Öz kendilik değerlendirmesinin, sinizm, iş tatmini ve tükenmişliğe etkisinde toksik liderliğin rolü
The role of toxic leadership in the effect of core-self evaluation on cynicism, job satisfaction and burnout
- Tez No: 602512
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN ENGİN ŞENER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, İşletme, Education and Training, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Savunma Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
Liderlik akademik yazında en çok incelenen konulardan birisi olmasına rağmen yapılan çalışmalarda genellikle olumlu liderlik biçimleri üzerinde durulduğu görülmektedir. Ancak örgütsel yaşamda ortaya çıkan çeşitli olaylar liderliğin her zaman olumlu sonuçlar yaratmadığını, lider davranışlarının çalışanlar ve örgütler için olumsuz etkilerinin olabileceğini göstermiştir. Ayrıca, liderlik konusunda yapılan çalışmalarda olumlu liderlik biçimleri kadar olumsuz liderlik biçimlerinin de incelenmesinin, liderlik konusunun daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacağı belirtilmektedir. Bu çerçevede araştırmanın temel amacı, yazında yeni bir kavram olarak ortaya çıkan toksik liderliği merkeze alarak, toksik liderliğin öncül (öz kendilik değerlendirmesi) ve ardıllarını (iş tatmini, sinizm ve tükenmişlik) incelemektir. Araştırmada kullanılan veriler, Türkiye'nin 12 farklı bölgesinde çeşitli okullarda görev yapan 437 öğretmenden anket yöntemi ile toplanmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkileri tespit etmek maksadıyla korelasyon, regresyon analizleri ile yapısal eşitlik modellemesinden istifade edilmiştir. Araştırma kapsamında yapılan analizler sonucunda öğretmenlerin öz kendilik değerlendirmelerinin iş tatminini olumlu yönde, toksik liderlik, örgütsel sinizm ve tükenmişliğin tüm alt boyutlarını da olumsuz yönde etkilediği tespit edilmiştir. Toksik liderliğin ise, iş tatminini olumsuz yönde, örgütsel sinizm, duygusal tükenmişlik ve duyarsızlaşmayı olumlu yönde etkilediği, bununla birlikte kişisel başarı hissinde azalmada bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Aracılık rolüne ilişkin yapılan analizler sonucunda da, öz kendilik değerlendirmesi ile örgütsel sinizm, duygusal tükenmişlik ve duyarsızlaşma arasındaki ilişkide toksik liderliğin kısmi aracılık rolünün bulunduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, yazında yeni ve tehlikeli bir liderlik biçimi olarak belirtilen toksik liderliğin öncül ve ardıllarına yönelik bu çalışma ile liderlerin çalışanlar ve örgütleri için her zaman iyi çıktılar sağlamadığı görgül bir araştırma ile ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
Although leadership is one of the most studied subjects in academic literature, it is seen that studies are generally focused on positive leadership styles. However, various events that have emerged in organizational life have shown that leadership behaviors do not always produce positive results and leadership behaviors may have negative effects for employees and organizations. In addition it is stated in the leadership studies, examining negative leadership styles as well as positive leadership styles will contribute to a better understanding of leadership. In this context the main purpose of the research, by putting toxic leadership at the centre, is to examine the antecedent (core-self-evaluation) and consequences (job satisfaction, cynicism and burnout) of toxic leadership. The data used in the study were collected through the survey method from 437 teachers working at various of schools in 12 different region of Turkey. Correlation, regression analysis and structural equation modeling were conducted to examine the relationships between variables. Result of the analyzes indicated that the core-self evaluations of the teachers have a positive effect on job satisfaction, and negatively affect toxic leadership, organizational cynicism and all sub-dimensions of burnout. Besides, toxic leadership negatively affects job satisfaction, and positively affects organizational cynicism, emotional exhausation and depersonalization, but do not have any effect on personal accomplishment. As a result of analysis of mediation role, it was found that toxic leadership has a partial mediation role in the relationship between core-self evaluation and organizational cynicism, emotional burnout and depersonalization. In conclusion, this empirical research which is examined the antecedent and consequences of toxic leadership, described as a new and dangerous style of leadership in the literature, reveals that leadership do not always result in good outcomes for their employees and organizations.
Benzer Tezler
- Algılanan etik iklim boyutları, lider üye etkileşimi ve öz kendilik değerlendirmesinin izlenim yönetimi taktikleri kullanımı üzerindeki etkileri
The effects of perceived ethical climate types, leader member exchange and core self evaluation on impression management tactics
TUĞRUL OĞUZHAN
Doktora
Türkçe
2015
İşletmeKara Harp Okulu KomutanlığıSavunma Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜNSAL SIĞRI
- Örgütsel ve kişisel öncülleri bağlamında örgütsel vatandaşlık davranışı: Bir model testi
Organizational citizenship behavior in the context of organizational and personal premises: A model test
SİMGE SAMANCI
Doktora
Türkçe
2017
İşletmeTürk Hava Kurumu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMDULLAH NEJAT BASIM
- Algılanan streste duygusal emek ve kendilik değerlendirmelerinin rolü: Avukatlar üzerine bir araştırma
The role of emotional labor and self evaluations on perceived stress: a research on lawyers
AYBÜKE BASIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İşletmeTürk Hava Kurumu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ÇETİN
- Bazı öncül ve ardıllarıyla öz liderlik: İlköğretim öğretmenleri üzerine bir araştırma
Antecedent and consequences of self-leadership: A study on primary school teachers
ÖZGÜR ARLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimKara Harp Okulu KomutanlığıSavunma Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AKİF TABAK
DR. HARUN ŞEŞEN
- Çok Boyutlu Kendilik Algısı Ölçeği (ÇBKAÖ): Bir ölçek geliştirme çalışması
Multidimensional Self-Perception Scale (MDSPS): A scale development study
NURDAN ÖZÇELEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ECE NAZ ERMİŞ