Obsesif kompulsif bozuklukta düşünce eylem kaynaşması, büyüsel düşünce ve şizotipal kişilik özellikleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationships between thought-action fusion, magical thinking and schizotypal personality characteristics in obsessive-compulsive disorder
- Tez No: 607229
- Danışmanlar: PROF. DR. BAŞARAN DEMİR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Obsesif kompulsif bozukluk tanısı olan hastalarda düşünce eylem kaynaşması, büyüsel düşünce gibi bilişsel yanlılık hatalarının ve şizotipal kişilik özelliklerinin hastalık gelişiminde ve süreğenliğinde rolü olduğuna dair literatürde çeşitli bulgular yer almaktadır. Bu çalışmada obsesif kompulsif bozukluk tanısı olan kişilerde; kesitsel olarak düşünce eylem kaynaşması, büyüsel düşünce ve şizotipal kişilik özelliklerinin sağlıklı kişilerle karşılaştırılması, tüm grupta ve ayrı olarak hasta ve kontrol gruplarında ilgili parametrelerinin obsesif kompulsif belirtilerle ve kendi aralarındaki ilişkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Ekim 2018 – Mayıs 2019 tarihleri arasında Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Psikiyatri Polikliniği'ne başvurmuş ya da Psikiyatri Kliniği'nde yatarak tedavi almış, obsesif kompulsif bozukluk tanısı konulmuş olan 37 katılımcı, araştırma grubu olarak; herhangi bir psikiyatrik hastalığı olmayan 36 sağlıklı katılımcı ise kontrol grubu olarak araştırmaya alınmıştır. Sağlıklı kontrol grubuna alınacak katılımcılara DSM-IV Eksen I Bozuklukları için Yapılandırılmış Klinik Görüşme (SCID-I) uygulanmış, tüm katılımcılar Sosyodemografik Bilgi Formu, Düşünce Eylem Kaynaşması Ölçeği (DEK-Ö), Vancouver Obsesif Kompulsif Envanteri (VOKE), Maudsley Obsesif Kompulsif Soru Listesi (MOKSL), Büyüsel Düşünce Ölçeği (BDÖ), Şizotipal Kişilik Ölçeği (ŞKÖ), Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) ve Beck Depresyon Envanteri (BDE) ile değerlendirilmişlerdir. Hasta grubu katılımcılarının Düşünce Eylem Kaynaşması Ölçeği ( DEK-Ö ) toplam puan ve tüm alt boyutlarının puanları bakımından, büyüsel düşünce ölçeğinden ( BDÖ ) ve şizotipal kişilik ölçeğinden ( ŞKÖ ) aldıkları puanlar bakımından, kontrol grubu katılımcılarının aldıkları puanlara göre anlamlı olarak yüksek değerler sergiledikleri saptanmıştır. DEK-Ö ve alt boyutlarının BDÖ ve ŞKÖ ile ilişkilerine bakıldığında hasta grubunda büyüsel düşünceyi ölçen BDÖ ile DEK'in tüm alt boyutları arasında; şizotipal özellikleri değerlendiren ŞKÖ ile DEK-Olabilirlik ( DEK-O ) ve DEK-Olabilirlik Diğerleri ( DEK-OD ) alt boyutlarıyla anlamlı pozitif yönde ilişkileri olduğu saptanmıştır. Tüm örneklemde ve hasta grubunda yapılan analizlerde, DEK-O alt boyutu ve DEK-Ahlâk ( DEK-A ) alt boyutu ve BDÖ'den ve ŞKÖ'den alınan puanlar ile Vancouver Obsesif Kompulsif Envanteri ( VOKE )'nin tüm alt boyutları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Hasta grubunda yapılan korelasyon analizlerinde büyüsel düşünce ile; VOKE-Obsesyonlar, VOKE-Kontrol Etme, VOKE-Biriktirme, VOKE-Kararsızlık, VOKE-Sadece Doğru Hissetme alt boyutları arasında anlamlı ilişkiler saptanmış; ancak, VOKE-Bulaşma Kirlenme alt boyutu ile aralarında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Obsesif kompulsif bozukluk tanısı olan hastaların sağlıklı kontrollere göre düşünce eylem kaynaşması ve büyüsel düşünce gibi bilişsel yanlılık hatalarını daha fazla yaptıkları ve bu kişilerde şizotipal kişilik özelliklerinin daha yüksek düzeyde olduğu saptanmıştır. Obsesif kompulsif bozukluk tanısı olan hastalarda büyüsel düşünce ile DEK'in tüm alt boyutları arasında anlamlı ilişkiler saptanmış olmasına rağmen, kontrol grubu katılımcılarında büyüsel düşünceyle sadece DEK-Toplam puanı ve DEK-Ahlâk alt boyutu arasında anlamlı ilişkiler saptanmıştır. DEK-A, DEK-O, DEK-Olabilirlik Kendisi ( DEK-OK ), büyüsel düşünce ve şizotipal kişilik özelliklerinin cinsel, dini, ve zarar verme obsesyonlarıyla; kontrol etme kompulsiyonlarıyla ve biriktirme/istifleme obsesyonları ve kompulsiyonları ile anlamlı derecede pozitif ilişki içerisinde oldukları saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
