Birinci Dünya Savaşı arifesinde Nevahi-i Tis'a meselesi
On the eve of World War I, the issue of Nevahi-i Tis'a
- Tez No: 605535
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜMMÜGÜLSÜM POLAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Aden, İngiltere, Dokuz Kanton, Nevahi-i Tis'a, Osmanlı Devleti, Yemen, Aden, Britain, Nine Cantons, Nevahi-i Tis'a, Ottoman Empire, Yemen
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
İngiltere artan sömürge ihtiyacını karşılamak amacıyla Hindistan yolu üzerinde çok önemli bir liman ve istasyon görevi üstlenen Aden ve çevresine yönelik birtakım girişimlere başlamıştır. 1517 yılında Yavuz Sultan Selim'in Mısır'ı ele geçirmesiyle Yemen dini açıdan Osmanlı Devleti'ne bağlanmıştır. Fakat Osmanlı Devleti zaman içerisinde idari açıdan Yemen'den uzaklaşmıştır. 1839 yılında ise Aden, Osmanlı Devleti'nin kontrolünden çıkmıştır. Bu tarihten itibaren İngiltere Yemen'de Aden ile Taiz Sancağı arasında kalan Nevahi-i Tis'a adı verilen bölgedeki kabileler ile dostluk ve barış adı altında çeşitli himaye antlaşmaları yaparak buradaki kalıcılığını güçlendirmeye çalışmıştır. Bundan dolayı Osmanlı Devleti Yemen'de idaresini tesis etmenin yollarını aramıştır. Osmanlı Devleti bu amaç doğrultusunda Aden ve Aden hinterlandını adım adım kontrol altına almaya çalışmıştır. Birinci Dünya Savaşı arifesinde Osmanlı Devleti Yemen'i yeniden merkeze bağlamak için harekete geçtiği sırada Aden ve çevresinde Büyük Britanya İmparatorluğu ve onunla doğrudan ilişki içinde bulunan dokuz kabile bulunmaktadır. Bu bölgeyi Osmanlı Devleti Nevahi-i Tis'a yani dokuz nahiye, İngiltere ise dokuz kanton (nine cantons) olarak adlandırmıştır. Aden ve çevresinde Büyük Britanya İmparatorluğu Aden Politik Temsilciliği vasıtasıyla nüfûzunu genişletmek istemiş ve bunda belli ölçüde başarılı olmuştur. İngiltere, Nevahi-i Tis'a bölgesinin Osmanlı Devleti'nden bağımsız bir bölge olduğunu ve ayrıca burada bulunan kabilelerin de her birinin birbirinden bağımsız olduğunu iddia etmiştir. Osmanlı Devleti ise bu bölgede bulunan kabilelerin kendi hâkimiyeti altında olduğunu düşünerek hareket etmesi neticesinde Yemen'de İngiltere ile aralarında nüfûz mücadelesi başlamıştır.
Özet (Çeviri)
Britain started to have some attempts towards Aden and its surroundings, which acts as an important port and station on the way of India, with the aim of satisfying its increasing need of colony. In 1517, with Sultan Selim the Sterns's cupturing Yemen, it became religiously depended on the Ottoman Empire. However, Ottoman Empire got away from Yemen administratively in time. Aden got out of Ottoman control in 1839. From now on, Britain tried to strengthen its permanance by making some protective treaties under the name of friendship and peace with the tribes in the area of Nevahi-i Tis'a between Aden and Taiz district of Yemen. Because of this reason, Ottoman Empire tried to find a way to establish its authority. With this purpose, Ottoman Empire tried to take the control of Aden and Aden hinterland step by step. The Great Britain Empire and nine tribes directly in relation with it were situated in Aden and its surroundings when the Ottoman Empire took the action for centralising Yemen to itself just before the World War I. Ottoman Empire called this area as Nevahi-i Tis'a, means nine districts, while Britain called it as nine cantons. The Great Britain wanted to widen its influence on Aden and its surroundings with the help of Aden Political Agency and it became successful partially. Britain claimed that Nevahi-i Tis'a was independent from the Ottoman Empire and moreover, the tribes in this area were independent from each other. However, Ottoman Empire acted by considering that the tribes in this area were dependent to itself and as a consequence of this, there was a power conflict with Britain in Yemen.
Benzer Tezler
- American missionaries in Marash on the eve of the Great War
Birinci Dünya savaşı arifesinde Maraşta Amerikan misyonerlik örgütleri
ÇAĞLA KILIÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Tarihİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ONUR İŞÇİ
- Birinci Dünya Savaşı arifesinde Türk basınında Enver Paşa imajı
The image of Enver Pasa in the Turkish press in the eve of the First World War
SEMA COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk İnkılap TarihiKütahya Dumlupınar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMMÜGÜLSÜM POLAT
- Birinci Dünya Savaşı arifesinde Türk-Bulgar ilişkileri
Turkish - Bulgarian relations on the eve of World War I
AYŞE ERYAMAN
- Dönemin Türk basınına göre Birinci Dünya Savaşı arifesinde Türk-Yunan ilişkileri
Turkish-Greek relations before the World War I. according to the Turkish press of the period
ÖZLEM YILDIRM
- Türk basınına göre Birinci Dünya Savaşı arifesinde Şarki Anadolu meselesi
Başlık çevirisi yok
ERDEM KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk İnkılap TarihiGazi ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VAHDET KELEŞYILMAZ