Geri Dön

Sosyalizmin kentsel politikalara ve kente etkisi: Moskova deneyimi

Effects of socialism on urban policies and the city: Case of Moscow

  1. Tez No: 600233
  2. Yazar: NACİYE SİMLA UYGAÇ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SIRMA TURGUT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Siyasal Bilimler, Şehircilik ve Bölge Planlama, Political Science, Urban and Regional Planning
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Şehircilik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kentsel Koruma ve Yenileme Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 123

Özet

Kentsel mekânlar, kentsel politikaların temelini oluşturmaktadır. Şehircilik, siyasi ideolojilere; iktidara gelmek için söylev siyasetinden daha fazla olanak sunmaktadır. Mekânı kontrol etmek ve ideolojiye göre şekillendirmek, iktidarın sürekliliğini sağlamaktadır. Bu sebeple ideolojilerin mekânı şekillendirmek ve kontrol etmek için tasarrufları vardır. Kentsel politikalar, ideolojilerin uygulamaya geçirilmesi için kullanılan araçlardır ve şehirlerin sadece yönetiminde değil mekânsal dönüşümünde de önemli bir etkiye sahiptir. Bir siyasi ideolojiyi en köklü şekilde yaymak ve halka benimsetmek için yapılması gereken; siyasi görüşü destekleyen kentler ve gündelik deneyimler yaratmaktır. Söz konusu siyasi ideoloji sosyalizm olduğunda ise; sosyalizmin“eşitlik”ilkesi gereği, mülkiyet kavramı ortadan kalkacaktır. Toprağın, devletin bir zenginliği olarak görüldüğü ve değişim değerinin olmadığı; konutun anayasal bir hak olduğu ve devlet tarafından herkese hakça dağıtıldığı; ulaşım ve altyapının mahallelere göre değişiklik göstermediği bir devlet düzeninde kentleri şekillendiren ilkeler, ideolojinin propagandası olacaktır. Sosyalizmin ilkelerini anlamak sosyalist politikaları analiz etmeye; sosyalist politikaları analiz etmek de şehirlerin şekillenme süreçlerini ve geri plandaki fikirleri anlamaya yaramaktadır. Literatür araştırmaları sonucunda görülmüştür ki ideoloji – politika – kent diyalektiğindeki kuramsal yazın birikimi, aynı konuların pratiklerinin incelendiği yazın birikiminden daha zayıf kalmaktadır. Bu doğrultuda tezde öncelikle sosyalizm ideolojisi açıklanmıştır. Sosyalizmi, sosyalist planlamayı ve sosyalist şehirciliği kavramsal olarak açıklamak, sosyalizmin devlet düzeni olarak deneyimlenme şansı bulduğu Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) politikalarında sosyalizmin izlerini ön plana çıkarmaktadır. Tez çalışmasında sosyalizmin mekânsal karşılığının analizleri Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) başkenti olan Moskova'nın şehir planı, kamusal alanlarıyla sosyal donatıları, konut yerleşimleri, ulaşım ve altyapı sistemleri ile sosyalist ideolojinin etkisinde inşa edilen tekil yapılar incelenerek yapılmıştır. Çalışmanın yöntemi yazılı literatür taramasının yanı sıra, Sovyetler Dönemi'nde çekilen film, belgesel, fotoğraf arşivleri ve propaganda afişlerinden ideolojinin yansımalarını anlamak olarak belirlenmiştir. Çalışmada sosyalist ideolojinin sosyalist şehircilik anlayışı ile kent dokusuna nasıl yansıdığı ve kentin propaganda mekânı olarak kurgulanması sırasında hangi unsurlardan ne şekilde faydalanıldığı vurgulanmıştır. Tez çalışmasının sonucu olarak sosyalist ideolojinin kentsel mekânda sadece mimari ve şehir planı olarak karşılık bulmadığı, aynı zamanda kentte yaşayanların hayatlarını da sosyalist ideoloji doğrultusunda değiştirdiği tespit edilmiştir. Moskova günümüzde kapitalist bir ideoloji ile yönetilmekte olsa dahi sosyalist dönemin izlerini taşımaktadır.

Özet (Çeviri)

Urban centers form the basis of urban policies. Urbanism provides more chances to establish rulership with political ideologies than political discourse. To control and shape urban centers according to ideologies assures the continuity of rules in power. For this reason ideologies have a tendancy of shaping and ruling urban areas. Urban policies are tools to put ideologies in practice and cities have an importance not only in administration but also in urban development. In order to root an political ideology in people, cities and daily experiences which represent the political ideology must be built. When this political ideology is socialism, due to“equality”principle of it, concept of private property would be erased. Principles such as land being the state's and not having any change value; housing being a constitutional right and being given to citizens by the state; and transport and infastructure not showing changes according to neighborhoods shape the urban areas according to state structure, and also become propaganda pieces of the ideology. Understanding the principles of socialism helps us in analyzing socialist politics, which will be helpful in understanding how cities changed shape in their lifespan and the ideas in the background related to this change. As a result of literary research, ideological - political - city dialectical literary works on theory are lesser in quantity compared to literature regarding the research done on the practice. In this direction, the thesis first explains the ideology of socialism. Explaining socialism, socialist planning and socialist urbanism displays the footprints of socialism in Union of Soviet Socialist Republics (USSR) political discourse as they had an established socialist republic state. In this thesis, analysis of socialism's urbanistic representation has been researched on urban planning, public zones and recreational areas, housing, transport and infastructure systems and monumental structures built under the influence of socialist ideology in the capital of Union of Soviet Socialist Republics (USSR), Moscow. Aside from literary works, movies, documentaries, photography archives and propaganda posters produced during the Soviet era are also researched into in order to understand the impact of the ideology. In this thesis, points have been made regarding how the socialist ideology reflected on the city's layout with socialist urbanism and which factors were utilized how in regards of constructing the city as a propaganda demonstration. As a result of this thesis, it's revealed that socialist ideology is not displayed in urban areas only on architectural and city planning levels but also influenced the lives of those live in the city with socialist ideology. Even though in today's world the city is under a capitalist administration, Moscow still bears the marks of its socialist era.

Benzer Tezler

  1. Türkiye'de toplumcu belediyecilik anlayışının evrimi

    Evolution of socialistic municipality in Turkey

    MAHMUT GÜLER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Kamu YönetimiAnkara Üniversitesi

    Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CAN HAMAMCI

  2. 2000 sonrası Türkiye'de toplumcu belediyecilik politikalarının değerlendirilmesi: Ovacık Belediyesi örneği

    Evaluation of socialist municipalism policies after 2000 in Turkey: The case of Ovacık Municipality

    ENGİN BOZKURT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Kamu YönetimiAnkara Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SONAY BAYRAMOĞLU ÖZUĞURLU

  3. Üretim ve yeniden üretim sürecinde toplumsal mekânın yeniden örgütlenmesi: Beykoz Paşabahçe örneği

    Reorganization of social space in production and reproduction process

    EYLEM YAĞIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEP ŞİRİN ENLİL

  4. Kosova's architecture in frame of socialist modernization: Boro-Ramiz sport, culture and trade complex by dom architectural office

    Sosyalist modernizm çerçevesinde Kosova mimarisi: Boro-ramız spor, kültür ve ticaret merkezi, dom mimarlık ofisi

    SARA SYLEJMANİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET MURAT GÜL

  5. Kentsel ve yarı kentsel alanlarda dar gelirliler için konut politikaları ve mimarın rolü

    Housing policies and architects role in urban and semi-urban areas for low-income families

    ALPER ÖZEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METE ÜNÜGÜR