Osmanlı'da sanayileşme: Adana'da fabrikalaşma süreci (1864-1912)
Industrialization in Ottoman: The process of factoryization in Adana (1864-1912)
- Tez No: 607409
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞERİFE YORULMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, İşletme, History, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Kapitalizm, Osmanlı Devleti, Adana, Pamuk, Sanayi, Capitalism, Ottoman Empire, Adana, Cotton, Industry
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
16. yüzyıldan itibaren Avrupa'da gelişmeye başlayan kapitalizm, 19. yüzyıla gelindiğinde büyük sermaye birikimleri yaratmıştır. Kapitalist birikimin sanayiye uygulanması Sanayi Devrimini doğurmuştur. Bu dönemden itibaren kapitalizm, sanayi kapitalizmi biçimini alarak tüm dünyada ticaret vasıtasıyla yayılma yoluna gitmiş ve geleneksel üretim yapısını sürdüren ülkeleri etkisi altına alarak bu ülkelerin var olan yapılarında dönüşümler meydana getirmiştir. Bu sistemde sanayileşen ülkeler merkez ülke konumu alırken geleneksel yapısını sürdüren ülkeler çevre ülke olarak tanımlanmıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nun ticaret ve pazar yapıları, zanaatları, tarımı ve devlet yapısı Avrupa ile ticaretin genişlemesiyle dönüşüme uğramıştır. Avrupa ile artan ticari ilişkiler, daha ziyade bir tarım ülkesi olan Osmanlı Devleti'nin sanayileşen merkez ülkelerin sanayilerine ham madde sağlayan, karşılığında mamul madde satın alan bir çevre ülke olarak kimlik kazanmasına yol açmıştır. Bu süreçte Osmanlı kentlerinin üretim ve pazarlama yapılarında da belirgin değişimler yaşanmıştır. Bu dönemde küresel düzeyde ülkeleri birbirine bağımlı hâle getiren endüstriyel bitki olan pamuk, Adana'nın 19. yüzyılda sanayileşen ülkelerin tekstil sanayisi için büyük oranda ham madde üreticisi olarak gelişmesini sağlamıştır. Yüzyılın ikinci yarısında Adana'da dünya pazarları için artış gösteren tarımsal meta üretimi, yörede pamuğun daha iyi şartlarda temizlenmesi ve balyalanması ihtiyacını doğurmuştur. Bu doğrultuda artan tarımsal üretim sanayi sektörünü de canlandırmıştır. Adana'nın bu süreçte sanayileşme faaliyetleri kapitalist dünya ekonomisinin etkileri, Osmanlı Devleti'nin dinamikleri ve yörenin kendi iç dinamikleri çerçevesinde açıklanmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Capitalism, which began to develop in Europe in the 16th century, created large capital accumulations by the 19th century. The application of capitalist accumulation to industry has given rise to the Industrial Revolution. From this period onwards, capitalism took the form of industrial capitalism and spread to all over the world through trade and under the influence of the countries that maintained the traditional production structure, transformed the existing structures of these countries. In this system, while the industrialized countries became the central countries, the countries that maintained their traditional structure took their place as the neighboring countries. Trade and market structures, crafts, state structure of the Ottoman Empire were transformed with the expansion of trade with Europe and the Ottoman Empire joined this economic system as a neighboring country. Increasing trade relations with Europe led the Ottoman Empire, which was an agricultural country, to acquire identity as a country that supplied raw materials to the industries of the centralized industrialized countries and purchased goods in return. In this process, the production and marketing structures of the Ottoman cities have also undergone significant changes. In this period, cotton, which is the industrial plant that makes countries dependent on each other at global level, enabled Adana to develop as a major raw material producer for the textile industry of industrialized countries in the 19th century. In the second half of the 19th century, commodity production in Adana increased for the world markets, necessitating the cleaning and baling of cotton in better conditions in the region. In this direction, increasing agricultural production revived the industrial sector. In this process, the industrialization activities of Adana, the effects of the world economy, the dynamics of the Ottoman Empire were tried to be explained within the framework of the region's own internal dynamics.
Benzer Tezler
- Mersin kentinde mahalle olgusundaki değişim süreci
Changing process with museking in Mersin city
HÜLYA GÜLER
- Osmanlı'dan cumhuriyet'e ekonomik kalkınmada pamuk (1908-1938)
Cotton in economic development from the ottoman Empire to the Cepublic
MERVE NİL CANKURTARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonomiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE YANARDAĞ
- Adana - Mersin Demiryolu Hattı üzerindeki istasyon binalarının tarihi ve mimari analizi
The Historical and architectural analysis of railway stations on the Adana - Mersin Railway Line
ÖZLEM ŞENYİĞİT
- Toplumsal değişim ve dönüşüm sürecinde Adana'nın sosyo-ekonomik ve kültürel yapısı (1923-1960)
The cultural and the socio-economic structure of Adana through the process of social change and transformation (1923-1960)
ÖZLEM YAKTI
Doktora
Türkçe
2014
TarihAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN UZUN
- Modernleşmenin eşiğinde Osmanlı süreli yayınlarında emek fikri (1862-1922)
The idea of labour in the Ottoman periodicals during the modernization process (1862-1922)
HACİ SARI
Doktora
Türkçe
2018
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN ÖZDEMİR