Ebû Mansûr el-Mâturîdî'nin fikrî arka planı
Abu mansur al-Maturidi's intellectual background
- Tez No: 606520
- Danışmanlar: PROF. DR. CEMİL HAKYEMEZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hitit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 294
Özet
Bu çalışma, Ebû Mansûr el-Mâturîdî'nin mensubu olduğu Semerkant kelâm ekolüyle olan bağlantısının boyutu, burada oluşan fikirlerin değişim süreci ve nihayet onun bu geleneğe olan katkısını tespit etmeyi amaçlamaktadır. Tez, giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, çalışmanın yöntemi ve kaynakları ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Ayrıca konu, erken bir dönemi de kapsadığı için bu doğrultuda karşılaşılan zorluklar belirtilmiş ve kavramsal çerçeve buna göre çizilmiştir. Birinci bölümde Horasan ve Mâverâünnehir bölgesinin coğrafi özellikleri, eski din ve kültürler ve Mâturîdî dönemine kadar siyasi gelişmeler değerlendirilmiştir. İkinci kısımda, Mâturîdî'yi besleyen iki damardan biri olan ircâ temelli Hanefî anlayışın, coğrafya ve sosyopolitiğin şekillendirdiği bir ortamda kendini inşâ süreci anlatılmıştır. Mâturîdî'yi besleyen ikinci damar olarak da, Bağdat merkezli fikri canlılığa yer verilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde, ilk olarak Mâturîdî'nin mensup olduğu Mâverâünnehir Hanefîliği üzerine yoğunlaşılmıştır. Bu çerçevede Mâturîdî merkeze konmuş ve bu şekilde ekolün gelişimi irdelenmiştir. Yine bu bölümde, Horasan ile Mâverâünnehir'de var olmuş diğer dini anlayışlar da değerlendirilmiş ve bu dini anlayışların Mâturîdî'nin geleneği ile münasebetleri konu edilmiştir. Ayrıca, Mâturîdî ile aynı bölgede yaşamış ve muasırı bazı alimlerin onunla muhtemel etkileşimine de yer verilmiştir. Üçüncü bölümde, ilk olarak Mâturîdî'nin Semerkant Ehli'nden devraldığı kelâmi mirasın kendi içerisindeki örüntüsü, onun geleneğine olan katkısı, eleştirileri ve nihayet farklılaştığı noktalar ortaya konulmuştur. İkinci kısımda ise, gelenek içerisinde takibi mümkün olmayan konular değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda Mâturîdî'nin, Semerkant geleneğinin güçlü bir temsilcisi olarak yaptığı içe dönük eleştiriler ile gelenek dışından tevarüs ettiği fikirlere ve bunlar aracılığıyla geleneği nasıl yeniden şekillendirdiğine yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to determine the extent of Abu Mansur al-Mâturîdî's connection with his own tradition, the process of changing ideas in tradition, and finally his contribution to tradition. The thesis consists of an introduction and three parts. In the introduction, the method and sources of the study are discussed in detail. In addition, as it includes an early period, given the difficulties encountered and the conceptual framework has been drawn. In the first part, the geographical characteristics of Khurasan and Mawaraunnahr region, the old religions and cultures and the political developments that developed untill the Maturidi period were evaluated. In the second part, the process of self-construction of irja-based Hanafi understanding in an environment shaped by the geography and sociopolitical conditions, which was one of the two connections of Maturidi, is explained. Baghdad-based intellectual life was given as the second connection of Maturidi. In the second part of the study, firstly the Mawaraunnahr Hanafism which Maturidi belonged to was focused. Within this scope, the development of the ecole was taken by taking Maturidi to the center. In this section, other religious insights that existed in the Khorasan and Mawaraunnahr and their relations with the tradition of Maturidi were evaluated. The possible interaction of the scholars who lived in the same region with Maturidi was also mentioned. In the third section, firstly the pattern of the heritage which Maturidi inherited from Ahl Samarkand, his contribution to the tradition, his critiques and finally his personal differentiating points were revealed. In the second part, the issues that cannot be traced in his own tradition of islamic thelogy/Kalam are evaluated. In this direction ıt is mentioned that Maturidi, as a strong represantative of Semerkand tradition, reshaped the tradition with his self-enclosed critisisms and he contributed to the opinions coming outside the tradition.
Benzer Tezler
- Mâturîdî-Nesefî karşılaştırması Kitâbü't-Tevhîd ve Bahru'l-Kelâm ile Kitâbü't-Temhîd bağlamında
Comparison between Mâturîdî-Nasafî, in the context of Kitâbü't-Tawhîd, Bahru'l-Kalam and Kitâbü't-Tamhîd
FATIMA NUR DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÖNMEZ KUTLU
- Mâturîdî'nin Te'vîlât'ında müşkilü'l-Kur'ân
Mushkil al-Quran in Maturidi's Tevilat
ERKAN ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2017
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİCAN DAĞDEVİREN
- Aslah kavramı ve Mâtürîdî bakış açısından eleştirisi (İmam Mâtürîdî ve Ebü'l Muîn en- Nesefî örneği)
The concept of Aslah and its critique from Maturidi perspective (The case of Imam Maturidi and Abu al-Muin al-Nasafi)
FATIMA ZEHRA ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinYalova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE BETÜL TEKİN
- Ebû Mansûr el-Mâtürîdî'nin Had ayetlerinin illet ve hikmetlerine dair Te'vîlâtü'l-Kur'ân adlı tefsirindeki değerlendirmeleri
Abu Mansur al-Maturidi's evaluations about the reasons and wisdoms of Hadd verses in his exegesis called Ta'wilat al-Qur'an
HASAN CAN ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinKafkas ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT SARIGÜL
- Ebû Mansûr el-Mâtürîdî'ye göre dua
Prayer according to Ebu Mansur al-Maturidi
RAMAZAN BAHÇA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinGAZİANTEP İSLAM BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELİM GÜLVERDİ