In this cross sectional study; thought-action fusion, magical thinking and schizotypal personality traits were compared in obssessive compulsive patients and healthy subjects. Between October 2018 and May 2019, thirty-seven participants who applied to the Psychiatry Outpatient and Inpatient Clinics of Hacettepe University, Department of Psychiatry and diagnosed as obsessive compulsive disorder were included in this study. Thirty-six healthy subjects without any psychiatric disease were included in as the control group. Participants who are in the control group were assessed by means of a Structured Clinical Interview for DSM-IV Axis I Disorders (SCID-I) and all the participants were required to fill out sociodemographic information form, Thought Action Fusion Scale ( TAF-S ), Vancouver Obsessive Compulsive Inventory ( VOCI ), Maudsley Obsessional Compulsive Inventory ( MOCI ), Magical Ideation Scale ( MIS ), Schizotypal Personality Questionnaire ( SPQ ), Beck Depression Inventory ( BDI ), Beck Anxiety Inventory ( BAI ). It was found that OCD patients has showed significantly higher values than control subjects in terms of Thought Action Fusion Scale ( TAF-S ) total score and the scores of all sub-dimensions, Magical Ideation Scale ( MIS ), and Schizotypal Personality Questionnare ( SPQ ). In the whole sample and patient group analysis, TAF-Likelihood and TAF-Moral subdimensions and the scores obtained from MIS and SPQ were significantly correlated with all subscales of the VOCI. According to the results of the analysis in the patient group, there was a positive correlation between MIS and all sub-dimensions of TAF-S, and, there was a positive correlation between SPQ and TAF-Likelihood ( TAF-L ) and TAF-Likelihood Others ( TAF-LO ) subscales. Correlation analyzes in the patient group has revealed that, there are significant positive relationships between magical thinking and VOCI-Checking, VOCI-Obsessions, VOCI-Hoarding, VOCI-Just Right and VOCI-Indecisiveness subdimensions. However no significant relationship has been found between magical thinking and VOCI-Contamination sub-dimension scores. It was found that the patients with obsessive-compulsive disorder had more cognitive biasses such as thought-action fusion and magical thinking and more schizotypal personality traits than the healthy subjects. While there was a significant relationship between magical thought and all sub-dimensions of TAF in patients with obsessive compulsive disorder, significant differences were found only between magical thought and TAF-Total score and TAF-Moral sub-dimension in the control group participants. In this study, TAF-Moral, TAF-Likelihood and TAF-Likelihood-Self sub-dimensions, magical thinking and schizotypal personality traits were found to be significantly associated with sexual, religious, aggresion obsessions, checking compulsions and hoarding obsessions and compulsions.
Benzer Tezler
- Obsesif kompulsif bozuklukta psikolojik yardım arama tutumlarıyla ilişkili faktörlerin incelenmesi
The examination of factors associated with psychological help seeking attitudes in obsessive-compulsive disorder
FİLİZ KOÇOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BAŞAK BAHTİYAR
- Obsesif kompulsif bozuklukta psikofarmakolojik tedavinin bilişsel süreçlere etkisi
The effect of psychopharmacological treatment on cognitive processes in obsessive compulsive disorder
NURALAY ÇETİNKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
PsikiyatriYüzüncü Yıl ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LÜTFULLAH BEŞİROĞLU
- Düşünce eylem kaynaşması: Bilişsel davranışçı model doğrultusunda üniversite öğrencileriyle deneysel bir çalışma
Thought action fusion and an experimental study with university students through the cognitive behavior model
DUYGU YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiBursa Uludağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYRİYE GÜLEÇ
- Zihinsel bulaşma, dindarlık, kendini affetme, suçluluk ve düşünce eylem kaynaşmasının obsesif kompulsif bozukluk semptomlarıyla ilişkisinin incelenmesi: Üniversite öğrencilerinde deneysel bir çalışma
The examination of the relationship of mental contamination, religiosity, self-forgiveness, guilt and thought-action fusion with obsessive compulsive disorder symptoms: An experimental study in the university students
İLGÜN BİLEKLİ
- Düşünce eylem kaynaşması deneyiminin oluşturulması ve obsesif kompulsif bozukluk belirtileri ile obsesif inançlar, düşünce bastırma, düşünce eylem kaynaşması arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Deneysel bir çalışma
Inducing thought-action fusion experience and examining the relationships between obsessive compulsive disorder symptoms and obsessive beliefs, thought suppression, thought-action fusion: An experimental study
ZEHRA SENA AKDOĞU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiHacettepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TALAT DEMİRSÖZ