Peyzaj değişimlerinin peyzajların korunması ve planlanması bağlamında değerlendirilmesi: Sapanca Havzası örneği
Assesment of landscape change in the scope of protection and management: Example of Sapanca Basin
- Tez No: 606553
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NİLÜFER KART AKTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Kentsel alanlarda hızlı nüfus artışı ve kentleşme, sağlıksız gelişen kentsel alanların oluşmasına neden olmakta, dolayısıyla kişilerin doğaya olan ihtiyacı artmaktadır. Bununla birlikte, bu ihtiyaç, kentin yakın çevresindeki kırsal alanlara olan talebi arttırmakta ve bu kaynakların hızla kentleşmesine, bozulmasına ve tükenmesine yol açmaktadır. Orman alanları, tarım arazileri, su kaynakları gibi doğal kaynaklar, kentleşme etkisinden dolayı değişen ve tüketilen kaynakların başında gelmektedir. Çalışma alanı olarak seçilen Sapanca Göl Havzası ülkemiz için önemli bir içme suyu kaynağıdır. Havza son yıllarda ciddi bir yapılaşma tehdidi altındadır. Bu durumda havza sınırları içinde peyzajların fiziki değişimlerine ve ekosisteminde bozulmalara neden olmaktadır. Çalışmanın amacı, havza bütünündeki peyzajların fiziki değişimlerinin tespit edilerek havzanın korunması ve sürdürülebilirliği için peyzaj fonksiyon analizlerinin yapılması ve havza içinde değişimlerde önde gelen yerleşim ve tarım alanları için en uygun alan kullanımlarının belirlenmesiyle ülkemizde APS kapsamında havza bazında yapılan peyzaj planlama çalışmalarına altlık oluşturmaktır. Çalışma 3 aşamada gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamada; alana yönelik kaynak ve envanter çalışması yapılmış ve CBS ortamında gerekli altlıklar oluşturulmuştur. İkinci aşamada peyzajların 2000-2018 yılı arası fiziki değişimlerinin belirlenmesi için hava ve uydu fotoğraflarından yararlanılarak manuel sayısallaştırma yapıldı kontrollü sınıflandırma ile 9 sınıf belirlenerek peyzajların fiziki değişimleri yapıldı. Havza bütünündeki peyzajın işleyişini ortaya koymak için doğal fonksiyon analizleri (geçirimlilik ve toprak koruma) ve peyzajın kültürel değerinin ortaya koyulması için kültürel peyzaj fonksiyon analizi yapılmıştır. Bu aşamanın son kısmında, yerleşim ve tarım alanlarının havza içindeki optimal alan kullanımlarının belirlenmesine yönelik uygunluk analizleri yapılmıştır. Üçüncü aşamada, Sapanca Göl Havzası Çevre Düzeni Planı ile peyzaj planlamaya altlık oluşturmak için hazırlanan haritalar karşılaştırılmış mevcut durum değerlendirmesi yapılmış, öneriler geliştirilmiştir. Sonuç olarak havzanın korunması ve sürdürülebilirliği amacıyla havzada fiziki planlara yön vermek ve planlara temel altlık oluşturmak için ekolojik temelli peyzaj planlarının oluşturulmasının önemi vurgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
Rapid population growth and urbanization in urban areas cause unhealthy development and construction of urban areas, thus the citizens need for nature is increasing. This need, however, increases the demand for rural areas in the near surroundings of the city and leads to rapid urbanization, degradation and depletion of these resources. Natural resources such as forest areas, agricultural lands, water resources are at the top of the changing and consumed resources due to urbanization effect. Sapanca Lake Basin, which is chosen as the study area, is an important source of drinking water for our country. The basin has been seriously threatened by urbanization in recent years. In this case, it causes physical changes of landscapes and deterioration of ecosystem within the boundaries of the basin. The aim of the study is to create an infrastructure for landscape planning studies at basin scale in our country under the framework of the European Landscape Convention, in this context this analyses will be made: to determine the physical changes of landscapes in the basin and realization of landscape function analysis for the protection and sustainability of the basin and determination of Optimum area usage in the basin for settlement and agricultural areas. In the study, a three-step method was implemented. In the first stage, an inventory and resource were formed for the area and data base prepared for analysis in GIS environment. In the second stage, in order to determine the physical changes of landscapes between the years 2000-2018, by using the digitization of air and satellite which were digitized manually and 9 categories were determined by controlled classification and physical changes of landscapes were measured. Natural function analyzes (infiltration and soil conversation) were performed to reveal the functioning of the landscape and cultural landscape function analysis was conducted to reveal the cultural value of the landscape in the basin. In the last part of this phase, conformity analyzes were conducted to determine the optimal area utilization of settlements and agricultural areas in the basin. In the third stage, Sapanca Lake Basin Environment Layout Plan is compared with the maps prepared to create a basis for the landscape plan and the current situation was evaluated and suggestions were developed. As a result, emphasizing the importance of creating ecological based landscape plans to guide the physical plans in the basin and to form the basis for the plans for the protection and sustainability of the basin
Benzer Tezler
- Doğa korumada sürdürülebilir bir yaklaşım, ekolojik ağların belirlenmesi ve planlanması: Çeşme-Urla yarımadası örneği
Identification and planning of ecological networks as a sustainabile approach in nature conservation; the case of Çeşme-Urla peninsula
ÇİĞDEM COŞKUN HEPCAN
Doktora
Türkçe
2008
Peyzaj MimarlığıEge ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Bölümü
PROF. DR. MEHMET BÜLENT ÖZKAN
- Manavgat nehri havzasındaki peyzaj değişiminin peyzajların korunması, planlanması ve yönetimine yönelik değerlendirilmesi
Assessment of landscape change in the manavgat river basin in the contex of landscape protection, planning and management
EMRAH YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2013
Peyzaj MimarlığıAkdeniz ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VELİ ORTAÇEŞME
- Korunan alanlarda tarihi peyzaj karakter analizi; Kazdağı Milli Parkı örneği
Historic landscape character analysis in protected areas; a case study Kazdagi National Park
ŞEYMA ŞENGÜR
Doktora
Türkçe
2017
Peyzaj MimarlığıEge ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENGİN NURLU
- Peyzaj kalite hedeflerinin yerel ölçekte belirlenmesi: Antalya Aksu örneği
Determination of landscape quality objectives at local level: The case of Antalya Aksu
ARZU ALTUNTAŞ
Doktora
Türkçe
2017
Peyzaj MimarlığıAkdeniz ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VELİ ORTAÇEŞME
- Doğal ve kültürel peyzajlarda ekolojik risk değerlendirmesi: selçuk ilçesi örneği
Ecological risk assessment in natural and cultural landscapes: the case of selcuk district
ESRA ÇETİNKAYA ÖZKAN
Doktora
Türkçe
2021
Peyzaj MimarlığıEge ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERHAN VECDİ KÜÇÜKERBAŞ