Finansal liberalizasyonun eşitsizlik olgusu bağlamında incelenmesi ve ampirik bulgular
Examination of financial liberalization in the context of inequality phenomenon and empirical findings
- Tez No: 601132
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET FATİH CİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 291
Özet
Bretton Woods sistemi 1970'li yılların başına kadar finansal sistemin çatısı işlevini üstlenmiş; 20.yüzyılın son çeyreğine gelindiğinde sistemin çökmesi ve gelişmiş dünyada sermaye birikimindeki durgunluk dünyayı yeni bir finansal sistem arayışına yöneltmiştir. Bu yönelim gelişmiş ülkeler nezdinde finansal liberalizasyonu merkezine alan neoliberal ekonomi politikalarını gündeme getirmiştir. Bu politikalar önce gelişmiş ülkeler tarafından, daha sonra 1980'li yılların borç krizleriyle mücadele halindeki gelişmekte olan ülkeler tarafından Washington Uzlaşısı çerçevesinde benimsenmiştir. IMF ve Dünya Bankası gibi Bretton Woods kurumları tarafından gelişmekte olan ülkelerin kalkınma sorunlarıyla mücadeleleri kapsamında ele alınan bu politikalar sürdürülebilir kalkınmanın önkoşulu olarak değerlendirilmiştir. Öyle ki gelişmiş dünyanın finansal sermaye birikimi ile gelişmekte olan dünyanın finansman ihtiyacının bu süreçte birbirini tamamlayıcı pozisyonu, finansal liberalizasyon politikalarının benimsenmesiyle mümkün olabilmiştir. Sonraki süreçte ise gelişmekte olan ülkelerin art arda yaşadıkları para ve borç krizleri bir yana, gelişmiş ülkelerin başat pozisyonu ile dünya genelinde 1970-1980 döneminden sonra ülke-içi eşitsizliklerde gerçekleşen yukarı yönlü trend, finansal liberalizasyonun gelir dağılımını bozucu etkisinin ve dolayısıyla neoliberal ekonomi politikalarından beklenen getiri ve etkinlik kazanımlarının epey sorgulanmasına yol açmıştır. Bu çalışma, üzerinde uzlaşı olmayan bu meseleyi 1996-2016 dönemi için, hem gelişmiş hem gelişmekte olan ülkelerin yer aldığı 52 ülkeyi kapsayan bir örneklem üzerinden statik ve dinamik, doğrusal ve doğrusal olmayan panel veri analizleri aracılığıyla araştırmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla finansal liberalizasyon düzeyini alternatif açılardan ölçen farklı içerikli değişken ve endeksler ile gelir eşitsizliği ölçütü olarak Gini katsayısı kullanılmaktadır. Analiz sonuçları, kredi genişlemesindeki artışın gelir dağılımını iyileştirmediğine dair güçlü kanıtlar sunmaktadır. Diğer yandan, uluslararası sermaye hareketlerinin serbestliğini, dolayısıyla finansal açıklığı ölçen göstergelerin eşitsizliği azalttığına yönelik bir kanıt elde edilememiştir. Öyle ki bu göstergelerden, kurallara dayalı de-jure göstergelerin parametre katsayıları pozitif fakat anlamsız bulunmuştur. Fiili yani de-facto bir gösterge olarak, doğrudan yabancı yatırım stokunun GSYİH'ya oranındaki artışın ise gelir eşitsizliğini artırdığına yönelik bazı ipuçları elde edilmiştir. Bu bağlantı, etkileşim terimleri ile ölçülen aracı değişkenlerden iktisadi büyüme ve kurumsal gelişme düzeyinden etkilenmekte, fakat aracı etkinin doğrusal olmadığına dair herhangi bir sonuç elde edilememektedir.
Özet (Çeviri)
Bretton Woods system has acted as the roof of the financial system until the early 1970s; and in the last quarter of the 20th century, collapse of the system and the stagnation of capital accumulation in developed world led to the seek of a new financial system. This new system is based on neoliberal economic policies that center on financial liberalization. These policies were firstly adopted by developed countries and then by developing countries struggling with the debt crisis of the 1980s within the framework of the Washington Consensus. These policies were considered as prerequisites by Bretton Woods institutions like the IMF and the World Bank, for sustainable development of developing countries against their development problems. Thus, financial capital accumulation in developed countries and financing necessity of developing countries could be complemented each other in this process by the adoption of financial liberalization policies. Afterwards, apart from currency and debt crises one after another in developing countries, upward trend in inequality within countries after 1970-1980 period with the leading position of developed countries, have recently led to the questioning of the effect of financial liberalization and financial development on inequality in income distribution and thus expected returns and efficiency gains from neoliberal policies. This study aims to investigate this issue on which there is no consensus, for the period of 1996-2016 through static and dynamic, linear and nonlinear panel data analyses for a sample of 52 developed and developing countries. For this purpose, a variety of variables and indices measuring financial liberalization from different perspectives and Gini coefficient as income inequality measure were used. The results of the analysis provide strong evidence that an increase in credit expansion does not improve income distribution. On the other hand, there is no evidence that the indicators measuring the capital account liberalization and thus financial openness alleviate income inequality. Such that, coefficients of the rules-based de-jure indicators were found to be positive but insignificant. Moreover, as an actual de-facto indicator, some clues were obtained that an increase in the ratio of foreign direct investment stock to GDP increases income inequality. This linkage is affected by mediator factors such as economic growth and institutional quality measured by interaction terms, however no finding could be acquired as of the mediation effect is nonlinear.
Benzer Tezler
- The effects of globalization on world income inequality
Küreselleşmenin dünya gelir eşitsizliği üzerine etkileri
EBRU TOMRİS AYDOĞAN
Doktora
İngilizce
2009
EkonomiYeditepe Üniversitesiİktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VESİLE NECLA GEYİKDAĞI
- İktisadi sistemler bağlamında gelir dağılımı-kredi ekonomisi ilişkisi ve Türkiye
The relation between income distribution and credit economy within the context of economic systems and Turkey
BAŞAK IŞIL ÇETİN
Doktora
Türkçe
2011
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER ALPARSLAN AKSU
- Türkiye'de gelir dağılımının yapısal değişimi
Structural evolution of income distribution in Turkey
ARINÇ ÇALIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
EkonometriCelal Bayar Üniversitesiİktisat Teorisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İLKAY DİLBER
- Neoliberal politikalar ışığında gelir dağılımı adaleti ve finansal krizler: Seçilmiş ülkeler üzerine bir inceleme
Income distribution and financial crises in the light of neoliberal policies: An investigation on selected countries
MEHMET AKİF DESTEK
- The effects of capital account liberalization on the economic performance: The case of Turkey
Fınansal liberalizasyonun ekonominin performansı üzerindeki etkileri: Türkiye uygulaması
EVİN AÇAN