Köroğlu Destanı'nda örnekler ile Türkmen Türkçesindeki kip çekimleri ve yapıları -Eski Türkçe ile mukayeseli-
The mood constructions and inflections in Turkmen Turkish with instance from Khoroly Epic -Comparison with Old Turkic-
- Tez No: 608810
- Danışmanlar: PROF. DR. CAN ÖZGÜR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Kip, Eski Türkçe, Türkmen Türkçesi, Köroğlu Halk Destanı, Mood, Old Turkic, Turkmen Turkish, Köroğlu Halk Destanı
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Çağdaş Türk Lehçelerinden biri olan Türkmen Türkçesini bu zamana kadar kip çekimleri bakımından detaylı bir şekilde ele alan bir çalışma olmadığından, biz araştırmamızda bu açığı doldurmaya çalıştık. İncelemek için seçtiğimiz metin, Türkmen Türkçesinde yayımlanmış ilk Köroğlu Halk Destanı'dır. Bu destan geçiş dönemi metni olduğundan ve halk arasında dilden dile dolaşıp gelen Köroğlu hikâyelerinden olduğu için ağız özellikleri de taşımaktadır. Metnin bu özelliği bizi onu Eski Türkçe ile karşılaştırma yapmaya yöneltti. Araştırmamızda kip ve kiplik ile ilgili görüşler incelenmiştir. Eski Türkçe metinlerden elde edilen kaynaklar ile Eski Türkçe ile Türkmen Türkçesinin kip çekimleri ve yapıları emir-istek, şart ve gereklilik başlıkları altında karşılaştırılmıştır. Eski Türkçede olmayan fakat Türkmen Türkçesinde kullanılan kip ekleri ayrı bir bölümde incelenmiştir. Köroğlu Halk Destanı'nın incelediğimiz kısmının tıpkıbasımı çalışmamızın sonunda verilmiştir. Okuyucunun tıpkıbasımı daha iyi anlayabilmesi için Köroğlu Halk Destanı sözlüğü eklenmiştir. Çalışmamızın sonunda ise, Eski Türkçe kip çekimleri ve yapıları, Köroğlu Halk Destan'ından seçilen örnekler ile karşılaştırılarak bir sonuca varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Since in terms of mood inflections there is no a scrutinized study of Turkmen Turkish, which is considered to be one of the modern Turkish dialects, we have tried to bridge this gap in our research. The text we chose to research Köroğlu Halk Destan is the first published version in Turkmen Turkish. Since this epic belongs to the transitional period and also to the tales of Köroğlu, spread from mouth to mouth colloquially, it has dialectical elements. This speciality of the text lead us to compare it with Old Turkish. In this study, mood and point of views of modality were examined. The sources we acquried from the Old Turkish texts with the Old Turkish and Turkmen Turkish The Mood constructions and inflections were compared under the headings of emperative - optative, conditional and necessitative. The modal suffixes that do not exist in Old Turkish but used in Turkmen Turkish were examined in a separate section. The facsimile of the part of Köroğlu Halk Destan we have examined is given at the end of our study. İn order to help the readers better understand the facsimile, Köroğlu Halk Destan's dictionary has been added. At the end of the study, the old Turkish mood constructions and inflections were compared with the examples we selected from the Köroğlu Folk Epic.
Benzer Tezler
- Köroğlu Destanı'nda 'seyislik, sınçılık, sayapkerlik' ve günümüz Kırgızistan'ındaki uygulamaları
Көрoглу дастанындагы 'сынчылык, саяпкерлик' жана азыркы кыргызстанда практикада колдонулушу
ATİLLA ARABACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
DR. ULANBEK ALİMOV
- Sovyetler Dönemi Azerbaycan sahası Köroğlu Destanı'nda etnografya ve toponimler
Ethnography and toponyms of Soviet Period Azerbaijani field in Köroğlu Epic
SADIG SADIGLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RABİA BAHAR AKARPINAR
- Türkmen Göroglı Destanı'nda müzikle ilgili kavram alanı
The conceptual field of music in the Turkmen Koroghlu Epic
OGULSADAP EYEBERDIYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzikPamukkale ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SONER SAĞLAM
- Köroğlu Destanı'nın Ayvaz Kolu
Başlık çevirisi yok
ASUMAN GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Halk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA ÖZKAN
- Kuvayi milliye ve Şeyh Bedreddin Destanı'nda halk edebiyatının dönüşümü
The transformation of folk literature in Nâzim Hikmet's kuvâyi milliye and Şeyh Bedreddin Destanı
HAZEL MELEK AKDİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. TALAT HALMAN