Yahudi ve müslüman teolojisinde tanrı tasavvurlarının karşılaştırılması
Compari̇son of i̇magi̇nati̇on of god i̇n jewi̇sh and musli̇m theology
- Tez No: 606044
- Danışmanlar: PROF. DR. FİKRET KARAMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Tanrı, Âlem, İnsan, Ahit, Seçilmişlik, Mesih, God, World, Human, Testament, Electivity, Christ
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Tanrı tasavvuru, inanç sistemlerinin yapı taşları hüviyetindedirler. İlahi dinler kategorisinde değerlendirilen iki din olan Yahudilik ve İslam'ın da düşünüldüğünde kaynaklarının aynı olması sebebiyle Tanrı tasavvurlarının da aynı olması beklenmektedir. Ancak Yahudiliğin kutsal kitabında bulunan antropomorfik ifadeler, İslam'ın tenzihçi yönüyle karşılaştırıldığında arada büyük farklar olduğu görülmektedir. Bu bağlamda teşbihsel yönüyle de sıklıkla eleştirilen Yahudiliğin Tanrı tasavvurunun İslamî yönden analiz edilmesinin de kelam ilmi açsısından önemli olduğu kanaatindeyiz. Çalışamızda tarihsel çerçevede Yahudi teolojisinin gelişimini ve İslam'la olan münasebetini ele almaya gayret ettiğimiz giriş kısmının ardından, konuyu üç temel başlık altında inceledik. Bu bağlamda birinci bölümde ulûhiyet açısından Tanrı'nın varlığı, birliği, sıfatları, varlığının delilleri konularını tespit ederken; ikinci bölümde de Tanrı'nın âlem ile olan ilişkisini sunmaya çalıştık. Çalışmamızın son kısmını ise, Tanrı'nın insan ile olan ilişkisini insanın yaratılışından başlayarak ele alırken; her iki dinde ki ahiret hayatının nasıllığı hakkında bilgi vererek sonlandırdık. Temel olarak çalışmamız boyunca gördük ki; Orta Çağ Yahudi teolojisinin oluşumu açısından kilit bir dönem olmakla beraber; İslam kelamı da bu teolojinin oluşmasında ki ana faktörlerden biridir. Bununla beraber; itikadî yönden Yahudiliğin özellikle ahit, seçilmişlik ve mesih gibi konularda İslam'dan oldukça farklı bir yapıda olması çalışmamız açısından önem arz etmektedir. Biz de çalışmamızda bu farklılıklara dikkat çekmeye ve İslamî yönden itikadî açmazlara sebep olan meseleler açısından analizler yapmaya çalıştık.
Özet (Çeviri)
The concept of God is the building blocks of belief systems. Considering the two religions in the category of divine religions, Judaism and Islam, the imagination of God is expected to be the same as the sources are the same. However, when the anthropomorphic expressions found in the holy book of Judaism are compared with the divergent aspect of Islam, it is seen that there are big differences between them. In this context, we believe that the Islamic analysis of the concept of God in Judaism, which is frequently criticized in terms of the Islamic aspect, is also important for theology. In our study, after the introductory part where we try to deal with the development of Jewish theology and its relationship with Islam in the historical context, we examined the subject under three main headings. In this context, in the first chapter, while determining the subjects of God's existence, unity, adjectives, evidence of existence; In the second part, we tried to present God's relationship with the world. The last part of our study, while dealing with God's relationship with man, starting with the creation of man; We ended by giving information about the life of the Hereafter in both religions. Basically during our study we saw that; Although the Middle Ages were a key period for the formation of Jewish theology; Islamic theology is one of the main factors in the formation of this theology. However; It is important for our study that Judaism has a very different structure from Islam in terms of covenant, election and Messiah. In our study, we tried to draw attention to these differences and make analyzes in terms of the issues that led to Islamic dilemmas.
Benzer Tezler
- 'Vatan için ölmek': Türkiye'de şehit asker kültünün sosyo-politik inşası ve şehit aileleri dernekleri
'Dying for the motherland': The socio-political construction of martyr soldier cult and martyr family associations in Turkey
ŞAFAK AYKAÇ
- Nasranilere/Ebionitlere 11. yüzyılda Müslüman teolojide tanıklık: Kadı Abdulcabbar örneklemi
Witnessing the Nazarenes/Ebionites in 11th century Muslim theology: The case of Qadi ʿAbd al-Jabbar
YASİN KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT AY
- The Jewish-Muslim mixed marriages: Self-identifications and experiences of Jewish-Muslim mixed couples and their children in contemporary Turkey
Yahudi-Müslüman karma evlilikler: Günümüz Türkiyesindeki Yahudi-Müslüman karma çiftlerin ve çocuklarının kendilerini kimliklendirmeleri ve deneyimleri
BÜRİN YILDIZTEKİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYKAN ERDEMİR
- Muslim end Jewish otherness in the Spanish nation-bulding process thoughout the Reconquista; 1212-1614
Reconquista boyunca İspanya'nın uluslaşma sürecinde Müslüman ve Yahudi öteki kimliği; 1212-1614
EVRİM TÜRKÇELİK
Yüksek Lisans
İngilizce
2003
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiAvrupa Çalışmaları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA SOYKUT