerine en etkili faltörler çocuk elbise değiştirme sıklığı ve çocuğun şu anki beslenme şekli olarak bulunmuştur. Yaz döneminde persistan ishal üzerine en etkili faktörler çocuğun yaşı, aylık hane halkı toplam geliri ve içme suyu saklama şekli olarak saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

Subject and Objective: This study was conducted in the Sheberghan district of Jawzjan province located in the north region of Afghanistan to evaluate the frequency, affecting factors and parental approaches for acute respiratory infections (ARI) and diarrheal diseases, which are the most important causes of morbidity and motality among the children aged 0-59 months. Material and Method: In this study, which was planned as a cross-sectional research; a total of 177 households and 304 children 0-59 months of age living in four settlements (villages) of Sheberghan district of Jawzjan province of Afghanitan were reached by visiting two times in summer and winter seasons. In the summer period (August) field survey a questionnaire was applied to mothers and physical examination of their children aged 0-59 months, in terms of ARI and diarrheal diseases was done. In the winter period (February) field survey the same settlements and the same addresses were visited and again the children were physically examined for ARI and diarrheal diseases. The arithmatic means (±)standard deviation, medians (min; max), frequency distributions and percentages of descriptive findings are presented. Logistic regression analysis was performed to determine the factors affecting the frequencies of ARI and diarrhea. Results and Conclusion: The mean age of the examined children was 2,50±1,66. 53% of children were boys and 47% were girls. 67,8% of the mothers were illiterate, 3,3% were primary school graduates, 5,6% were secondary school graduates, 6,6% were high school graduates and 16,8% were university graduates. 50% of the fathers were illiterate, 6,6% were primary school graduates, 3% were secondary school graduates, 17,1% were high school graduates and 23,4% were university graduates. It was determined that 52,3% of the children had a total household income of $150 or less and 47,7% of the children had a total household income over $150. 25,3% of the mothers were uninformed of proper practices for her child with ARI, while 53,9% were less knowledgeable and 20,7% were knowledgeable. 15,1% of the mothers were uninformed of proper practices for her child with diarrhea while 52,3% were less knowledgeable and 32,6% were knowledgeable. The incidence of acute upper respiratory infections (AURI) was found as 25,3% in summer period and 54,9% in winter period. The incidence of acute lower respiratory infections (ALRI) was found as 1% in summer period and 5,7% in winter period. The incidence of diarrhea was found as 17,8% in summer period and 3% in winter period. The incidence of persistent diarrhea was found as 2,6% in the summer period and it was not detected in the winter period. The most effective factors on AURI in the summer period were the age of the child and the mother's knowlege on the benefit of feeding and breastfeeding the child. The most effective factors on the AURI in the winter period were the settlement, the mother's age, the mother's educational status, the mother's working status to earn money, the number of rooms in the house, the mother's bath frequency and the mother's knowlege on approach to her child with ARI. The most effective factors on ALRI in winter period were the age of the child, the use of feeding bottles and pacifiers, the mother's knowlege on approach to her child with ARI and the traditional treatment methods. The most effective factors on diarrhea in the summer period were the age of the child, the father's educational status, number of people living in household and the toilet condition. The most effective factors on diarrhea in the winter period were the child's dress changing frequency and the child's current nutritional status. The most effective factors on persistent diarrhea in the summer period were the age of the child, the monthly total household income and the way of storing drinking water.

Benzer Tezler

  1. Afganistan Cevizcan Bölgesi Çağdaş Özbek şairleri

    In Afghanistan Regional Contemporary Uzbek Jawzjan poets

    EMRAH İLİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Karşılaştırmalı EdebiyatFatih Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NODİRKHON KHASANOV

  2. Afganistan'ın Özbek şairlerinden Muhammed Yahyâ Hafîzî ve Muhabbet-nâme'si (İnceleme–metin)

    Muhammad Yahya Hafizi, an Uzbek poets of Afghanistan and his Muhabbet-name (Review-text)

    SOOSAN SAYEEDZADA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EROL ÇÖM

  3. Etno-kültürel özellikleriyle Afganistan Türkmenleri: Demografik ve kültürel bir yaklaşım

    Ethno-cultural characteristics of Turkmens of Afghanistan: A demographic and cultural approach

    NURYAĞDI SOYER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    SosyolojiSakarya Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA KEMAL ŞAN

  4. Afganistan'da yaşayan Özbek Türklerinin masalları

    Tales of Uzbek Turks living in Afghanistan

    NAJIBA ZAHERI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıSakarya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YAVUZ KÖKTAN

  5. Turkey's role in Afghanistan in the post 9/11 era

    11 Eylül'den günümüze Türkiye'nin Afganistan'daki rolü

    CANAN BAYRAM ÇUBUK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. IŞIL ANIL